14367SEXTVS.
♃αζ, dicunt, Item proth yra græce dicuntur quæ ſunt ante in ianuis veſti-
bula, Nos autem appellamus prothyra, quæ græce dicuntur ♃ιάθνρα. Item
ſi qua virili figura ſigna mutilos aut coronas ſuſtinent, noſtri telamones ap
pellant, cuius rationes quid ita, aut quare ex hiſtoriis non inueniũtur, græ-
ci vero eos ά Τλ αν Ταςvocitant, Atlas enim hiſtoria formatur ſuſtinens mũ
dum, ideo ꝙ is primum, curſum ſolis & lunæ, ſiderum omnium ortus, &
occaſus, mundi verſationum ratiões, vigore animi, ſolertia curauit ho-
minibus tradendas, ea re a pictoribus & ſtatuariis deformatur pro eo be-
neficio ſuſtinens mundum, filiæ eius atlantides (quas nos vergilias, græci
autem ωλλα♃ λς nominant) cum ſyderibus in mundo ſunt dedicatæ. Nec
tamen ego vt mutetur conſuetudo nominationum aut ſermonis, ideo hæc
propoſui, Sed vt ea non ſint ignota philologis, exponenda iudicaui, Qúi-
bus conſuetudinibus ædificia italico more & græcorum inſtitutis confor-
mantur expoſui, & de ſymmetriis ſingulorum ge nerum proportiones per
ſcripſi, Ergo quoniam de venuſtate decore ante eſt ſcriptum, nunc expo
nemus de firmitate, quemadmodum ea ſine vitiis permaneat & ad vetuſta-
tem collocetur.
bula, Nos autem appellamus prothyra, quæ græce dicuntur ♃ιάθνρα. Item
ſi qua virili figura ſigna mutilos aut coronas ſuſtinent, noſtri telamones ap
pellant, cuius rationes quid ita, aut quare ex hiſtoriis non inueniũtur, græ-
ci vero eos ά Τλ αν Ταςvocitant, Atlas enim hiſtoria formatur ſuſtinens mũ
dum, ideo ꝙ is primum, curſum ſolis & lunæ, ſiderum omnium ortus, &
occaſus, mundi verſationum ratiões, vigore animi, ſolertia curauit ho-
minibus tradendas, ea re a pictoribus & ſtatuariis deformatur pro eo be-
neficio ſuſtinens mundum, filiæ eius atlantides (quas nos vergilias, græci
autem ωλλα♃ λς nominant) cum ſyderibus in mundo ſunt dedicatæ. Nec
tamen ego vt mutetur conſuetudo nominationum aut ſermonis, ideo hæc
propoſui, Sed vt ea non ſint ignota philologis, exponenda iudicaui, Qúi-
bus conſuetudinibus ædificia italico more & græcorum inſtitutis confor-
mantur expoſui, & de ſymmetriis ſingulorum ge nerum proportiones per
ſcripſi, Ergo quoniam de venuſtate decore ante eſt ſcriptum, nunc expo
nemus de firmitate, quemadmodum ea ſine vitiis permaneat & ad vetuſta-
tem collocetur.
De firmitate & fundamentis æ dificiorum, # Caput, X.
Aedificia quæ plano pede inſtituuntur ſi fundamenta eorum facta fuerint,
ita vti in prioribus libris de muro & theatris a nobis eſt expoſitum, ad ve-
tuſtatem ea erunt ſine dubitatione firma, Sin autem hypogea cõcameratio-
neſ inſtituentur, fundationes eorum fieri debent craſſiores, ꝗ̃ quæ in ſupe
rioribus ædificiis ſtructuræ ſũt futuræ, eorum parietes, pilæ, columnæ ad
perpendiculum inferiorum medio collocentur, vtiſolido reſpõdeant, Nã
ſi in pendentibus onera fuerint parietum aut columnarum, non poterunt
habere perpetuam firmitatem, præterea inter limina ſecundum pilas & an-
tas, poſtes ſi ſupponentur, erunt non vicioſæ, Limina enim & trabes ſtructu
ris cum ſint oneratæ medio ſpatio pandantes, frangunt ſub lyſi ſtructuras,
Cum autem ſubiecti fuerint & ſubcuneati poſtes, non patiũtur inſidere tra-
bes, ne eas ledere, Item adminiſtrandum eſt, vti leuent onus parietum for
nicationes, cuneorum diuiſionibus & ad centrum reſpondentes earum cõ-
cluſuræ, Cum enim extra trabes, aut liminum capita arcus cuneis erunt cõ-
cluſi, primum non pandabit materies leuata onere, deinde ſi quod e vetu-
ſtate vicium cœperit ſine molitiõe fulturarum faciliter mutabitur, Item
quæ pilatim aguntur ædificia, & cuneorum diuiſionibus, coagmentis ad cẽ
trum reſpondentibus, fornices concluduntur, Extremæ pilæ in his latiores
ſpatio ſunt faciundæ, vti uires eæ habentes reſiſtere poſſint, cũ cunei ab one
ribus parietum preſſi, per coagmenta ad centrum ſe præmentes extruderĩt
incumbas, Ita ſi angulares pilæ erunt ſpatioſis magnitudinibus continẽ-
do cuneos, firmitatem operibus præſtabunt, Cum in his rebus
ita vti in prioribus libris de muro & theatris a nobis eſt expoſitum, ad ve-
tuſtatem ea erunt ſine dubitatione firma, Sin autem hypogea cõcameratio-
neſ inſtituentur, fundationes eorum fieri debent craſſiores, ꝗ̃ quæ in ſupe
rioribus ædificiis ſtructuræ ſũt futuræ, eorum parietes, pilæ, columnæ ad
perpendiculum inferiorum medio collocentur, vtiſolido reſpõdeant, Nã
ſi in pendentibus onera fuerint parietum aut columnarum, non poterunt
habere perpetuam firmitatem, præterea inter limina ſecundum pilas & an-
tas, poſtes ſi ſupponentur, erunt non vicioſæ, Limina enim & trabes ſtructu
ris cum ſint oneratæ medio ſpatio pandantes, frangunt ſub lyſi ſtructuras,
Cum autem ſubiecti fuerint & ſubcuneati poſtes, non patiũtur inſidere tra-
bes, ne eas ledere, Item adminiſtrandum eſt, vti leuent onus parietum for
nicationes, cuneorum diuiſionibus & ad centrum reſpondentes earum cõ-
cluſuræ, Cum enim extra trabes, aut liminum capita arcus cuneis erunt cõ-
cluſi, primum non pandabit materies leuata onere, deinde ſi quod e vetu-
ſtate vicium cœperit ſine molitiõe fulturarum faciliter mutabitur, Item
quæ pilatim aguntur ædificia, & cuneorum diuiſionibus, coagmentis ad cẽ
trum reſpondentibus, fornices concluduntur, Extremæ pilæ in his latiores
ſpatio ſunt faciundæ, vti uires eæ habentes reſiſtere poſſint, cũ cunei ab one
ribus parietum preſſi, per coagmenta ad centrum ſe præmentes extruderĩt
incumbas, Ita ſi angulares pilæ erunt ſpatioſis magnitudinibus continẽ-
do cuneos, firmitatem operibus præſtabunt, Cum in his rebus
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib