Vitruvius, M. Vitrvvivs Per Iocvndvm Solito Castigatior Factvs Cvm Figvris Et Tabvla Vt Iam Legi Et Intelligi Possit, 1511

Table of figures

< >
[81] a. arca ſtipi-tibus robu-ſteis & cate-nis incluſa. a
[82] a. pila.b. puluinusc. ſeſquipeda lis margo. a b c
[83] a. ſeptro du-plicis arcæ re latis tabulis.b. rota aqua- tia. a b
[84] a. Schema tri goni mundit uti organit quam ſambu cen, græci di, cunt.b. ſeptentrio nalis polus.c. orizon a b c
[85] Omnib{us} his cauædiis lat{us} unum apertũ reliquim{us}: ut pictura in tri-bus lateribus apparens: ui-deat eorum ĩterna deſcri-ptio.Cauædiũ tu- ſcanicum
[86] Cauædiũ co-rinthium
[87] Cauædiũ qd tetraſtylon dicitur
[88] Cauædiŭ qd' diſpluuiatũ dicitur.
[89] cauædiũ qd' teſtudinatũ appellatur.
[90] a. Lõgitudo partiũ: ꝗn q̃rũ tres ha bet latitudo ut ſit pportio ſuperbi parti-ens tertiasb. lõgitudo partiũ: trium q̃rũ duæ dan tur latitudi-ni ut ſit ppor tio ſeſꝗalterac. lõgitudo quãta eſt dia gonius q̃dra ti ex linea lati tudinis facti. a b c
[91] a. Veſtibulũb. atriumc. impluuiũ ex quo lumẽ atrio datur.d. periſtylũe. cauædiumf. tricliniũ :ce teræ ſunt cu-biculorũ & aliorũ mem-bro℞ deſcri-ptiones.g. pomaria ſiue ortus a b c d e f g
[92] a. œci ſche-ma.b. tricliniac. circuitiõesd. locus lecti & menſæ. a b c d
[93] Nobiliũ am-pliffimæ do-mus.a. ueſtibulũb. atriumc. periftyliũd. cauædiume. baſilicaf. locus tribu nalisg. exedrah. biblyothe cai. pinacotecak. porticusl. aula reli- qua ſunt cu-bicula: tricli-nia:& alia cõ clauiorum genera.m. horti ſiue pomarian. ubi ſiluæ platanones hyppodromi fieri poſſunt. a b c d e f g h i k l m n
[94] a. thiroreonb. hoſtiario℞ cellæ.c. equilia d. periſty lũe. proftas ſi- ue paraftasf. thalami & amphithala-mi.g. tricliniorũ uiriliũ locah. œci ſche- mai. triclinia mu liebriak. loca ſub di uo oīa: reliq̈ loca circa œci ſchema ſunt mulieri-bus deputata Quæ aũt ſũt circa porticũ ſũt cubicula & cellæ fami liaricæ. Deſcriptionẽ quæ gineco nitis dŕ feci: Aliă aũt quæ andronitis dŕ:p̃termiſiꝓ pter nimiam eius amplitu-dinem: quã margo cape-re commode nõ põt: & ut ſtudioſis ſu-as%B4partes reli querem. a b c d e f g h i k
[95] a. anterides ſiue eriſmæb. dentes ſer- ratim cõiũcti a b
[96] a. canalis a
[97] a. cum reliꝗs laterũ ſimili-bus nares ca naliũ ſunts a
[98] a. locus ad formã laco nicib. fornacula a b
[Figure 99]
[100] a. choroba tesb. libra aq̃riac. dioptra a b c
[101] a. caftellumb. triplex im miflariumc. fornix a b c
[102] a. triplex im mifſariumb. ſpecusc. caſtellum a b c
[103] Hæc figura cõis eſſe põt & fiſtulis : & tubulis tã fi-ctilib{us} q̈ ligne is: quibus ho die nonnulli utuntur: & ra tio utrorũ eſt facilis: q̄ tñ ampliori deſcriptiõe ī digerer: ſed hæc mõ ſatis uifa eſt.
[104] c. mortatiũa. Fiſtuca feu uectes ligneib. opus ſigni num c b a
[105] a. latera qua-drati pedum denũ: qui effi ciunt areæ ped. quadra-to℞. ioo.b. linea dia- gõia: ex qua ſi ducat̃ qua-dratum .b. c. d.e.id erit pe dum quadra torum ducẽ-torum. a b c d
[106] a. regula pe dum trium.b. regula pe- dũ quatuorc. regula pe dum qnd. quadratũ pedũ noueme. quadratũ pedũ ſexdecĩf. quadratũ pedũ uiginti quin e d b a c f
[107] a. cõtinet par tes tres ab ſũ-ma coaxatio ne ad imum libramentũb. ſcapus par tium ꝗn cu ius inclinatio iuſta ratione ꝑficit̃: gradi buſ ſatis cõ moda.c. partiũ qua tuor: dũ rece-dim{us} ab imo ppendiculo partiũ trium uſ ad calcẽ ſcapi.d. retractio graduũ: quæ (ſi. c. fuerit pe dũ ſexdeci) ea erit ped. i.e. altitudo graduum: ea-dem ratione erit unciarũ nouem. e d b a c
[Figure 108]
[109] a. cylindrusb. meſolabiũ a b
[110] a. circulus at ticus.b. urſa maiorc. perſeusd. aurigae. geminif. tropicus cã cri.g. cancer.h. leoi. linea ecli- pticæK. taurusl. gorgoneũm. canisn. oriono. linea æqui noctialis.p. hydraq. nauis at- gosr. eridanusſ. lepus.t. canis ſyri{us}u. tropicus capricorni In hac ſigura & in ſequẽti nõ oĩa q̃ de-ſcribit auctor facta ſunt: nã ad ea deſcri-benda ſphera ſolida opus eſſet:& hodi ernus horum uſus diuer-ſus eſt. a b c d e f g h i j k l m n o p q u
< >
page |< < (67) of 256 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div70" type="section" level="1" n="50">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2423" xml:space="preserve">
              <pb o="67" file="0143" n="143" rhead="SEXTVS."/>
            ♃αζ, dicunt, Item proth yra græce dicuntur quæ ſunt ante in ianuis veſti-
              <lb/>
            bula, Nos autem appellamus prothyra, quæ græce dicuntur ♃ιάθνρα. </s>
            <s xml:id="echoid-s2424" xml:space="preserve">Item
              <lb/>
            ſi qua virili figura ſigna mutilos aut coronas ſuſtinent, noſtri telamones ap
              <lb/>
            pellant, cuius rationes quid ita, aut quare ex hiſtoriis non inueniũtur, græ-
              <lb/>
            ci vero eos ά Τλ αν Ταςvocitant, Atlas enim hiſtoria formatur ſuſtinens mũ
              <lb/>
            dum, ideo ꝙ is primum, curſum ſolis & </s>
            <s xml:id="echoid-s2425" xml:space="preserve">lunæ, ſiderum  omnium ortus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2426" xml:space="preserve">
              <lb/>
            occaſus, mundi verſationum ratiões, vigore animi, ſolertia curauit ho-
              <lb/>
            minibus tradendas, ea re a pictoribus & </s>
            <s xml:id="echoid-s2427" xml:space="preserve">ſtatuariis deformatur pro eo be-
              <lb/>
            neficio ſuſtinens mundum, filiæ eius atlantides (quas nos vergilias, græci
              <lb/>
            autem ωλλα♃ λς nominant) cum ſyderibus in mundo ſunt dedicatæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s2428" xml:space="preserve">Nec
              <lb/>
            tamen ego vt mutetur conſuetudo nominationum aut ſermonis, ideo hæc
              <lb/>
            propoſui, Sed vt ea non ſint ignota philologis, exponenda iudicaui, Qúi-
              <lb/>
            bus conſuetudinibus ædificia italico more & </s>
            <s xml:id="echoid-s2429" xml:space="preserve">græcorum inſtitutis confor-
              <lb/>
            mantur expoſui, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2430" xml:space="preserve">de ſymmetriis ſingulorum ge nerum proportiones per
              <lb/>
            ſcripſi, Ergo quoniam de venuſtate decore ante eſt ſcriptum, nunc expo
              <lb/>
            nemus de firmitate, quemadmodum ea ſine vitiis permaneat & </s>
            <s xml:id="echoid-s2431" xml:space="preserve">ad vetuſta-
              <lb/>
            tem collocetur.</s>
            <s xml:id="echoid-s2432" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div71" type="section" level="1" n="51">
          <head xml:id="echoid-head50" xml:space="preserve">De firmitate & fundamentis æ dificiorum, # Caput, X.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2433" xml:space="preserve">Aedificia quæ plano pede inſtituuntur ſi fundamenta eorum facta fuerint,
              <lb/>
            ita vti in prioribus libris de muro & </s>
            <s xml:id="echoid-s2434" xml:space="preserve">theatris a nobis eſt expoſitum, ad ve-
              <lb/>
            tuſtatem ea erunt ſine dubitatione firma, Sin autem hypogea cõcameratio-
              <lb/>
            neſ inſtituentur, fundationes eorum fieri debent craſſiores, ꝗ̃ quæ in ſupe
              <lb/>
            rioribus ædificiis ſtructuræ ſũt futuræ, eorum parietes, pilæ, columnæ ad
              <lb/>
            perpendiculum inferiorum medio collocentur, vtiſolido reſpõdeant, Nã
              <lb/>
            ſi in pendentibus onera fuerint parietum aut columnarum, non poterunt
              <lb/>
            habere perpetuam firmitatem, præterea inter limina ſecundum pilas & </s>
            <s xml:id="echoid-s2435" xml:space="preserve">an-
              <lb/>
            tas, poſtes ſi ſupponentur, erunt non vicioſæ, Limina enim & </s>
            <s xml:id="echoid-s2436" xml:space="preserve">trabes ſtructu
              <lb/>
            ris cum ſint oneratæ medio ſpatio pandantes, frangunt ſub lyſi ſtructuras,
              <lb/>
            Cum autem ſubiecti fuerint & </s>
            <s xml:id="echoid-s2437" xml:space="preserve">ſubcuneati poſtes, non patiũtur inſidere tra-
              <lb/>
            bes, ne eas ledere, Item adminiſtrandum eſt, vti leuent onus parietum for
              <lb/>
            nicationes, cuneorum diuiſionibus & </s>
            <s xml:id="echoid-s2438" xml:space="preserve">ad centrum reſpondentes earum cõ-
              <lb/>
            cluſuræ, Cum enim extra trabes, aut liminum capita arcus cuneis erunt cõ-
              <lb/>
            cluſi, primum non pandabit materies leuata onere, deinde ſi quod e vetu-
              <lb/>
            ſtate vicium cœperit ſine molitiõe fulturarum faciliter mutabitur, Item
              <lb/>
            quæ pilatim aguntur ædificia, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2439" xml:space="preserve">cuneorum diuiſionibus, coagmentis ad cẽ
              <lb/>
            trum reſpondentibus, fornices concluduntur, Extremæ pilæ in his latiores
              <lb/>
            ſpatio ſunt faciundæ, vti uires eæ habentes reſiſtere poſſint, cũ cunei ab one
              <lb/>
            ribus parietum preſſi, per coagmenta ad centrum ſe præmentes extruderĩt
              <lb/>
            incumbas, Ita ſi angulares pilæ erunt ſpatioſis magnitudinibus continẽ-
              <lb/>
            do cuneos, firmitatem operibus præſtabunt, Cum in his rebus </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>