Casati, Paolo, De igne dissertationes physicae, 1686

Table of Notes

< >
< >
page |< < (132) of 672 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div18" type="section" level="1" n="15">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4023" xml:space="preserve">
              <pb o="132" file="0144" n="144" rhead="Diſſertatio Quinta."/>
            leant: </s>
            <s xml:id="echoid-s4024" xml:space="preserve">Sic vinum maximè purum & </s>
            <s xml:id="echoid-s4025" xml:space="preserve">defæcatum, homogeneum
              <lb/>
            quid eſt; </s>
            <s xml:id="echoid-s4026" xml:space="preserve">ex pluribus tamen naturis inter ſe quidem ſpecie diſcre-
              <lb/>
            pantibus, ſed ad coniunctionem congregationemque aptis, coa-
              <lb/>
            luiſſe indicabit artiſicioſa diſſolutio exhibens Phlegma, Spiritum,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s4027" xml:space="preserve">Caput Mortuum. </s>
            <s xml:id="echoid-s4028" xml:space="preserve">Heterogeneæ verò dicendæ Naturæ illæ ſunt,
              <lb/>
            quæ ita ſpecie differunt, vt cum cœteris, quibus conſunduntur,
              <lb/>
            copulari nequeant, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4029" xml:space="preserve">in naturam vnam coaleſcere, ſiue quia
              <lb/>
            prorſus extraneæ ſunt, ſiue quia non ſuppetit ſufficiens copia affi-
              <lb/>
            nium naturarum, quibuſcum vniantur: </s>
            <s xml:id="echoid-s4030" xml:space="preserve">Sic vina aliqua ſunt in-
              <lb/>
            ſuauia, quia Tartaro non ſatis diluto abundant, quibus ſi, dum
              <lb/>
            fermenteſcebant, addita fuiſſet congruens aqua, ſuauitatem con-
              <lb/>
            ciliâſſet, tartari particulis atque Spiritibus congruo humore permi-
              <lb/>
            ſtis. </s>
            <s xml:id="echoid-s4031" xml:space="preserve">Hæ autem naturæ extraneæ, factâ affinium naturarum copula-
              <lb/>
            tione, aut in fundo ſubſidunt, aut in ſuperſicie innatant, pro earum
              <lb/>
            grauitate aut leuitate.</s>
            <s xml:id="echoid-s4032" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4033" xml:space="preserve">Ex his itaque conſtat, quid in ſimilibus dicendum ſit; </s>
            <s xml:id="echoid-s4034" xml:space="preserve">omnia
              <lb/>
            quippe, quæ caloris efficacitati tribuuntur, ex hac igniculorum
              <lb/>
            agitatione pendent, prout validiore aut imbecilliore motu cien-
              <lb/>
            tur: </s>
            <s xml:id="echoid-s4035" xml:space="preserve">eaque calidiora dicimus, quæ ſenſum tactûs vehementiùs ir-
              <lb/>
            ritant, blandus verò cenſetur calor, quando igniculi cum ſuaui-
              <lb/>
            tate affluentes & </s>
            <s xml:id="echoid-s4036" xml:space="preserve">illabentes ſenſum leniter titillant: </s>
            <s xml:id="echoid-s4037" xml:space="preserve">*Calidum enim*
              <lb/>
            *paſſio quædam ſenſûs eſt*, vt ait Ariſtoteles lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s4038" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s4039" xml:space="preserve">Meteor. </s>
            <s xml:id="echoid-s4040" xml:space="preserve">ſumma 1.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s4041" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s4042" xml:space="preserve">4. </s>
            <s xml:id="echoid-s4043" xml:space="preserve">poſt med.</s>
            <s xml:id="echoid-s4044" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4045" xml:space="preserve">Grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s4046" xml:space="preserve">His autem conſequens videtur ea, quæ calorem extrin-
              <lb/>
            ſecus aſſumpſerunt, tunc dici intepeſcere, quando immiſſi igni-
              <lb/>
            culi aut ſenſim auolantes minuuntur, aut ſegniùs agitantur; </s>
            <s xml:id="echoid-s4047" xml:space="preserve">at-
              <lb/>
            que adeò tunc demum frigida erunt, quando nullus erit igniculo-
              <lb/>
            rum motus, quemadmodum in ſilice obſeruamus, cuius in venis
              <lb/>
            igniculi latent, ſed quia agitari nequeunt, propterea frigidus
              <lb/>
            apparet. </s>
            <s xml:id="echoid-s4048" xml:space="preserve">At ſi frigus caloris inopiam aut abſentiam dicamus, qua-
              <lb/>
            ſi nihil eſſet poſitiuum, vt vocant, ſed mera priuatio, non lycæa
              <lb/>
            tantummodo reclamabunt, ſed & </s>
            <s xml:id="echoid-s4049" xml:space="preserve">ſenſus: </s>
            <s xml:id="echoid-s4050" xml:space="preserve">quamuis enim ſatis in-
              <lb/>
            telligam, quando extima animalis membra hyberni frigoris vi
              <lb/>
            obriguere, ſpiritus calidos ita ſe ad intima viſcera recipere (extru-
              <lb/>
            ſa videlicet à partibus frigore conſtipatis) vt ſæpè plus æquo inca-
              <lb/>
            leſcat cerebrum, eiuſque temperatione vitiatà, rheumatiſmo la-
              <lb/>
            boremus, aut incendatur iecur; </s>
            <s xml:id="echoid-s4051" xml:space="preserve">Membra tamen ipſa ex illapſo fri-
              <lb/>
            gore cruciari ſentimus. </s>
            <s xml:id="echoid-s4052" xml:space="preserve">Illud autem, vi cuius extremæ </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>