Bernoulli, Daniel, Hydrodynamica, sive De viribus et motibus fluidorum commentarii

Page concordance

< >
Scan Original
31 17
32 18
33 19
34 20
35 21
36 22
37 23
38 24
39 25
40 26
41 27
42 28
43 29
44 30
45 31
46 32
47 33
48 34
49 35
50 36
51 37
52 38
53 39
54 40
55 41
56 42
57 43
58 44
59 45
60 46
< >
page |< < (133) of 361 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div150" type="section" level="1" n="118">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3819" xml:space="preserve">
              <pb o="133" file="0147" n="147" rhead="SECTIO SEPTIMA."/>
            circumſtagnantem durante deſcenſu ejecta fuit: </s>
            <s xml:id="echoid-s3820" xml:space="preserve">hæc enim vis viva, quæ redi-
              <lb/>
            re non poteſt ad aquam in cylindro, facit potiſſimum ut aquæ multum abſint,
              <lb/>
            quo minus priſtinam, ex quâ ceciderant, in refluxu attingant altitudinem:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s3821" xml:space="preserve">nec tamen unica eſt hæc ratio, etiamſi vel nihil obſtent impedimenta tenaci-
              <lb/>
            tatis, adhæſionis, hujuſmodique alia: </s>
            <s xml:id="echoid-s3822" xml:space="preserve">Altera ratio indicata fuit §. </s>
            <s xml:id="echoid-s3823" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s3824" xml:space="preserve">Iſtius
              <lb/>
            vero rationis menſura ex ipſo aſcenſu eſt deducenda, cum prior ad deſcenſum
              <lb/>
            pertineat & </s>
            <s xml:id="echoid-s3825" xml:space="preserve">ſola, abſtrahendo animum ab impedimentis extrinſecis, in cauſa
              <lb/>
            eſt, cur non aqua in aſcenſu tantum ſupra ſuperficiem externam elevetur,
              <lb/>
            quantum infra eandem depreſſa fuerat. </s>
            <s xml:id="echoid-s3826" xml:space="preserve">Notandum enim eſt, futurum fuiſſe,
              <lb/>
            aquis vel per minimum foramen influentibus, ut eadem velocitate aſcende-
              <lb/>
            rent, tanquam ſi omne fundum deeſſet, plenoque orificio irrumperent, ſimo-
              <lb/>
            do poſt influxum impetum, quem in aquas internas faciunt, totum exererent
              <lb/>
            ad earum aſcenſum promovendum: </s>
            <s xml:id="echoid-s3827" xml:space="preserve">Verum quicunque hanc rem recte perpen-
              <lb/>
            dit facile videt, plerumque impetum iſtum totum fere impendi in motum ali-
              <lb/>
            quem inteſtinum, qui nihil aſcenſum promoveat; </s>
            <s xml:id="echoid-s3828" xml:space="preserve">dico autem notanter ple-
              <lb/>
            rumque (quod bene notetur velim) quia cum foramen magnum admodum
              <lb/>
            eſt, non difficulter prævidetur, impetum aquarum influentium ita apte fieri,
              <lb/>
            ut motus internus haud parum inde promoveatur; </s>
            <s xml:id="echoid-s3829" xml:space="preserve">at cum foramen minus eſt,
              <lb/>
            liquet, rem ſecus ſe habere. </s>
            <s xml:id="echoid-s3830" xml:space="preserve">Recte igitur adhibetur hypotheſis noſtra, cum vel
              <lb/>
            fundum omne abeſt, aut fere totum eſt perforatum (ſic enim exceſſus velocita-
              <lb/>
            tis aquæ influentis ſupra velocitatem aquæ internæ nullus, aut valde exiguus eſt,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s3831" xml:space="preserve">nullum illa in hanc impetum facit) vel etiam cum foramen minimum eſt, quia
              <lb/>
            ſic omnis impetus infringitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3832" xml:space="preserve">Sed ſi foramen rationem habuerit ad amplitudi-
              <lb/>
            nem tubi, veluti ut √ 2. </s>
            <s xml:id="echoid-s3833" xml:space="preserve">ad 1, vel ut 2. </s>
            <s xml:id="echoid-s3834" xml:space="preserve">ad 1, aut circiter, major paululum
              <lb/>
            erit motus quam qui ex iſta hypotheſi ſequitur, quia tunc notabilem impetum
              <lb/>
            faciunt aquæ irruentes, nec is omnis per rei naturam perditur.</s>
            <s xml:id="echoid-s3835" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3836" xml:space="preserve">Facile igitur eſt ſine inſtituto calculo prævidere ſequentes in aquarum,
              <lb/>
            poſtquam ex certa altitudine delapſæ fuerunt, refluxu affectiones.</s>
            <s xml:id="echoid-s3837" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3838" xml:space="preserve">I. </s>
            <s xml:id="echoid-s3839" xml:space="preserve">Nullum nempe fore refluxum ſenſibilem, ſi foramen ſit valde par-
              <lb/>
            vum.</s>
            <s xml:id="echoid-s3840" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3841" xml:space="preserve">II. </s>
            <s xml:id="echoid-s3842" xml:space="preserve">Cum pars cylindri ſubmerſa non mutata maneat, nunquam aquas in
              <lb/>
            refluxu certum terminum prætergreſſuras, ſi vel in infinitum elevatæ fuerint
              <lb/>
            aquæ in prævio deſcenſu: </s>
            <s xml:id="echoid-s3843" xml:space="preserve">nunquam enim, ex quâcunque altitudine incipiat
              <lb/>
            deſcenſus, omnes aquæ ex cylindro effluunt, ut vidimus, §. </s>
            <s xml:id="echoid-s3844" xml:space="preserve">§. </s>
            <s xml:id="echoid-s3845" xml:space="preserve">5. </s>
            <s xml:id="echoid-s3846" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s3847" xml:space="preserve">7.</s>
            <s xml:id="echoid-s3848" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>