15
VITRVVII VITA EX IPSO
OPERE PER PHILANDRVM
COLLECTA.
*
*
M Vitruuij Pollionis, quem reperi ab aliquo Veturij Ruffi nomine ad testimo-
nium vocatum, quæ fuerit patria, video in dubium reuocari, quibuſdam
Romanum nullo, quod ſciam, argumento, alijs Veronenſem existimantib{us}, quod Ve-
ronæ in veteris ſtructuræ arcu ad hunc modum legatur,
nium vocatum, quæ fuerit patria, video in dubium reuocari, quibuſdam
Romanum nullo, quod ſciam, argumento, alijs Veronenſem existimantib{us}, quod Ve-
ronæ in veteris ſtructuræ arcu ad hunc modum legatur,
L.
VITRVVIVS.
L.
L.
CERDO
ARCHITECTVS.
ARCHITECTVS.
Ea inſcriptio fecit, vt vir doctißim{us} Andreas Alciat{us} iuriſc.
decem librorum de
architectura autorem L. Vitruuium Pellionem appellare ſe mihi Ferrariæ dixerit,
& postea ediderit, quod Pellio, aiebat, id quod cerdo ſignificaret. In cui{us} ſententiam
ne tranſeam, multa me mouent. Primum, quod in omnib{us} exemplarib{us}, præter
vnum recens ſcriptum. M. non L. & Pollionem in omnib{us}, non Pellionem legerim.
Deinde, quod cerdonem, pace tanti viri dixerim, non eſſe continuò, quod Pellionem,
facilè intelligit, cui vtriuſ vocabuli originis venit in mentem, alterum enim à lu
cro, id eſt ὰπὸ {twv} χέξ***ιχς, vnde lucrionem quo Latini vocant, à pellib{us} alterum
ductum eſt. Et ſi idem ſit, quid architecto cum pellib{us} ? Cerdo enim in illa inſcri-
ptione hominis, non ſtudij eſt index. Vt ſi idem credi par fuit, fuerit tamen cerdonis,
non pellionis appellatio restituenda. Quin, & quod Vitruui{us} noster reprehendit,
architect{us} ille ſub mutulis (quod vidim{us}) denticulos collocauit. Itaque vulgatam
codicum ſcriptionem retinentes, diuerſos eſſe arbitramur. Et nostrum quidem appa-
ret parentum cura liberalib{us} diſciplinis ab ineũte ætate fuiſſe institutum, encyclo-
pædiam\’ abſoluiſſe, quod ipſe fatetur in libri ſexti proœmio. Statura verò fuiſſe
humili, indicat in præfatione libri ſecundi. Iulio Cæſari fuit non ignot{us}, poſt cui{us}
obitum, ingraueſcente iam ætate, aut affecta poti{us}, vt ex memorati libri ſecundi
loco conijcim{us}, ab Octauia fratri Aug{us}to commendat{us}, apparationi balistarum,
ſcorpionum, cæterorum\’ tormentorum cum M. Aurelio. P. Mimidio, quem aliqui
Vitruuiani codices Numidicum vocant, & Cn. Cornelio præfect{us} eſt, annuo ei
reditu, quoad viueret, constituto. Qua muniſicentia excitat{us}, vt indicat in
præfatione operis, omnem ædificandi rationem Aug{us}to ſcripſit, quam decem libris
complexum ſe eſſe ſub finem operis testatur, ne quis figuras, quas in ſuis ſingulis
libris extremi voluminis nomine deformabat, in priuatum librum, hoc eſt vn-
decimum aliquem reiectas falsò existimet. Ingenui fœlicis\’ fuiſſe ingenij, libri
ſeptim{us}, non{us}, & decim{us} argumento eſſe queant. Raphaël Volaterran{us} ſcri-
bit libro quarto geographiæ, Vitruuij librum de hexagonis, heptagonis, & id
gen{us} anno M. CCCCXCIIII. inuentum in cœnobio quodam ad Bobium
oppidum. Hacten{us} quod astruere poſſum{us}.
architectura autorem L. Vitruuium Pellionem appellare ſe mihi Ferrariæ dixerit,
& postea ediderit, quod Pellio, aiebat, id quod cerdo ſignificaret. In cui{us} ſententiam
ne tranſeam, multa me mouent. Primum, quod in omnib{us} exemplarib{us}, præter
vnum recens ſcriptum. M. non L. & Pollionem in omnib{us}, non Pellionem legerim.
Deinde, quod cerdonem, pace tanti viri dixerim, non eſſe continuò, quod Pellionem,
facilè intelligit, cui vtriuſ vocabuli originis venit in mentem, alterum enim à lu
cro, id eſt ὰπὸ {twv} χέξ***ιχς, vnde lucrionem quo Latini vocant, à pellib{us} alterum
ductum eſt. Et ſi idem ſit, quid architecto cum pellib{us} ? Cerdo enim in illa inſcri-
ptione hominis, non ſtudij eſt index. Vt ſi idem credi par fuit, fuerit tamen cerdonis,
non pellionis appellatio restituenda. Quin, & quod Vitruui{us} noster reprehendit,
architect{us} ille ſub mutulis (quod vidim{us}) denticulos collocauit. Itaque vulgatam
codicum ſcriptionem retinentes, diuerſos eſſe arbitramur. Et nostrum quidem appa-
ret parentum cura liberalib{us} diſciplinis ab ineũte ætate fuiſſe institutum, encyclo-
pædiam\’ abſoluiſſe, quod ipſe fatetur in libri ſexti proœmio. Statura verò fuiſſe
humili, indicat in præfatione libri ſecundi. Iulio Cæſari fuit non ignot{us}, poſt cui{us}
obitum, ingraueſcente iam ætate, aut affecta poti{us}, vt ex memorati libri ſecundi
loco conijcim{us}, ab Octauia fratri Aug{us}to commendat{us}, apparationi balistarum,
ſcorpionum, cæterorum\’ tormentorum cum M. Aurelio. P. Mimidio, quem aliqui
Vitruuiani codices Numidicum vocant, & Cn. Cornelio præfect{us} eſt, annuo ei
reditu, quoad viueret, constituto. Qua muniſicentia excitat{us}, vt indicat in
præfatione operis, omnem ædificandi rationem Aug{us}to ſcripſit, quam decem libris
complexum ſe eſſe ſub finem operis testatur, ne quis figuras, quas in ſuis ſingulis
libris extremi voluminis nomine deformabat, in priuatum librum, hoc eſt vn-
decimum aliquem reiectas falsò existimet. Ingenui fœlicis\’ fuiſſe ingenij, libri
ſeptim{us}, non{us}, & decim{us} argumento eſſe queant. Raphaël Volaterran{us} ſcri-
bit libro quarto geographiæ, Vitruuij librum de hexagonis, heptagonis, & id
gen{us} anno M. CCCCXCIIII. inuentum in cœnobio quodam ad Bobium
oppidum. Hacten{us} quod astruere poſſum{us}.