Vitruvius, M. Vitrvvivs Per Iocvndvm Solito Castigatior Factvs Cvm Figvris Et Tabvla Vt Iam Legi Et Intelligi Possit, 1511

Table of contents

< >
[21.] De ſacra℞ ædiũ cõpoſitiõe & ſymmetriis & corꝑis hũani mẽſura. Ca.I.
[22.] De quinque ædium ſpetiebus. # Caput. # II.
[23.] Cap. III.
[24.] LIBER QVARTVS.
[25.] De ratione dorica. # Cap. # III.
[26.] De interiore cellarum & pronai diſtributione. Cap. IIII.
[27.] De tuſcanicis rationbus ædium ſacrarum. # Caput. # VII.
[28.] Dearis deorum ordinandis. # Caput. # VIII.
[29.] M. VITR VVII DE AR CHITECTVRA LIBER QVINTVS.
[30.] Deforo. # Caput. # I.
[31.] Deærario, carcere, & curia ordinandis. # Caput. # II.
[32.] De theatro. # Caput. # III.
[33.] Deharmonia. # Caput. # IIII.
[34.] Detheatri vaſis. # Caput. # V.
[35.] Deconformatione theatri facienda. # Caput. # VI.
[36.] De tecto porticus theatri. # Caput. # VII.
[37.] De tribus ſcenarum generibus. # Caput. # VIII.
[38.] De porticibus poſt ſcenam & ambulationibus. # Caput. # IX.
[39.] De balnearum diſpoſitionibus & partibus. # Caput. # X.
[40.] De paleſtrarum ædificatione & xyſtis. # Caput. # XI.
[41.] De portubus & ſtructuris in aqua faciendis. # Caput. # XII.
[42.] LIBER SEXTVS.
[43.] De ædificiorum priuatorum proportionibus & mẽſuris. # Cap. II.
[44.] De cauis ædium. # Caput. # III.
[45.] De tricliniis & œcis, & exedris & pinacothecis & eorum dimenſionibus. # Caput. IIII.
[46.] De œcis more græco. # Caput. V.
[47.] Ad quas cœli regiones quæ ædificiorum ge nera ſpectare debeant, ut uſui & ſalubritati ſintidonea. # Caput. VI.
[48.] De priuatorum & communium ædificiorũ propriis locis, & generibus ad quaſcun perſonarum qualitates conuenientibus. # Caput. VII.
[49.] De ruſticorum ædificiorum rationibus, & multarum partium eorũ de-ſcriptionibus, at vſibus. # Caput. VIII.
[50.] De græcorum ædificiorum eorum partium diſpoſitione atque di-ferentibus nominibus, ſatis ab italicis moribus & vſibus diſcrepantibus. # Caput. IX.
< >
page |< < (3) of 256 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div14" type="section" level="1" n="14">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s246" xml:space="preserve">
              <pb o="3" file="0015" n="15" rhead="PRIMVS."/>
            t
              <unsure/>
            oniorum, per quæ tẽduntur ſuculis & </s>
            <s xml:id="echoid-s247" xml:space="preserve">vectibus e neruo torti funes, qui
              <lb/>
            nõ precludunt{ur}nec p̃ligant{ur}, niſi ſonitus, ad artiſiis aures certos & </s>
            <s xml:id="echoid-s248" xml:space="preserve">æqua-
              <lb/>
            les fecerint. </s>
            <s xml:id="echoid-s249" xml:space="preserve">Brachia enim quæ in eas tentiones includunt{ur}, cum extendũ-
              <lb/>
            tur, æqualiter, & </s>
            <s xml:id="echoid-s250" xml:space="preserve">pariter, vtra plagã emittere debent. </s>
            <s xml:id="echoid-s251" xml:space="preserve">Quod ſi non ho-
              <lb/>
            motonia fuerint, impedient directã telo℞ miſſionẽ. </s>
            <s xml:id="echoid-s252" xml:space="preserve">Item theatris vaſa
              <lb/>
            ærea quæ in cellis ſub gradibus mathematica rõne collocant{ur}, & </s>
            <s xml:id="echoid-s253" xml:space="preserve">ſonituũ
              <lb/>
            diſcrimina quæ græci Ἠ X@@α vocant, ad ſymphonias muſicas, ſiue concẽ-
              <lb/>
            tus componunt{ur}, diuiſa in circinatione diateſſaron & </s>
            <s xml:id="echoid-s254" xml:space="preserve">diapente & </s>
            <s xml:id="echoid-s255" xml:space="preserve">diapa-
              <lb/>
            ſon, vtiuox ſcenici ſonitus cõueniens in diſpoſitionibus, tactu cũ offen-
              <lb/>
            derit, aucta cũ incremento, clarior & </s>
            <s xml:id="echoid-s256" xml:space="preserve">ſuauior ad ſpectatorum perueniat
              <lb/>
            aures. </s>
            <s xml:id="echoid-s257" xml:space="preserve">Hydraulicas quo machinas, & </s>
            <s xml:id="echoid-s258" xml:space="preserve">cætera quæ ſunt ſimilia his orga-
              <lb/>
            nis, ſine muſicis rationibus efficere nemo poterit. </s>
            <s xml:id="echoid-s259" xml:space="preserve">Diſciplinã uero me-
              <lb/>
            dicinæ nouiſſe oportet, propter inclinationes cœli, quæ græci μλίμαΤα
              <lb/>
            dicunt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s260" xml:space="preserve">aeres loco℞, qui ſunt ſalubres aut peſtilentes, aquarũ uſus.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s261" xml:space="preserve">Sine his enim rationibus nulla ſalubris habitatio fieri põt. </s>
            <s xml:id="echoid-s262" xml:space="preserve">Iura quo
              <lb/>
            nota habeat oportet ea, quæ neceſſaria ſunt ædificiis cõibus parietum, ad
              <lb/>
            ambitũ ſtillicidio℞ & </s>
            <s xml:id="echoid-s263" xml:space="preserve">cloacarũ & </s>
            <s xml:id="echoid-s264" xml:space="preserve">luminũ. </s>
            <s xml:id="echoid-s265" xml:space="preserve">Item aquarũ ductiones & </s>
            <s xml:id="echoid-s266" xml:space="preserve">cæ-
              <lb/>
            tera quæ eiuſmodi ſunt, nota oportet ſint architectis: </s>
            <s xml:id="echoid-s267" xml:space="preserve">vti ante caueant, ꝗ̃
              <lb/>
            inſtituãt ædificia, ne cõttouerſiæ, factis oꝑibus, patribus familiarũ relin-
              <lb/>
            quantur: </s>
            <s xml:id="echoid-s268" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s269" xml:space="preserve">ut legibus ſcribẽdis prudẽtia caueri poſſit & </s>
            <s xml:id="echoid-s270" xml:space="preserve">locatori & </s>
            <s xml:id="echoid-s271" xml:space="preserve">cõ-
              <lb/>
            ductori. </s>
            <s xml:id="echoid-s272" xml:space="preserve">Nam ſi lex perite fuerit ſcripta, erit vt ſine captione vter ab
              <lb/>
            vtro liberet{ur}. </s>
            <s xml:id="echoid-s273" xml:space="preserve">Ex aſtrologia aũt cognoſcit{ur} oriens, occidens, meridies,
              <lb/>
            ſeptẽtrio, & </s>
            <s xml:id="echoid-s274" xml:space="preserve">cœli rõ: </s>
            <s xml:id="echoid-s275" xml:space="preserve">æquinoctium, ſolſtitium, aſtrorũ curſus: </s>
            <s xml:id="echoid-s276" xml:space="preserve">quo℞ no-
              <lb/>
            titiã ſiquis nõ habuerit, horologio℞ rõnẽ oĩno ſcire non poterit. </s>
            <s xml:id="echoid-s277" xml:space="preserve">Cũ er-
              <lb/>
            go tãta hæc diſciplina ſit condecorata, & </s>
            <s xml:id="echoid-s278" xml:space="preserve">abũdãs eruditionibus uariis ac
              <lb/>
            pluribus, non puto poſſe iuſte repente ſe profiteri architectos, niſi ꝗ ab
              <lb/>
            ætate puerili his gradibus diſciplinarũ ſcãdendo, ſcientia pluriũ littera-
              <lb/>
            rum & </s>
            <s xml:id="echoid-s279" xml:space="preserve">artiũ nutriti, peruenerint ad ſummũ templum architecturæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s280" xml:space="preserve">At
              <lb/>
            fortaſſe mirum videbit{ur} imperitis hominibus, poſſe naturã tan tum nu-
              <lb/>
            merũ doctrina℞ ꝑdiſcere, & </s>
            <s xml:id="echoid-s281" xml:space="preserve">memoria cõtinere. </s>
            <s xml:id="echoid-s282" xml:space="preserve">Cũ aũt animaduerterint
              <lb/>
              <handwritten xlink:label="hd-0015-01" xlink:href="hd-0015-01a" number="3"/>
            oẽs diſciplinas inter ſe cõiũctionẽrerũ & </s>
            <s xml:id="echoid-s283" xml:space="preserve">cõicationẽ hẽre, ſieri poſſe faci-
              <lb/>
            liter credetur. </s>
            <s xml:id="echoid-s284" xml:space="preserve">Encyclios.</s>
            <s xml:id="echoid-s285" xml:space="preserve">n.</s>
            <s xml:id="echoid-s286" xml:space="preserve">diſciplina, uti corpus unũ ex his mẽbris eſt
              <lb/>
            cõpoſita. </s>
            <s xml:id="echoid-s287" xml:space="preserve">Ita, quia teneris ætatibus eruditiõibus uariis inſtruunt{ur}, om-
              <lb/>
            nibus litteris,agnoſcũt eaſdem notas, cõicationẽ oĩum diſciplina℞: </s>
            <s xml:id="echoid-s288" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s289" xml:space="preserve">
              <lb/>
            ea re facilius oĩa cognoſcũt. </s>
            <s xml:id="echoid-s290" xml:space="preserve">Ideo de ueteribus architectis Pythius ꝗ
              <lb/>
            Prienæ ædem Mineruæ nobiliter eſt architectatus, ait in ſuis cõmentariis,
              <lb/>
            architectũ oibus artibus & </s>
            <s xml:id="echoid-s291" xml:space="preserve">doctrinis plus oportere poſſe facere, ꝗ̃ ꝗ ſin-
              <lb/>
            gulas res ſuis ĩduſtriis & </s>
            <s xml:id="echoid-s292" xml:space="preserve">exercitatiõibus ad ſũmã claritatẽ ꝑduxerũt. </s>
            <s xml:id="echoid-s293" xml:space="preserve">Id
              <lb/>
            aũt re nõ expedit{ur}. </s>
            <s xml:id="echoid-s294" xml:space="preserve">Nõ.</s>
            <s xml:id="echoid-s295" xml:space="preserve">n.</s>
            <s xml:id="echoid-s296" xml:space="preserve">debet nec põt eẽ architectus grãmaticus vti fue
              <lb/>
            rit Ariſtarchus, ſed nõ agrãmatos: </s>
            <s xml:id="echoid-s297" xml:space="preserve">nec muſicus, vt Ariſtoxenus, ſed non
              <lb/>
            amuſos: </s>
            <s xml:id="echoid-s298" xml:space="preserve">nec pictor vt Apelles, ſed graphidos non imperitus: </s>
            <s xml:id="echoid-s299" xml:space="preserve">nec </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>