Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Page concordance

< >
Scan Original
11 5
12 6
13 7
14 8
15 9
16 10
17 11
18 12
19 13
20 14
21 15
22 16
23 17
24 18
25 19
26 20
27 21
28 22
29 23
30 24
31 25
32 26
33 27
34 28
35 29
36 30
37 31
38 32
39 33
40 34
< >
page |< < (9) of 778 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="lat" type="free">
        <div xml:id="echoid-div24" type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s684" xml:space="preserve">
              <pb o="9" file="0015" n="15" rhead="OPTIC AE LIBER I."/>
            tantùm ſuperficiei eius, & non comprehendit illud punctum rei uiſæ ex reſidua forma perue-
              <lb/>
            niente ad ſuperficiem eius ex reſidua ſuperficie uiſus:</s>
            <s xml:id="echoid-s685" xml:space="preserve"> complebitur uiſio, & ordinabuntur partes
              <lb/>
            rei uiſæ, & diſtinguentur res in ſe apud uiſum, & non complebitur uiſio, niſi ſecundum iſtum mo-
              <lb/>
            dum.</s>
            <s xml:id="echoid-s686" xml:space="preserve"> Et hoc non poteſt eſſe ita, niſi quando fuerit unum punctorũ, quę ſuntin ſuperficle uiſus, per
              <lb/>
            quam tranſit forma unius puncti ſuperficiei rei uiſæ, diſtinctuш à punctis reſiduis, quæ ſunt in ſu-
              <lb/>
            perficie uiſus, &
              <gap/>
            fuerit linea, ſuper quam uenit forma ad illud punctũ ſuperficiei niſus, diſtincta à
              <lb/>
            reſiduis lineis, ſuper quas uenit forma.</s>
            <s xml:id="echoid-s687" xml:space="preserve"> Et propter hoc poteſt glacialis cõprehendere formã ueni-
              <lb/>
            entem ſuper illã lineam, & ex puncto ſuperficiei uiſus, quod eſt ſuper illam lineã, & nõ poteſt com-
              <lb/>
            prehendere ipſam per aliam.</s>
            <s xml:id="echoid-s688" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div25" type="section" level="0" n="0">
          <head xml:id="echoid-head46" xml:space="preserve" style="it">17. Lux perpendicularis penetr at per qualibet diuerſa media: obliqua refringitur. 42. 43.
            <lb/>
          44. 45. 47 p 2.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s689" xml:space="preserve">ET cum inducuntur luces, & experimẽtatur qualitas tranſitus earum, & extenſionis earũ in
              <lb/>
            corporibus diaphanis, inuenitur quòd lux extenditur per corpus diaphanum ſecundum li-
              <lb/>
            neas rectas, dum corpus diaphanũ fuerit cõſimilis diaphanitatis:</s>
            <s xml:id="echoid-s690" xml:space="preserve"> & cũ occurrerit corpus ali-
              <lb/>
            ud diuerſæ diaphanitatis à diaphanitate corporis præcedèntis, in quo extendebatur, non pertran-
              <lb/>
            ſibit ſecũdum rectitudinem linearũ, ſuper quas extendebatur antè, niſi quando illæ lineæ fuerint
              <lb/>
            perpendiculares ſuper ſuperficiẽ ſecũdi corporis diaphani:</s>
            <s xml:id="echoid-s691" xml:space="preserve"> & ſi illæ lineæ fuerint obliquatæ ſuper
              <lb/>
            ſuperficiẽ ſecũdi corporis, & nõ perpendiculares, obliquabitur lux apud ſuperficiẽ ſecũdi corpo-
              <lb/>
            ris, & non extendetur rectè:</s>
            <s xml:id="echoid-s692" xml:space="preserve"> & cum obliquatur, extẽdetur in ſecundo corpore ſecundũ illas lineas
              <lb/>
            rectas, ſuper quas obliquabatur:</s>
            <s xml:id="echoid-s693" xml:space="preserve"> & erũt lineæ ſuper quas obliquabatur lux in ſecũdo corpore, etiã
              <lb/>
            declinantes ſuper ſuperficiẽ ſecundi corporis, & nõ perpendiculares.</s>
            <s xml:id="echoid-s694" xml:space="preserve"> Et ſi fuerint quædã lineæ ſu-
              <lb/>
            per quas uenit lux in primo corpore, perpendiculares ſuper ſuperficiẽ ſecundi corporis, & quædã
              <lb/>
            declinantes:</s>
            <s xml:id="echoid-s695" xml:space="preserve"> extendetur lux, quæ erat ſuper lineas perpendiculares in ſecundo corpore ſecundum
              <lb/>
            rectitudinẽ, & quę erat ſuper lineas declinantes, obliquabitur apud ſuperficiẽ ſecundi corporis ſe-
              <lb/>
            cundum lineas declinantes, & extendetur in eo ſecundũ rectitudinẽ illarũ linearum declinantiũ,
              <lb/>
            ſuper quas obliquabatur.</s>
            <s xml:id="echoid-s696" xml:space="preserve"> Et hoc nos declarabimus in ſermone de refractione, & oſtendemus uiã,
              <lb/>
            per quã poterit quis experiri iſtã diſpoſitionẽ:</s>
            <s xml:id="echoid-s697" xml:space="preserve"> & apparebit ſenſui, & cadet ſuper ipſam certitudo.</s>
            <s xml:id="echoid-s698" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div26" type="section" level="0" n="0">
          <head xml:id="echoid-head47" xml:space="preserve" style="it">18. Viſio diſtincta fit rectis lineis à uiſibili ad ſuperficiem uiſ{us} perpẽdicularibus. Ita ſin-
            <lb/>
          gula uiſibilis punct a eundem obtinent ſitum in ſuperficie uiſ{us}, quem in uiſibili. 17 p 3.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s699" xml:space="preserve">ET cum ita ſit, ex forma ergo lucis & coloris, quæ ueniunt ex quolibet puncto rei uiſæ ad ſu-
              <lb/>
            perficiem uiſus, quando peruenerit ad ſuperficiẽ uiſus, nihil pertranſibit per diaphanitatem
              <lb/>
            tunicarũ uiſus ſecũdũ rectitudinẽ, niſi illud, quod erit ſuper lineã rectã eleuatã ſuper ſuperfi-
              <lb/>
            ciẽ uiſus ſecundũ angulos rectos, & illud, quod fuerit ſuper aliã, refringetur, & non pertranſibit re-
              <lb/>
            ctè:</s>
            <s xml:id="echoid-s700" xml:space="preserve"> quoniam diaphanitas tunicarum uiſus nõ eſt, ficut diaphanitas aeris contingentis fuperficiẽ
              <lb/>
            uiſus.</s>
            <s xml:id="echoid-s701" xml:space="preserve"> Et illud, quod refringitur ex iſtis formis, refringetur etiam ſuper lineas declinantes, non ſu-
              <lb/>
            per lineas perpendiculares extenſas ex loco refractionis:</s>
            <s xml:id="echoid-s702" xml:space="preserve"> & una linea recta tantùm exit ad punctũ
              <lb/>
            ſuperficiei uiſus ab uno puncto ſuperficiei rei uiſæ, ita ut ſit perpendicularis ad ſuperficiem uiſus:</s>
            <s xml:id="echoid-s703" xml:space="preserve">
              <lb/>
            [per 13 p 11] & exeunt ad eã lineæ infinitæ declinãtes ſuper ſuperficiẽ uiſus.</s>
            <s xml:id="echoid-s704" xml:space="preserve"> Et forma ueniẽs ſecun
              <lb/>
            dũ rectitudinẽ perpendicularis, pertranfit tunicas uiſus ſecun dũ rectitudinem perpendicularis:</s>
            <s xml:id="echoid-s705" xml:space="preserve"> &
              <lb/>
            omnes formæ uenientes ſecundum lineas declinantes ad illud punctum, refringuntur apud illud
              <lb/>
            punctum, & tranſeunt in tunicis uiſus ſecundum lineas declinantes:</s>
            <s xml:id="echoid-s706" xml:space="preserve"> & nihil ex eis tranſit ſecundũ
              <lb/>
            extenſionem linearũ, ſuper quas uenerũt, neq;</s>
            <s xml:id="echoid-s707" xml:space="preserve"> etiam ſecundũ rectitudinem linearũ perpendicula-
              <lb/>
            riter erectarũ ſuper illud punctũ.</s>
            <s xml:id="echoid-s708" xml:space="preserve"> Et ad quodlibet punctũ ſuperficiei uiſus ueniunt in eodem tem-
              <lb/>
            pore formæ omniũ punctorũ, quæ ſunt in ſuperficiebus omniũ uiſibiliũ & illuminatorũ oppoſito-
              <lb/>
            rũ illi in illo tempore:</s>
            <s xml:id="echoid-s709" xml:space="preserve"> quoniam inter ipſum & quodlibet punctũ oppoſitum illi eſt linea recta:</s>
            <s xml:id="echoid-s710" xml:space="preserve"> & à
              <lb/>
            quolibet punctorum, quæ ſunt in ſuperficiebus uiſibilium illuminatorum, extenduntur formæ ſu-
              <lb/>
            per quamlibet lineam rectam, quæ poteſt extendi ex illo puncto, & forma unius puncti tantùm de
              <lb/>
            numero omnium punctorum oppoſitorum uiſui, quæ uenit ad illud punctũ ſuperficiei uiſus in il-
              <lb/>
            lo tempore, uenit ſuper perpendicularem eleuatam ſuper illud punctũ ſuperficiei uiſus:</s>
            <s xml:id="echoid-s711" xml:space="preserve"> & formæ
              <lb/>
            omniũ punctorũ reſiduorũ ueniũt ad illud punctũ ſuperficiei uiſus ſuper lineas declinantes:</s>
            <s xml:id="echoid-s712" xml:space="preserve"> & in
              <lb/>
            quolibet puncto ſuperficiei uiſus tranſeunt in eo dẽ tempore formæ omniũ punctorũ, quæ ſunt in
              <lb/>
            ſuperficiebus omniũ uiſibiliũ oppoſitorũ in illo tẽpore:</s>
            <s xml:id="echoid-s713" xml:space="preserve"> & forma unius puncti tantùm trãſit rectè
              <lb/>
            per diaphanitatẽ tunicarũ uiſus:</s>
            <s xml:id="echoid-s714" xml:space="preserve"> & eſt punctũ, quod eſt apud extremitatẽ perpẽdicularis exeuntis
              <lb/>
            ab illo puncto ſuperficiei uiſus:</s>
            <s xml:id="echoid-s715" xml:space="preserve"> & formæ omniũ punctorũ reliquorũ refringuntur apud illud pun
              <lb/>
            etũ ſuperficiei uiſus, & trãſeũt per diaphanitatẽ tunicarũ uiſus ſecundũ lineas declínãtes ad ſuperfi
              <lb/>
            ciẽ uiſus.</s>
            <s xml:id="echoid-s716" xml:space="preserve"> Et ex quolibet pũcto ſuperficiei glacialis exit una linea tãtũ perpẽdicularis ſuper ſuperfi-
              <lb/>
            ciẽ uiſus:</s>
            <s xml:id="echoid-s717" xml:space="preserve"> & ab eodẽ exeunt lineę infinitæ ad ſuperficiẽ uiſus, & ſunt declinãtes ſuper ipſam.</s>
            <s xml:id="echoid-s718" xml:space="preserve"> A pun
              <lb/>
            cto ergo ſuperficiei glacialis, ex quo exit perpendicularis ſuper ſuperficiẽ uiſus, & pertrãſit foramẽ
              <lb/>
            uueæ, exeunt lineæ infinitæ, quæ trãſeunt in foramẽ uueæ, & perueniũt ad ſuperficiẽ uiſus, pręter
              <lb/>
            illã perpẽdicularẽ:</s>
            <s xml:id="echoid-s719" xml:space="preserve"> & extrem itates omniũ linearũ exeuntiũ à pũcto aliquo ſuperficiei glacialis, &
              <lb/>
            trãſeuntiũ ք foramẽ uueæ, & perueniẽtiũ ad ſuperficiẽ uiſus, & declinãtiũ ſuper illã, quãdo fuerint
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0015-01" xlink:href="fig-0015-01a" number="6">
                <image file="0015-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/figures/0015-01"/>
              </figure>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>
Impressum