159OPTIC AE LIBER I.
tantùm ſuperficiei eius, & non comprehendit illud punctum rei uiſæ ex reſidua forma perue-
niente ad ſuperficiem eius ex reſidua ſuperficie uiſus: complebitur uiſio, & ordinabuntur partes
rei uiſæ, & diſtinguentur res in ſe apud uiſum, & non complebitur uiſio, niſi ſecundum iſtum mo-
dum. Et hoc non poteſt eſſe ita, niſi quando fuerit unum punctorũ, quę ſuntin ſuperficle uiſus, per
quam tranſit forma unius puncti ſuperficiei rei uiſæ, diſtinctuш à punctis reſiduis, quæ ſunt in ſu-
perficie uiſus, &fuerit linea, ſuper quam uenit forma ad illud punctũ ſuperficiei niſus, diſtincta à
reſiduis lineis, ſuper quas uenit forma. Et propter hoc poteſt glacialis cõprehendere formã ueni-
entem ſuper illã lineam, & ex puncto ſuperficiei uiſus, quod eſt ſuper illam lineã, & nõ poteſt com-
prehendere ipſam per aliam.
niente ad ſuperficiem eius ex reſidua ſuperficie uiſus: complebitur uiſio, & ordinabuntur partes
rei uiſæ, & diſtinguentur res in ſe apud uiſum, & non complebitur uiſio, niſi ſecundum iſtum mo-
dum. Et hoc non poteſt eſſe ita, niſi quando fuerit unum punctorũ, quę ſuntin ſuperficle uiſus, per
quam tranſit forma unius puncti ſuperficiei rei uiſæ, diſtinctuш à punctis reſiduis, quæ ſunt in ſu-
perficie uiſus, &fuerit linea, ſuper quam uenit forma ad illud punctũ ſuperficiei niſus, diſtincta à
reſiduis lineis, ſuper quas uenit forma. Et propter hoc poteſt glacialis cõprehendere formã ueni-
entem ſuper illã lineam, & ex puncto ſuperficiei uiſus, quod eſt ſuper illam lineã, & nõ poteſt com-
prehendere ipſam per aliam.
17. Lux perpendicularis penetr at per qualibet diuerſa media: obliqua refringitur. 42. 43.
44. 45. 47 p 2.
44. 45. 47 p 2.
ET cum inducuntur luces, & experimẽtatur qualitas tranſitus earum, & extenſionis earũ in
corporibus diaphanis, inuenitur quòd lux extenditur per corpus diaphanum ſecundum li-
neas rectas, dum corpus diaphanũ fuerit cõſimilis diaphanitatis: & cũ occurrerit corpus ali-
ud diuerſæ diaphanitatis à diaphanitate corporis præcedèntis, in quo extendebatur, non pertran-
ſibit ſecũdum rectitudinem linearũ, ſuper quas extendebatur antè, niſi quando illæ lineæ fuerint
perpendiculares ſuper ſuperficiẽ ſecũdi corporis diaphani: & ſi illæ lineæ fuerint obliquatæ ſuper
ſuperficiẽ ſecũdi corporis, & nõ perpendiculares, obliquabitur lux apud ſuperficiẽ ſecũdi corpo-
ris, & non extendetur rectè: & cum obliquatur, extẽdetur in ſecundo corpore ſecundũ illas lineas
rectas, ſuper quas obliquabatur: & erũt lineæ ſuper quas obliquabatur lux in ſecũdo corpore, etiã
declinantes ſuper ſuperficiẽ ſecundi corporis, & nõ perpendiculares. Et ſi fuerint quædã lineæ ſu-
per quas uenit lux in primo corpore, perpendiculares ſuper ſuperficiẽ ſecundi corporis, & quædã
declinantes: extendetur lux, quæ erat ſuper lineas perpendiculares in ſecundo corpore ſecundum
rectitudinẽ, & quę erat ſuper lineas declinantes, obliquabitur apud ſuperficiẽ ſecundi corporis ſe-
cundum lineas declinantes, & extendetur in eo ſecundũ rectitudinẽ illarũ linearum declinantiũ,
ſuper quas obliquabatur. Et hoc nos declarabimus in ſermone de refractione, & oſtendemus uiã,
per quã poterit quis experiri iſtã diſpoſitionẽ: & apparebit ſenſui, & cadet ſuper ipſam certitudo.
corporibus diaphanis, inuenitur quòd lux extenditur per corpus diaphanum ſecundum li-
neas rectas, dum corpus diaphanũ fuerit cõſimilis diaphanitatis: & cũ occurrerit corpus ali-
ud diuerſæ diaphanitatis à diaphanitate corporis præcedèntis, in quo extendebatur, non pertran-
ſibit ſecũdum rectitudinem linearũ, ſuper quas extendebatur antè, niſi quando illæ lineæ fuerint
perpendiculares ſuper ſuperficiẽ ſecũdi corporis diaphani: & ſi illæ lineæ fuerint obliquatæ ſuper
ſuperficiẽ ſecũdi corporis, & nõ perpendiculares, obliquabitur lux apud ſuperficiẽ ſecũdi corpo-
ris, & non extendetur rectè: & cum obliquatur, extẽdetur in ſecundo corpore ſecundũ illas lineas
rectas, ſuper quas obliquabatur: & erũt lineæ ſuper quas obliquabatur lux in ſecũdo corpore, etiã
declinantes ſuper ſuperficiẽ ſecundi corporis, & nõ perpendiculares. Et ſi fuerint quædã lineæ ſu-
per quas uenit lux in primo corpore, perpendiculares ſuper ſuperficiẽ ſecundi corporis, & quædã
declinantes: extendetur lux, quæ erat ſuper lineas perpendiculares in ſecundo corpore ſecundum
rectitudinẽ, & quę erat ſuper lineas declinantes, obliquabitur apud ſuperficiẽ ſecundi corporis ſe-
cundum lineas declinantes, & extendetur in eo ſecundũ rectitudinẽ illarũ linearum declinantiũ,
ſuper quas obliquabatur. Et hoc nos declarabimus in ſermone de refractione, & oſtendemus uiã,
per quã poterit quis experiri iſtã diſpoſitionẽ: & apparebit ſenſui, & cadet ſuper ipſam certitudo.
18. Viſio diſtincta fit rectis lineis à uiſibili ad ſuperficiem uiſ{us} perpẽdicularibus. Ita ſin-
gula uiſibilis punct a eundem obtinent ſitum in ſuperficie uiſ{us}, quem in uiſibili. 17 p 3.
gula uiſibilis punct a eundem obtinent ſitum in ſuperficie uiſ{us}, quem in uiſibili. 17 p 3.
ET cum ita ſit, ex forma ergo lucis & coloris, quæ ueniunt ex quolibet puncto rei uiſæ ad ſu-
perficiem uiſus, quando peruenerit ad ſuperficiẽ uiſus, nihil pertranſibit per diaphanitatem
tunicarũ uiſus ſecũdũ rectitudinẽ, niſi illud, quod erit ſuper lineã rectã eleuatã ſuper ſuperfi-
ciẽ uiſus ſecundũ angulos rectos, & illud, quod fuerit ſuper aliã, refringetur, & non pertranſibit re-
ctè: quoniam diaphanitas tunicarum uiſus nõ eſt, ficut diaphanitas aeris contingentis fuperficiẽ
uiſus. Et illud, quod refringitur ex iſtis formis, refringetur etiam ſuper lineas declinantes, non ſu-
per lineas perpendiculares extenſas ex loco refractionis: & una linea recta tantùm exit ad punctũ
ſuperficiei uiſus ab uno puncto ſuperficiei rei uiſæ, ita ut ſit perpendicularis ad ſuperficiem uiſus:
[per 13 p 11] & exeunt ad eã lineæ infinitæ declinãtes ſuper ſuperficiẽ uiſus. Et forma ueniẽs ſecun
dũ rectitudinẽ perpendicularis, pertranfit tunicas uiſus ſecun dũ rectitudinem perpendicularis: &
omnes formæ uenientes ſecundum lineas declinantes ad illud punctum, refringuntur apud illud
punctum, & tranſeunt in tunicis uiſus ſecundum lineas declinantes: & nihil ex eis tranſit ſecundũ
extenſionem linearũ, ſuper quas uenerũt, neq; etiam ſecundũ rectitudinem linearũ perpendicula-
riter erectarũ ſuper illud punctũ. Et ad quodlibet punctũ ſuperficiei uiſus ueniunt in eodem tem-
pore formæ omniũ punctorũ, quæ ſunt in ſuperficiebus omniũ uiſibiliũ & illuminatorũ oppoſito-
rũ illi in illo tempore: quoniam inter ipſum & quodlibet punctũ oppoſitum illi eſt linea recta: & à
quolibet punctorum, quæ ſunt in ſuperficiebus uiſibilium illuminatorum, extenduntur formæ ſu-
per quamlibet lineam rectam, quæ poteſt extendi ex illo puncto, & forma unius puncti tantùm de
numero omnium punctorum oppoſitorum uiſui, quæ uenit ad illud punctũ ſuperficiei uiſus in il-
lo tempore, uenit ſuper perpendicularem eleuatam ſuper illud punctũ ſuperficiei uiſus: & formæ
omniũ punctorũ reſiduorũ ueniũt ad illud punctũ ſuperficiei uiſus ſuper lineas declinantes: & in
quolibet puncto ſuperficiei uiſus tranſeunt in eo dẽ tempore formæ omniũ punctorũ, quæ ſunt in
ſuperficiebus omniũ uiſibiliũ oppoſitorũ in illo tẽpore: & forma unius puncti tantùm trãſit rectè
per diaphanitatẽ tunicarũ uiſus: & eſt punctũ, quod eſt apud extremitatẽ perpẽdicularis exeuntis
ab illo puncto ſuperficiei uiſus: & formæ omniũ punctorũ reliquorũ refringuntur apud illud pun
etũ ſuperficiei uiſus, & trãſeũt per diaphanitatẽ tunicarũ uiſus ſecundũ lineas declínãtes ad ſuperfi
ciẽ uiſus. Et ex quolibet pũcto ſuperficiei glacialis exit una linea tãtũ perpẽdicularis ſuper ſuperfi-
ciẽ uiſus: & ab eodẽ exeunt lineę infinitæ ad ſuperficiẽ uiſus, & ſunt declinãtes ſuper ipſam. A pun
cto ergo ſuperficiei glacialis, ex quo exit perpendicularis ſuper ſuperficiẽ uiſus, & pertrãſit foramẽ
uueæ, exeunt lineæ infinitæ, quæ trãſeunt in foramẽ uueæ, & perueniũt ad ſuperficiẽ uiſus, pręter
illã perpẽdicularẽ: & extrem itates omniũ linearũ exeuntiũ à pũcto aliquo ſuperficiei glacialis, &
trãſeuntiũ ք foramẽ uueæ, & perueniẽtiũ ad ſuperficiẽ uiſus, & declinãtiũ ſuper illã, quãdo fuerint
6[Figure 6]
perficiem uiſus, quando peruenerit ad ſuperficiẽ uiſus, nihil pertranſibit per diaphanitatem
tunicarũ uiſus ſecũdũ rectitudinẽ, niſi illud, quod erit ſuper lineã rectã eleuatã ſuper ſuperfi-
ciẽ uiſus ſecundũ angulos rectos, & illud, quod fuerit ſuper aliã, refringetur, & non pertranſibit re-
ctè: quoniam diaphanitas tunicarum uiſus nõ eſt, ficut diaphanitas aeris contingentis fuperficiẽ
uiſus. Et illud, quod refringitur ex iſtis formis, refringetur etiam ſuper lineas declinantes, non ſu-
per lineas perpendiculares extenſas ex loco refractionis: & una linea recta tantùm exit ad punctũ
ſuperficiei uiſus ab uno puncto ſuperficiei rei uiſæ, ita ut ſit perpendicularis ad ſuperficiem uiſus:
[per 13 p 11] & exeunt ad eã lineæ infinitæ declinãtes ſuper ſuperficiẽ uiſus. Et forma ueniẽs ſecun
dũ rectitudinẽ perpendicularis, pertranfit tunicas uiſus ſecun dũ rectitudinem perpendicularis: &
omnes formæ uenientes ſecundum lineas declinantes ad illud punctum, refringuntur apud illud
punctum, & tranſeunt in tunicis uiſus ſecundum lineas declinantes: & nihil ex eis tranſit ſecundũ
extenſionem linearũ, ſuper quas uenerũt, neq; etiam ſecundũ rectitudinem linearũ perpendicula-
riter erectarũ ſuper illud punctũ. Et ad quodlibet punctũ ſuperficiei uiſus ueniunt in eodem tem-
pore formæ omniũ punctorũ, quæ ſunt in ſuperficiebus omniũ uiſibiliũ & illuminatorũ oppoſito-
rũ illi in illo tempore: quoniam inter ipſum & quodlibet punctũ oppoſitum illi eſt linea recta: & à
quolibet punctorum, quæ ſunt in ſuperficiebus uiſibilium illuminatorum, extenduntur formæ ſu-
per quamlibet lineam rectam, quæ poteſt extendi ex illo puncto, & forma unius puncti tantùm de
numero omnium punctorum oppoſitorum uiſui, quæ uenit ad illud punctũ ſuperficiei uiſus in il-
lo tempore, uenit ſuper perpendicularem eleuatam ſuper illud punctũ ſuperficiei uiſus: & formæ
omniũ punctorũ reſiduorũ ueniũt ad illud punctũ ſuperficiei uiſus ſuper lineas declinantes: & in
quolibet puncto ſuperficiei uiſus tranſeunt in eo dẽ tempore formæ omniũ punctorũ, quæ ſunt in
ſuperficiebus omniũ uiſibiliũ oppoſitorũ in illo tẽpore: & forma unius puncti tantùm trãſit rectè
per diaphanitatẽ tunicarũ uiſus: & eſt punctũ, quod eſt apud extremitatẽ perpẽdicularis exeuntis
ab illo puncto ſuperficiei uiſus: & formæ omniũ punctorũ reliquorũ refringuntur apud illud pun
etũ ſuperficiei uiſus, & trãſeũt per diaphanitatẽ tunicarũ uiſus ſecundũ lineas declínãtes ad ſuperfi
ciẽ uiſus. Et ex quolibet pũcto ſuperficiei glacialis exit una linea tãtũ perpẽdicularis ſuper ſuperfi-
ciẽ uiſus: & ab eodẽ exeunt lineę infinitæ ad ſuperficiẽ uiſus, & ſunt declinãtes ſuper ipſam. A pun
cto ergo ſuperficiei glacialis, ex quo exit perpendicularis ſuper ſuperficiẽ uiſus, & pertrãſit foramẽ
uueæ, exeunt lineæ infinitæ, quæ trãſeunt in foramẽ uueæ, & perueniũt ad ſuperficiẽ uiſus, pręter
illã perpẽdicularẽ: & extrem itates omniũ linearũ exeuntiũ à pũcto aliquo ſuperficiei glacialis, &
trãſeuntiũ ք foramẽ uueæ, & perueniẽtiũ ad ſuperficiẽ uiſus, & declinãtiũ ſuper illã, quãdo fuerint