15098THEORIÆ
poſita ex omnibus dirigetur neceſſario ad punctum aliquod in-
tra maſſulam ſitum, adeoque ad ſenſum ejus directio erit ea-
dem, ac directio rectæ tendentis ad mediam maſſulam, &
æquabitur vis ipſa ad ſenſum ſummæ virium omnium puncto-
rum conſtituentium ipſam maſſulam, adeoque erit attractiva
ſemper, & ad ſenſum proportionalis in diverſis etiam maſſu-
lis numero punctorum directe, & quadrato diſtantiæ a medio
maſſulæ ipſius reciproce; ſive generaliter erit in ratione com-
poſita ex directa ſimplici
maſſarum, & reciproca duplicata di-
itantiarum. Multo autem majus erit diſcrimen in exiguis il-
lis di
ſtantiis, ſi non unicum punctum a maſſula illa ſolicitetur,
ſed maſſula alia, cujus vis componatur e ſingulis viribus ſin-
gulorum ſuorum punctorum, quod tamen in maſſula etiam re-
ſpectu maſſulæ admodum remotæ evaneſcet, ſingulis ejus pun-
ctis vires habentibus ad ſenſum æquales, & agentes in eadem
ad ſenſum directione; unde ſiet, ut vis motrix ejus maſſulæ
ſolici
tatæ, orta ab actionibus illius alterius remotæ maſſulæ,
ſit ad ſenſum proportionalis numero punctorum, quæ habet
ipſa, numero eorum, quæ habet altera, & quadrato diſtantiæ,
quæcunque ſit diverſa diſpoſitio punctorum i
n utralibet, qui-
cunque numerus.
tra maſſulam ſitum, adeoque ad ſenſum ejus directio erit ea-
dem, ac directio rectæ tendentis ad mediam maſſulam, &
æquabitur vis ipſa ad ſenſum ſummæ virium omnium puncto-
rum conſtituentium ipſam maſſulam, adeoque erit attractiva
ſemper, & ad ſenſum proportionalis in diverſis etiam maſſu-
lis numero punctorum directe, & quadrato diſtantiæ a medio
maſſulæ ipſius reciproce; ſive generaliter erit in ratione com-
poſita ex directa ſimplici
maſſarum, & reciproca duplicata di-
itantiarum. Multo autem majus erit diſcrimen in exiguis il-
lis di
ſtantiis, ſi non unicum punctum a maſſula illa ſolicitetur,
ſed maſſula alia, cujus vis componatur e ſingulis viribus ſin-
gulorum ſuorum punctorum, quod tamen in maſſula etiam re-
ſpectu maſſulæ admodum remotæ evaneſcet, ſingulis ejus pun-
ctis vires habentibus ad ſenſum æquales, & agentes in eadem
ad ſenſum directione; unde ſiet, ut vis motrix ejus maſſulæ
ſolici
tatæ, orta ab actionibus illius alterius remotæ maſſulæ,
ſit ad ſenſum proportionalis numero punctorum, quæ habet
ipſa, numero eorum, quæ habet altera, & quadrato diſtantiæ,
quæcunque ſit diverſa diſpoſitio punctorum i
n utralibet, qui-
cunque numerus.
213.
Mirum ſane, quantum in applicatione ad Phyſicam
11Inde neceſſaria
omnium corpo-
rum uniſormi
tas in gravitate,
difformitas in
aliis innumeris
proprietatibus. hæc animadverſio habitura ſit uſum; nam inde conſtabit, cur
omnia corporum genera gravitatem acceleratricem habeant pro-
portionalem maſſæ, in quam tendunt, & quadrato diſtantiæ,
adeoque in ſuperſicie Terræ aurum, & pluma cum æquali ce-
leritate deſcendant ſecluſa reſiſtentia, vim autem totam, quam
etiam pondus appellamus, proportionalem præterea maſſæ
ſuæ, adeoque in ordine ad gravitatem nullum ſit diſcrimen,
quæcunque diſſerentia habeatur inter corpora, quæ gravitant,
& in quæ gravitant, ſed ad ſolam demum maſſam, & diſtan-
tiam res omnis deveniat; at in iis proprietatibus, quæ pen-
dent a minimis diſtantiis, in quibus nimirum ſiunt reſlexio-
nes lucis, & reſractiones cum ſeparatione colorum pro viſu,
vellicationes ſibrarum palati pro guſtu, incurſus odoriferarum
particularum pro odoratu, tremor communicatus particulis ae-
ris proximis, & propagatus uſque ad tympanum auriculare pro
auditu, aſperitas, ac aliæ ſenſibiles ejuſmodi qualitates pro ta-
ctu, tot cohæſionum tam diverſa genera, ſecretiones, nutri-
tioneſque, fermentationes, conſlagrationes, diſploſiones, diſſolu-
tiones, præcipitationes, ac alii effectus Chemici omnes, & mil-
le alia ejuſmodi, quæ diverſa corpora a ſe invicem diſcernunt,
in iis, inquam, tantum ſit diſcrimen, & vires tam variæ, ac
tam varii motus, qui tam varia phænomena, & omnes ſpeci-
ſicas tot corporum differentias inducunt, conſenſu Theoriæ hu-
jus cum omni Natura ſane admirabili. Sed hęc, quæ huc uſque
dicta ſunt ad maſſas pertinent, & ad applicationem ad Phyſicam:
interea peculiaria quędam perſequar ex innumeris iis, quę
11Inde neceſſaria
omnium corpo-
rum uniſormi
tas in gravitate,
difformitas in
aliis innumeris
proprietatibus. hæc animadverſio habitura ſit uſum; nam inde conſtabit, cur
omnia corporum genera gravitatem acceleratricem habeant pro-
portionalem maſſæ, in quam tendunt, & quadrato diſtantiæ,
adeoque in ſuperſicie Terræ aurum, & pluma cum æquali ce-
leritate deſcendant ſecluſa reſiſtentia, vim autem totam, quam
etiam pondus appellamus, proportionalem præterea maſſæ
ſuæ, adeoque in ordine ad gravitatem nullum ſit diſcrimen,
quæcunque diſſerentia habeatur inter corpora, quæ gravitant,
& in quæ gravitant, ſed ad ſolam demum maſſam, & diſtan-
tiam res omnis deveniat; at in iis proprietatibus, quæ pen-
dent a minimis diſtantiis, in quibus nimirum ſiunt reſlexio-
nes lucis, & reſractiones cum ſeparatione colorum pro viſu,
vellicationes ſibrarum palati pro guſtu, incurſus odoriferarum
particularum pro odoratu, tremor communicatus particulis ae-
ris proximis, & propagatus uſque ad tympanum auriculare pro
auditu, aſperitas, ac aliæ ſenſibiles ejuſmodi qualitates pro ta-
ctu, tot cohæſionum tam diverſa genera, ſecretiones, nutri-
tioneſque, fermentationes, conſlagrationes, diſploſiones, diſſolu-
tiones, præcipitationes, ac alii effectus Chemici omnes, & mil-
le alia ejuſmodi, quæ diverſa corpora a ſe invicem diſcernunt,
in iis, inquam, tantum ſit diſcrimen, & vires tam variæ, ac
tam varii motus, qui tam varia phænomena, & omnes ſpeci-
ſicas tot corporum differentias inducunt, conſenſu Theoriæ hu-
jus cum omni Natura ſane admirabili. Sed hęc, quæ huc uſque
dicta ſunt ad maſſas pertinent, & ad applicationem ad Phyſicam:
interea peculiaria quędam perſequar ex innumeris iis, quę