154134M. VITRVVII POLL.
eſſe ſubtenſum tectum.
Indicio fuerint, quib{us} conſtant partes.
Tectum habet trãſtra,
canterios, templa, aſſeres, tegul{as}: Contignatio habet trabes, tigna, aſſes, tegul{as}.
canterios, templa, aſſeres, tegul{as}: Contignatio habet trabes, tigna, aſſes, tegul{as}.
Et axes.
] Axes ſiue aſſes, vnde coaſſatio &
coaxatio, ſunt ſectiles tabulæ li-
gneæ. Aſſeres autem ſunt trientales ferè, id eſt lati ferè quatuor pollices, ſed craßio-
res, dicti ab aßidendo parietib{us} atque tignis, autore Sexto Pompeio. Hermola{us} ve-
rò Barbar{us} ait eſſe craßiorem & angustam, in modum paruæ trabis, materiem. Ab
axe axiculum dixit Columel. lib. VI. cap. XIX.
gneæ. Aſſeres autem ſunt trientales ferè, id eſt lati ferè quatuor pollices, ſed craßio-
res, dicti ab aßidendo parietib{us} atque tignis, autore Sexto Pompeio. Hermola{us} ve-
rò Barbar{us} ait eſſe craßiorem & angustam, in modum paruæ trabis, materiem. Ab
axe axiculum dixit Columel. lib. VI. cap. XIX.
Tranſtra, &
capreoli.
] Trabes ſustinentes capreolos, dicuntur tranſtra.
Sext{us} Pompei{us} tradit eſſe tigna, quæ à pariete in parietem porriguntur. Alia in
re dici intelligitur ex loco Plinij, in lib. XXXIIII. cap. XII. Decoquitur ea (lo
quitur de aqua è qua fit chalcanthum) admixta dulci pari menſura, et in piſcin{as}
funditur. Immobilib{us} ſuper h{as} transtris dependent restes lapillis extentæ, quib{us}
adhæreſcens lim{us} vitreis acinis imaginem quandam vuæ reddit. A transtris
vſurpauit Vitruui{us} lib. V. cap. vltimo tranſtilla pro tigillis. Capreoli autem qui
ſint, paulò mox dicam.
Sext{us} Pompei{us} tradit eſſe tigna, quæ à pariete in parietem porriguntur. Alia in
re dici intelligitur ex loco Plinij, in lib. XXXIIII. cap. XII. Decoquitur ea (lo
quitur de aqua è qua fit chalcanthum) admixta dulci pari menſura, et in piſcin{as}
funditur. Immobilib{us} ſuper h{as} transtris dependent restes lapillis extentæ, quib{us}
adhæreſcens lim{us} vitreis acinis imaginem quandam vuæ reddit. A transtris
vſurpauit Vitruui{us} lib. V. cap. vltimo tranſtilla pro tigillis. Capreoli autem qui
ſint, paulò mox dicam.
Vnde &
columnæ dicuntur.
] Nam columnæ propriè acceptæ ſunt ar-
rectaria, quæ columen, id eſt ſummum fastigij percurrens tignum ſustinent: inni-
tuntur verò transtris, id eſt tranſuerſis trabib{us}, habent & capreolos, hoc eſt, procli-
nata hinc at ligna, quæ canterios ſustinent. Culmen autem dicit Serui{us} Aeglo-
ga I. eſſe tectum, quòd veteres ædificia culmis tegerent, id eſt paleis è meßib{us}.
rectaria, quæ columen, id eſt ſummum fastigij percurrens tignum ſustinent: inni-
tuntur verò transtris, id eſt tranſuerſis trabib{us}, habent & capreolos, hoc eſt, procli-
nata hinc at ligna, quæ canterios ſustinent. Culmen autem dicit Serui{us} Aeglo-
ga I. eſſe tectum, quòd veteres ædificia culmis tegerent, id eſt paleis è meßib{us}.
Canterij prominentes.
] Canterij dicuntur ligna tecti oblonga, à colu-
mine ad extremum tectum ducta, quæ vbi longi{us} prominent, efficiunt ſuggrun-
dam, id eſt tecti partem porrectiorem, vbi fit ſtillicidium. Aliæ ſunt cantery vo-
cabuli ſignificationes: nam ita appellat equum Porci{us} Cato eum, cui exſecti ſunt
testes, & apud Plinium & Columellam pro ſimplici vineæ iugo, vnde canteriat{as}
vocant vites, ad differentiam earum, quæ in longitudinem & latitudinem iugatæ
ſunt, quæ compluuiatæ dicuntur. Canteriolos etiam Columella ait oportere adhibere
ceparum capitib{us}, & arundinib{us}, hoc eſt adminicula, quib{us} fulciantur.
mine ad extremum tectum ducta, quæ vbi longi{us} prominent, efficiunt ſuggrun-
dam, id eſt tecti partem porrectiorem, vbi fit ſtillicidium. Aliæ ſunt cantery vo-
cabuli ſignificationes: nam ita appellat equum Porci{us} Cato eum, cui exſecti ſunt
testes, & apud Plinium & Columellam pro ſimplici vineæ iugo, vnde canteriat{as}
vocant vites, ad differentiam earum, quæ in longitudinem & latitudinem iugatæ
ſunt, quæ compluuiatæ dicuntur. Canteriolos etiam Columella ait oportere adhibere
ceparum capitib{us}, & arundinib{us}, hoc eſt adminicula, quib{us} fulciantur.
Supra canterios templa.
] Templa tranſuerſa ponuntur, vt à me anno-
tabitur cap. VII. Sexto Pompeio quid ſignificent dixi lib. I. cap. I.
tabitur cap. VII. Sexto Pompeio quid ſignificent dixi lib. I. cap. I.
Et à materiatura fabrili.
] Materiatura, à materia, id eſt, ligno, ea eſt fa-
brilis ars, quam mei Minutiariam, & Carpentariam appellant. Paulò antè mate-
riationem pro ſtructura lignea vſurpauit, pro qua fuerit aliquis hîc qui materia-
turam interpretetur, cui non admodum repugnauero. Illud non tacendum, lignorum
alia eſſe igni destinata, alia quib{us} materiarij in operib{us} vtuntur, illa ξύλα κάυσι-
μα, hæc {ὄρ}γάσιμα Græci vocant, vt à Polluce annotatum eſt lib. VII. cap. XXV.
brilis ars, quam mei Minutiariam, & Carpentariam appellant. Paulò antè mate-
riationem pro ſtructura lignea vſurpauit, pro qua fuerit aliquis hîc qui materia-
turam interpretetur, cui non admodum repugnauero. Illud non tacendum, lignorum
alia eſſe igni destinata, alia quib{us} materiarij in operib{us} vtuntur, illa ξύλα κάυσι-
μα, hæc {ὄρ}γάσιμα Græci vocant, vt à Polluce annotatum eſt lib. VII. cap. XXV.
Cumita ab interioribus parietibus ad extremas partes tigna
prominentia. ] Quòd fastigia in fronte, aut postico fiant, ſuſpicari licet, apud
veteres tigna prouerſa, id eſt directa, collocari ſolere, non tranſuerſa, id eſt non per
latitudinem traiecta: & latera eſſe domorum, qu{as} frontes nominam{us}: fastigia
id docere.
prominentia. ] Quòd fastigia in fronte, aut postico fiant, ſuſpicari licet, apud
veteres tigna prouerſa, id eſt directa, collocari ſolere, non tranſuerſa, id eſt non per
latitudinem traiecta: & latera eſſe domorum, qu{as} frontes nominam{us}: fastigia
id docere.