164112THEORIÆ
tate non pendet, ſed ad maſſam potius pertinet.
Quamobrem
ejus definitionem proferam ab ipſa gravitate nihil omnino pen-
dentem, quanquam & nomen retinebo, & innuam, unde ori-
ginem duxerit; tum demonſtrabo accuratiſſime, in quavis maſ-
ſa haberi aliquod gravitatis centrum, idque unicum, quod qui-
dem paſſim omittere ſolent, & perperam; deinde ad ejus pro-
prietatem præcipuam exponendam gradum faciam, demonſtran-
do celeberrimum theorema a Newtono propoſitum, centrum
gravitatis commune maſſarum, ſive mihi punctorum quotcun-
que, & utcunque diſpoſitorum, quorum ſingula moveantur ſola
inertiæ vi motibus quibuſcunque, qui in ſingulis punctis uni-
formes ſint, in diverſis utcunque diverſi, vel quieſcere, vel mo-
veri uniformiter in directum: tum vero mutuas actiones quaſ-
cunque inter puncta quælibet, vel omnia ſimul, nihil omnino
turbare centri communis gravitatis ftatum quieſcendi, vel mo-
vendi uniformiter in directum, unde nobis & actionis, ac reactio-
nis æqualitas in maſſis quibuſque, & principia colliſiones corpo-
rum definientia, & alia plurima ſponte provenient. Sed aggre-
diamur rem ipſam.
ejus definitionem proferam ab ipſa gravitate nihil omnino pen-
dentem, quanquam & nomen retinebo, & innuam, unde ori-
ginem duxerit; tum demonſtrabo accuratiſſime, in quavis maſ-
ſa haberi aliquod gravitatis centrum, idque unicum, quod qui-
dem paſſim omittere ſolent, & perperam; deinde ad ejus pro-
prietatem præcipuam exponendam gradum faciam, demonſtran-
do celeberrimum theorema a Newtono propoſitum, centrum
gravitatis commune maſſarum, ſive mihi punctorum quotcun-
que, & utcunque diſpoſitorum, quorum ſingula moveantur ſola
inertiæ vi motibus quibuſcunque, qui in ſingulis punctis uni-
formes ſint, in diverſis utcunque diverſi, vel quieſcere, vel mo-
veri uniformiter in directum: tum vero mutuas actiones quaſ-
cunque inter puncta quælibet, vel omnia ſimul, nihil omnino
turbare centri communis gravitatis ftatum quieſcendi, vel mo-
vendi uniformiter in directum, unde nobis & actionis, ac reactio-
nis æqualitas in maſſis quibuſque, & principia colliſiones corpo-
rum definientia, & alia plurima ſponte provenient. Sed aggre-
diamur rem ipſam.
241.
Centrum igitur commune gravitatis punctorum quot-
11Definitio cen-
tri gravitatis
non pendens ab
idea gravitatis:
ejus congruen-
tia cum idea
communi. cunque, & utcunque diſpoſitorum, appellabo id punctum, per
quod ſi ducatur planum quodcunque; ſumma diſtantiarum per-
pendicularium ab eo plano punctorum omnium jacentium ex al-
tera ejuſdem parte, æquetur ſummæ diſtantiarum ex altera. Id
quidem extenditur ad quaſcunque, & quotcunque maſſas; nam
eorum ſingulæ punctis utique conſtant, & omnes ſimul ſunt quæ-
dam punctorum diverſorum congeries. Nomen traxit ab æquili-
brio gravium, & natura vectis, de quibus agemus infra: ex iis
habetur illud, ſingula pondera ita connexa per virgas inflexiles,
ut moveri non poſſint, niſi motu circa aliquem horizontalem
axem, exerere ad converſionem vim proportionalem ſibi, & di-
ſtantiæ perpendiculari a plano verticali ducto per axem ipſum;
unde fit, ut ubi ejuſmodi vires, vel, ut ea vocant, momenta vi-
rium hinc, & inde æqualia fuerint, habeatur æquilibrium. Por-
ro ipſa pondera in noſtris gravibus, in quibus gravitatem con-
cipimus, ac etiam ad ſenſum experimur, proportionalem in ſin-
gulis quantitati materiæ, & agentem directionibus inter ſe pa-
rallelis, proportionalia ſunt maſſis, adeoque punctorum eas con-
ſtituentium numero; quam ob rem idem eſt, ea pondera in di-
ſtantias ducere, ac aſſumere ſummam omnium diſtantiarum o-
mnium punctorum ab eodem plano. Quod ſi igitur reſpectu
aggregati cujuſcunque punctorum materiæ quotcunque, & quo-
modocunque diſpoſitorum ſit aliquod punctum ſpatii ejuſmodi,
ut, ducto per ipſum quovis plano, ſumma diſtantiarum ab illo
punctorum jacentium ex parte altera æquetur ſummæ diſtantia-
rum jacentium ex altera; concipiantur autem ſingula ea pun-
cta animata viribus æqualibus, & parallelis, cujuſmodi ſunt vi-
res, quas in noſtris gravibus concipimus; illud utique
11Definitio cen-
tri gravitatis
non pendens ab
idea gravitatis:
ejus congruen-
tia cum idea
communi. cunque, & utcunque diſpoſitorum, appellabo id punctum, per
quod ſi ducatur planum quodcunque; ſumma diſtantiarum per-
pendicularium ab eo plano punctorum omnium jacentium ex al-
tera ejuſdem parte, æquetur ſummæ diſtantiarum ex altera. Id
quidem extenditur ad quaſcunque, & quotcunque maſſas; nam
eorum ſingulæ punctis utique conſtant, & omnes ſimul ſunt quæ-
dam punctorum diverſorum congeries. Nomen traxit ab æquili-
brio gravium, & natura vectis, de quibus agemus infra: ex iis
habetur illud, ſingula pondera ita connexa per virgas inflexiles,
ut moveri non poſſint, niſi motu circa aliquem horizontalem
axem, exerere ad converſionem vim proportionalem ſibi, & di-
ſtantiæ perpendiculari a plano verticali ducto per axem ipſum;
unde fit, ut ubi ejuſmodi vires, vel, ut ea vocant, momenta vi-
rium hinc, & inde æqualia fuerint, habeatur æquilibrium. Por-
ro ipſa pondera in noſtris gravibus, in quibus gravitatem con-
cipimus, ac etiam ad ſenſum experimur, proportionalem in ſin-
gulis quantitati materiæ, & agentem directionibus inter ſe pa-
rallelis, proportionalia ſunt maſſis, adeoque punctorum eas con-
ſtituentium numero; quam ob rem idem eſt, ea pondera in di-
ſtantias ducere, ac aſſumere ſummam omnium diſtantiarum o-
mnium punctorum ab eodem plano. Quod ſi igitur reſpectu
aggregati cujuſcunque punctorum materiæ quotcunque, & quo-
modocunque diſpoſitorum ſit aliquod punctum ſpatii ejuſmodi,
ut, ducto per ipſum quovis plano, ſumma diſtantiarum ab illo
punctorum jacentium ex parte altera æquetur ſummæ diſtantia-
rum jacentium ex altera; concipiantur autem ſingula ea pun-
cta animata viribus æqualibus, & parallelis, cujuſmodi ſunt vi-
res, quas in noſtris gravibus concipimus; illud utique
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib