Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Page concordance

< >
Scan Original
161 155
162 156
163 157
164 158
165 159
166 160
167 161
168 162
169 163
170 164
171 165
172 166
173 167
174 168
175 169
176 170
177 171
178 172
179 173
180 174
181 175
182 176
183 177
184 178
185 179
186 180
187 181
188 182
189 183
190 184
< >
page |< < (159) of 778 > >|
165159OPTICAE LIBER V. 18 d 11 & 32 p 1 angulus ab axe & latere e g cõprehẽſus, eſt acutus] & à pũcto a ducatur ęquidiſtãs li-
n e æ r t:
quę ſit a s: & ducatur à pũcto e linea, cõmunis ſuperficiei reflexionis a e h & ſuperficiei, con
tingẽti pyra midẽ in linea g e:
quæ ſit e o. Cadet quidẽ orthogonaliter ſuper a s: cũ ſit orthogonalis
ſuper e t:
[quia enim e o tãgit peripheriã circuli in e: erit
91[Figure 91]g m n b f q k l e p o h r a ք 18 p 3 perpẽdicularis ipſi r e t, cui a s parallela eſt ք fabri
cationẽ.
Quare ք 29 p 1 e o perpendicularis eſt ipſi a s] &
ducatur linea b q:
quæ ꝓ ducta, neceſſariò cõcurret cũ li-
nea a l:
[ք lẽma Procli ad 29 p 1] ſit pũctũ cõcurſus l: &
ducatur à pũcto q linea, cõmunis ſuperficiei cõtingenti,
[ſpeculũ in latere conico e g] & ſuperficiei a b l:
quæ ſit
o p:
& ducãtur l s, p o. Palàm, quoniam ſuperficies a l s eſt
ęquidiſtãs ſuperficiei g e k:
[Nã quia e t ſemidiameter cir
culi, eſt perpẽdicularis axi ք 18.
3 d 11: & angulus g q k re-
ctus ք fabricationẽ:
ergo ք 32 p 1 angulus g k q eſt acutus,
& reliquus t k q obtuſus.
Quare e t, f k ultra axẽ cõtinua-
tæ efficient angulos duob.
rectis minores ք 13 p 1, & ք 11
ax.
cõcurrent: His uerò parallelæ a l, a s cõcurrũt in pun-
cto a:
ſuntq́; binę in diuerſis planis. Ergo ք 15 p 11 ipſarũ
plana ſunt parallela] & lineæ q e, p o ſunt in ſuքficie con
tingẽte:
quę ſuքficies ſecat illas ſuperficies ęquidiſtãtes,
ſuper duas lineas q e, p o:
Igitur [ք 16 p 11] q e æquidiſtat
p o.
Ducatur aũt linea h e, donec cõcurrat cũ h s in pũcto
s [cõcurret aũt ք lẽma Procli ad 29 p 1.
] Palã [ք 1 p 11] q đ
linea e s eſt in ſuperficie h e g:
& in eadẽ eſt linea b l: [ք 2
p 11] & hęc ſuperficies ſecat prædictas ſuperficies æquidi
ſtãtes, in duabus lineis e q, l s.
Igitur [ք 16 p 11] e q eſt æ-
diſtãs l s:
erit igitur [ք 30 p 1] p o ęquidiſtãs l s. Quare [ք
2 p 6] a o ad o s, ſicut a p ad p l:
ſed palã [per 12 n 4] quod
angulus h e r æ qualis eſt angulo r e a:
erit angulus e s a ę-
qualis angulo e a s:
[Nã cũ r t ſit parallela ipſi a s per fabri
cationẽ:
æquabitur tũ angulus h e r exterior, angulo e s a interiori & oppoſito, tũ e a s alterno r e a
per 29 p 1.
Quare ք 1 ax. angulus e s a æquabitur angulo e a s] & e o eſt perpẽdicularis ſuper a s: [ut
oſtẽſum eſt] erit ergo [per 26 p 1] a o æqualis o s:
erit ergo a p æqualis p l [demõſtratũ enim eſt, ut a o
ad o s, ſic a p ad p l] & q p perpẽdicularis eſt ſuper a l.
cũ ſit perpẽdicularis ſuper f k. [Quia enim f k
քpẽdicularis eſt plano tãgẽti, ut patuit, in quo eſt q p:
cũ ſit illius, & plani a b l cõmunis ſectio: ergo
ք 3 d 11 f k eſt քpẽdicularis ipſi p q, & ք 29 p 1 ipſi a l parallelę.
] Igitur [ք 4 p 1] q l ęqualis a q: & angul9
q l a æqualis angulo l a q.
Erit ergo angulus b q f æqualis angulo a q f: [Quia enim q f parallela eſt
ipſi a l:
ęquabitur exterior angulus b q finteriori & oppoſito q l a: & q a l alterno a q f ք 29 p 1. Qua-
re b q f æquabitur a q f.
] Igitur a reflectetur ad b à puncto q [per 12 n 4. ] Quod eſt propoſitum.
55. Viſu & uiſibili in plano per uerticem ſpeculi conici
conuexi ducto, baſi́ par allelo, poſitis: punctũ reflexio-
nis inuenire. 36 p 7.
92[Figure 92]g m q n t e b r a
SI uerò cẽtrũ uiſus & punctũ uiſum fuerint in ſuperfi
cie m g n:
ſit unũ in puncto m, aliud in pũcto n: & du
cãtur lineæ m g, n g, m n:
& diuidatur angulus m g n
per æqualia, per lineã q g [per 9 p 1.
] Palã [per 12 n 4] qđ
n à puncto g reflectitur ad m.
Palã etiã, quòd linea q g &
axis pyramidis ſunt in ſuperficie, ſecãte pyramidẽ ſuper
lineã longitudinis:
[ſunt enim axis & latus in uno plano,
ut è 18 d 11 intelligitur, & in eodẽ plano eſt recta linea q g
per 2 p 11] à pũcto q ducatur orthogonalis ſuper hãc lineã
lõgitudinis g e:
quę ſit q e: & ſuper pũctũ e fiat ſuperficies
æquidiſtãs baſi:
[ut dictũ eſt 52 n] quæ ſecabit pyramidẽ
ſuper circulũ [per 4 th 1 coni.
Apol. ] linea cõmunis ſuք-
ficiei q e g, & huic circulo ſit e t.
Palã, quoniã cadet ſuper
axem & ſuper cẽtrũ circuli.
[Quia enim conus ſectus eſt
duplici plano:
uno per axem, altero ad baſim parallelo: &
illius quidẽ & coni cõmunis ſectio eſt triágulũ, per 3 th 1
coni.
Apol. huius uerò circulus per 4 th eiuſdẽ: ergo per
cõſectariũ 4 th comunis ſectio circuli & trianguli eſt dia
meter circuli, cuius cẽtrum eſt in axe.
] Deinde à pũcto m
ducatur ęquidiſtãs lineę e g:
quę quidẽ in ſuperficie illius
circuli cadat in pũctũ b:
[cadet aũt, ꝗa eſt interplana pa-
rallela.
] Similiter à pũcto n ducatur æquidiſtans g e: quæ
cadat in pũctũ a:
& ducatur a b: & e t ſecet eá in punctor.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index