166LIBER
maximas moles, quas diripiunt, qui habitãt circa, Id autem non eſt miran-
dum, nam crebræ ſunt ibi lapicidinæ bituminis duri, Cum ergo per bitumi
noſam terram vis erumpit aquæ ſecũ extrahit, & cum ſit egreſſa, extra terrã
ſecernitur, & ita reiicit ab ſe bitumen, Etiã eſt in cappadocia in itinere, qd’
eſt inter mazaca & tuana lacus amplus, In quẽ lacum pars ſiue harũdinis ſi-
ue alii generis ſi demiſſa fuerit, & poſtero die exempta, ea pars, quæ fuerit
exempta, inuenietur lapidea, quæ aũt pars extra aquã mãſerit permanet in
ſua ꝓprietate, Ad eundẽ modum hierapoli phrygiæ efferuet aquæ calidæ
multitudo, ex qua circum hortos & vineas foſſis ductis ĩmittitur, Hæc autẽ
efficitur poſt annũ cruſta lapidea, & ita quotannis dextra acſiniſtra margi-
nes ex terra faciendo inducũt eam, & efficiunt his cruſtis in agris ſepta, Hoc
aũt ita videtur naturaliter fieri, ꝙ in his locis & ea terra, quibus is naſcit̃ ſuc
cus, ſubeſt coaguli naturæ ſimilis, Deinde cũ cõmixta uis egreditur per fon
tes extra terrã, a ſolis & aeris calore cogitur cõgelari, vt etiã in areis ſalinari
is videtur, Item ſunt ex amaro ſucco terræ fontes exeuntes vehemẽter a ma
ri, vt in ponto eſt flumẽ hypanis qui a capite profluit circiter milia quadra
ginta ſapore dulciſſimo, deinde cũ peruenit ad locũ, qui eſt ab oſtio ad mi-
lia centũ ſe xaginta, admiſcetur ei fonticulus oppido ꝗ̃paruulus, Is cum in
eum influit, tunc tantã magnitudinẽ fluminis facit amarã, Ideo ꝙ perid ge
nus terræ & venas, vnde ſandaraca foditur, ea a qua manando ꝑficitur ama
ra, Hæc aũt diſſimilibus ſaporibus a terræ proprietate ꝑficiuntur, uti etiam ĩ
fructibus videtur, Si enim radices arbo℞ aut vitiũ aut reliquorum ſeminũ
non ex terræ proprietatibus ſuccũ capiendo ederẽt fructus, vno genere eſ-
ſent in omnibus locis & regionibus oĩum ſapores, Sed animaduertimus in
ſulã leſbon vinũ protyrũ, maloniã catacecaumenẽ, item lydiã meliton, ſici
liam mamertinum, cãpaniã falernum, in terracina & fundis cecubum, reli-
quiſ locis pluribus ĩnumerabili multitudine genera vini virtuteſ pro-
creari, quæ non aliter poſſunt ſieri, niſi cũ terrenus humor ſuis proprietati-
bus ſapo℞ in radicibus infuſus, enutrit materiã per quã egrediens ad cacu-
men ꝓfundat propriũ loci & generis ſui fructus ſaporem, Quod ſi terra ge
neribus humo℞ non eſſet diſſimilis & diſparata, nõ tãtum ĩ ſyria & arabia
in harũdinib{us} & iuncis herbiſ omnibus eſſent odores, ne arbores turife
ræ, ne piperis darent baccas, nec myrræ glebulas, nec cyrenis in ferulis la-
ſer naſceretur, ſed in omnibus terræ regionibus & locis eodẽ genere omnia
procrearentur, Has aũt varietates regionibus & locis, inclinatio mũdi & ſo
lis impet{ur} propius aut longius curſum faciẽdo tales efficit terræ humores,
quæ qualitates non ſolum in his rebus, ſed etiã in pecoribus & armentis di
ſcernuntur, Hæc non ita diſſimiliter efficerẽtur, niſi proprietates ſingula℞
terra℞ in regionibus ad ſolis poteſtatẽ tẽperarẽtur, Sunt enim boetiæ flu-
mina cephyſos & melas, lucanis cratis, troiæ xanthus, in agris clazome-
niorum, & erythreorum, & laodicenſium, fõtes ac flumina, cũ pecora
dum, nam crebræ ſunt ibi lapicidinæ bituminis duri, Cum ergo per bitumi
noſam terram vis erumpit aquæ ſecũ extrahit, & cum ſit egreſſa, extra terrã
ſecernitur, & ita reiicit ab ſe bitumen, Etiã eſt in cappadocia in itinere, qd’
eſt inter mazaca & tuana lacus amplus, In quẽ lacum pars ſiue harũdinis ſi-
ue alii generis ſi demiſſa fuerit, & poſtero die exempta, ea pars, quæ fuerit
exempta, inuenietur lapidea, quæ aũt pars extra aquã mãſerit permanet in
ſua ꝓprietate, Ad eundẽ modum hierapoli phrygiæ efferuet aquæ calidæ
multitudo, ex qua circum hortos & vineas foſſis ductis ĩmittitur, Hæc autẽ
efficitur poſt annũ cruſta lapidea, & ita quotannis dextra acſiniſtra margi-
nes ex terra faciendo inducũt eam, & efficiunt his cruſtis in agris ſepta, Hoc
aũt ita videtur naturaliter fieri, ꝙ in his locis & ea terra, quibus is naſcit̃ ſuc
cus, ſubeſt coaguli naturæ ſimilis, Deinde cũ cõmixta uis egreditur per fon
tes extra terrã, a ſolis & aeris calore cogitur cõgelari, vt etiã in areis ſalinari
is videtur, Item ſunt ex amaro ſucco terræ fontes exeuntes vehemẽter a ma
ri, vt in ponto eſt flumẽ hypanis qui a capite profluit circiter milia quadra
ginta ſapore dulciſſimo, deinde cũ peruenit ad locũ, qui eſt ab oſtio ad mi-
lia centũ ſe xaginta, admiſcetur ei fonticulus oppido ꝗ̃paruulus, Is cum in
eum influit, tunc tantã magnitudinẽ fluminis facit amarã, Ideo ꝙ perid ge
nus terræ & venas, vnde ſandaraca foditur, ea a qua manando ꝑficitur ama
ra, Hæc aũt diſſimilibus ſaporibus a terræ proprietate ꝑficiuntur, uti etiam ĩ
fructibus videtur, Si enim radices arbo℞ aut vitiũ aut reliquorum ſeminũ
non ex terræ proprietatibus ſuccũ capiendo ederẽt fructus, vno genere eſ-
ſent in omnibus locis & regionibus oĩum ſapores, Sed animaduertimus in
ſulã leſbon vinũ protyrũ, maloniã catacecaumenẽ, item lydiã meliton, ſici
liam mamertinum, cãpaniã falernum, in terracina & fundis cecubum, reli-
quiſ locis pluribus ĩnumerabili multitudine genera vini virtuteſ pro-
creari, quæ non aliter poſſunt ſieri, niſi cũ terrenus humor ſuis proprietati-
bus ſapo℞ in radicibus infuſus, enutrit materiã per quã egrediens ad cacu-
men ꝓfundat propriũ loci & generis ſui fructus ſaporem, Quod ſi terra ge
neribus humo℞ non eſſet diſſimilis & diſparata, nõ tãtum ĩ ſyria & arabia
in harũdinib{us} & iuncis herbiſ omnibus eſſent odores, ne arbores turife
ræ, ne piperis darent baccas, nec myrræ glebulas, nec cyrenis in ferulis la-
ſer naſceretur, ſed in omnibus terræ regionibus & locis eodẽ genere omnia
procrearentur, Has aũt varietates regionibus & locis, inclinatio mũdi & ſo
lis impet{ur} propius aut longius curſum faciẽdo tales efficit terræ humores,
quæ qualitates non ſolum in his rebus, ſed etiã in pecoribus & armentis di
ſcernuntur, Hæc non ita diſſimiliter efficerẽtur, niſi proprietates ſingula℞
terra℞ in regionibus ad ſolis poteſtatẽ tẽperarẽtur, Sunt enim boetiæ flu-
mina cephyſos & melas, lucanis cratis, troiæ xanthus, in agris clazome-
niorum, & erythreorum, & laodicenſium, fõtes ac flumina, cũ pecora