Vitruvius, De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis

Table of contents

< >
[71.] Detrib{us} generib{us} columnarum, earum\’ origine & in-uentione. # CAP. I.
[72.] IN M. VITRVVIVM POLLIO-NEM ANNOTATIONVM PHILANDRI LIBER Qvartvs. * IN CAPVT I. ANNOTATIONES. De ornamentis columnarum. # CAP. II.
[73.] IN CAPVT II. ANNOTAT.
[74.] De ratione Dorica. # CAP. # III.
[75.] IN CAPVT III. ANNOTAT.
[76.] De interiore cellarum & pronai distributione. # CAP. # IIII.
[77.] IN CAPVT IIII. ANNOTAT.
[78.] De ædib{us} conſtituendis ſecundum regiones.# CAP. # V.
[79.] IN CAPVT V. ANNOTAT.
[80.] De ostiorum, & antepagmentorum ſacrarum ædium ra-tionib{us}. # CAP. # VI.
[81.] IN CAPVT VI. ANNOTAT.
[82.] Pagina prima. AB COLONIA DEDVCTA ANNO X C. N. FVFIDIO N.F.M. PVLLIO DVOVIR. P. RVTILIO CN. MALLIO COS OPERVM LEX II.
[83.] Pagina ſecunda.
[84.] Pagina tertia.
[85.] De Tuſcanis rationib{us} ædium ſacrarum. # CAP. # VII.
[86.] IN CAPVT VII. ANNOTAT.
[87.] De aris Deorum ordinandis. # CAP. # VIII.
[88.] IN CAPVT VIII. ANNOTAT.
[89.] M. VITRVVII POLLIONIS DE ARCHI-TECTVRA LIBER QVINTVS. PRAEFATIO.
[90.] IN M. VITRVVIVM POLLIO- NEM ANNOTATIONVM PHILANDRI LIBER Qvintvs. IN PROOEMIVM ANNOT.
[91.] De foro ei{us}\’ diſpoſitione.# CAP. # I.
[92.] IN CAPVT I. ANNOTATIONES.
[93.] De ærario, carcere, & curia ordinandis. # CAP. # II.
[94.] IN CAPVT II. ANNOTAT.
[95.] De theatro ei{us}\’ ſalubri conſtitutione.# CAP. # III.
[96.] IN CAPVT III. ANNOTAT.
[97.] De harmonia ſecundum Aristoxeni traditionem. # CAP. # IIII.
[98.] IN CAPVT IIII. ANNOTAT.
[99.] INSIGNIA # τ # EIVS
[100.] VICTOR. # CCCCXXXXV. # SINGVLARVM. # VICIT. # CCCLXXXXVII.
< >
page |< < (149) of 530 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div90" type="section" level="1" n="75">
          <pb o="149" file="169" n="169" rhead="DE ARCHITEC. LIB. IIII."/>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div93" type="section" level="1" n="76">
          <head xml:id="echoid-head104" style="it" xml:space="preserve">De interiore cellarum & pronai distributione. # CAP. # IIII.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s8546" xml:space="preserve">DISTRIBVITVR autem longitudo ædis, vti la-
              <lb/>
            titudo ſit longitudinis dimidiæ partis, ipſaq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s8547" xml:space="preserve">cella par-
              <lb/>
            te quarta, longior ſit, quàm eſt latitudo cum pariete,
              <lb/>
            qui paries valuarum habuerit collocationem. </s>
            <s xml:id="echoid-s8548" xml:space="preserve">Reliquæ
              <lb/>
            tres partes pronai ad antas parietum procurrant, quæ
              <lb/>
            antæ columnarum craſsitudinem habere debent. </s>
            <s xml:id="echoid-s8549" xml:space="preserve">Et ſi
              <lb/>
            ædes erit latitudine maior quàm pedes
              <emph style="sc">XX</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s8550" xml:space="preserve">duæ columnæ inter duas an-
              <lb/>
            tas interponantur, quæ diſiungant pteromatos & </s>
            <s xml:id="echoid-s8551" xml:space="preserve">pronai ſpatium. </s>
            <s xml:id="echoid-s8552" xml:space="preserve">Item
              <lb/>
            intercolumnia tria, quæ erunt inter antas & </s>
            <s xml:id="echoid-s8553" xml:space="preserve">columnas, pluteis marmoreis
              <lb/>
            ſiue ex inteſtino opere factis intercludantur, ita vti fores habeant, per
              <lb/>
            quas itinera pronao fiant. </s>
            <s xml:id="echoid-s8554" xml:space="preserve">Item ſi maior erit latitudo quàm pedes
              <emph style="sc">XI</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s8555" xml:space="preserve">co-
              <lb/>
            lumnæ contra regiones columnarum, quæ inter antas ſunt, introrſus col-
              <lb/>
            locentur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s8556" xml:space="preserve">eæ altitudinem habeant æquè, quàm quæ ſunt in fronte. </s>
            <s xml:id="echoid-s8557" xml:space="preserve">Craſ-
              <lb/>
            ſitudines autem earum extenuentur his rationibus, vti ſi octaua parte
              <lb/>
            erunt, quæ ſunt in fronte, hæ fiant nouem partes. </s>
            <s xml:id="echoid-s8558" xml:space="preserve">Sin autem nona, aut de-
              <lb/>
            cima, pro rata parte fiant. </s>
            <s xml:id="echoid-s8559" xml:space="preserve">In concluſo enim aëre, ſi quæ extenuatæ erunt,
              <lb/>
            non diſcernentur: </s>
            <s xml:id="echoid-s8560" xml:space="preserve">ſin autem videbuntur graciliores, cum exterioribus fue-
              <lb/>
            rint ſtriæ vigintiquatuor, in his faciendæ erunt
              <emph style="sc">XXVIII</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s8561" xml:space="preserve">aut
              <emph style="sc">XXXII</emph>
            .
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s8562" xml:space="preserve">Ita quòd detrahitur de corpore ſcapi, ſtriarum numero adiecto adauge-
              <lb/>
            bitur ratione, quo minus videbitur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s8563" xml:space="preserve">ita exæquabitur diſpari ratione co-
              <lb/>
            lumnarum craſsitudo. </s>
            <s xml:id="echoid-s8564" xml:space="preserve">Hoc autem efficit ea ratio, quòd oculus plura & </s>
            <s xml:id="echoid-s8565" xml:space="preserve">
              <lb/>
            crebriora ſigna tangendo, maiore viſus circuitione peruagatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s8566" xml:space="preserve">Nanque
              <lb/>
            ſi duæ columnæ æquè craſſæ lineis circummetientur, è quibus vna ſit non
              <lb/>
            ſtriata, & </s>
            <s xml:id="echoid-s8567" xml:space="preserve">altera ſtriata, & </s>
            <s xml:id="echoid-s8568" xml:space="preserve">circa ſtrigium caua, & </s>
            <s xml:id="echoid-s8569" xml:space="preserve">angulos ſtriarum linea
              <lb/>
            corpora tangat, tametſi columnæ æquè craſſæ fuerint, lineæ quæ circun-
              <lb/>
            datæ erunt, non erunt æquales, quòd ſtriarum & </s>
            <s xml:id="echoid-s8570" xml:space="preserve">ſtrigium circuitus ma-
              <lb/>
            iorem efficiet lineæ longitudinem. </s>
            <s xml:id="echoid-s8571" xml:space="preserve">Sin autem hoc ita videbitur, non eſt
              <lb/>
            alienum in auguſtis locis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s8572" xml:space="preserve">in concluſo ſpatio graciliores columnarum
              <lb/>
            ſymmetrias in opere conſtituere, cum habeamus adiutricem ſtriarum
              <lb/>
            temperaturam. </s>
            <s xml:id="echoid-s8573" xml:space="preserve">Ipſius autem cellæ parietum craſsitudinem pro rata par-
              <lb/>
            te magnitudinis fieri oportet, dum antæ eorum craſsitudinibus columna-
              <lb/>
            rum ſint æquales, & </s>
            <s xml:id="echoid-s8574" xml:space="preserve">ſi extructi futuri ſint, quàm minutiſsimis cæmentis
              <lb/>
            rectè ſtruantur. </s>
            <s xml:id="echoid-s8575" xml:space="preserve">Sin autem quadrato ſaxo aut marmore, maximè modi-
              <lb/>
            cis paribusq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s8576" xml:space="preserve">videtur eſſe faciendum: </s>
            <s xml:id="echoid-s8577" xml:space="preserve">quòd media coagmenta medij lapi-
              <lb/>
            des continentes firmiorem facient omnis operis perfectionem. </s>
            <s xml:id="echoid-s8578" xml:space="preserve">Item cir-
              <lb/>
            cum coagmenta & </s>
            <s xml:id="echoid-s8579" xml:space="preserve">cubilia eminentes expreſsiones, graphicoteram effi-
              <lb/>
            cient in aſpectu delectationem.</s>
            <s xml:id="echoid-s8580" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>