Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Page concordance

< >
Scan Original
141 121
142 122
143 123
144 124
145 125
146 126
147 127
148 128
149 129
150 130
151 131
152 132
153 133
154 134
155 135
156 136
157 137
158 138
159 139
160 140
161 141
162 142
163 143
164 144
165 145
166 146
167 147
168 148
169 149
170 150
< >
page |< < (150) of 677 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="it" type="free">
        <div xml:id="echoid-div524" type="section" level="1" n="144">
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s9608" xml:space="preserve">
              <pb o="150" file="0170" n="170" rhead="GNOMONICES"/>
            trum H, ducta, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9609" xml:space="preserve">vtrumque in ſuo circulo quatuor horis abeſt à linca meridiana) & </s>
            <s xml:id="echoid-s9610" xml:space="preserve">per F, punctum ex-
              <lb/>
            terioris circuli ducatur diametro S T, quæ meridianam lineam ad rectos angulos ſecat, parallela occulta
              <lb/>
            F L; </s>
            <s xml:id="echoid-s9611" xml:space="preserve">quod facile fiet, ſi recta occulta ducatur ex F, ad punctum M, quod tanto interuallo abſit à punct@
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0170-01" xlink:href="fig-0170-01a" number="125">
                <image file="0170-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0170-01"/>
              </figure>
              <note position="left" xlink:label="note-0170-01" xlink:href="note-0170-01a" xml:space="preserve">10</note>
              <note position="left" xlink:label="note-0170-02" xlink:href="note-0170-02a" xml:space="preserve">20</note>
              <note position="left" xlink:label="note-0170-03" xlink:href="note-0170-03a" xml:space="preserve">30</note>
            S, quanto punctum F, à puncto T, abeſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s9612" xml:space="preserve">Rectæ enim F M, T S, parallelę erunt, ex ſcholio propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s9613" xml:space="preserve">27.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s9614" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s9615" xml:space="preserve">3. </s>
            <s xml:id="echoid-s9616" xml:space="preserve">Eucl. </s>
            <s xml:id="echoid-s9617" xml:space="preserve">ob æqualitatem arcuum F T, M S: </s>
            <s xml:id="echoid-s9618" xml:space="preserve">Item per K, punctum circuli interioris agatur meridianæ
              <lb/>
            lineę H B, parallela occulta K L; </s>
            <s xml:id="echoid-s9619" xml:space="preserve">quod facile etiã fiet, ſi recta occulta ducatur ex K, ad punctum N, quod
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0170-04" xlink:href="note-0170-04a" xml:space="preserve">40</note>
            tanto ſpatio diſtet à puncto R, quanto abeſt ab eodem punctum K: </s>
            <s xml:id="echoid-s9620" xml:space="preserve">Secet autem recta K L, rectam F L,
              <lb/>
            in L. </s>
            <s xml:id="echoid-s9621" xml:space="preserve">Quod ſi idem fiat cum reliquis binis punctis diuiſionum reſpondentibus, vt in figura apparet, inuenta
              <lb/>
            erunt puncta ellipſis, cuius maior diameter eſt B V, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9622" xml:space="preserve">minor R X, centrum autem H, vt ex coroll. </s>
            <s xml:id="echoid-s9623" xml:space="preserve">propoſ.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s9624" xml:space="preserve">26. </s>
            <s xml:id="echoid-s9625" xml:space="preserve">ſuperioris lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s9626" xml:space="preserve">perſpicuum eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s9627" xml:space="preserve">Dico rectas ex H, per hæc puncta ellipſis inuenta ductas, eſſe lineas ho-
              <lb/>
            rarias, ita vt quælibet eam horam referat, quam puncta diuiſionum reſpondentia in circulis referunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s9628" xml:space="preserve">Vt
              <lb/>
            quoniam punctum F, refert quartam horam poſt meridiem, idcirco recta H L, ducta dabit horam quar-
              <lb/>
            tam à meridie, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9629" xml:space="preserve">ſic de cæteris. </s>
            <s xml:id="echoid-s9630" xml:space="preserve">Atque hac ratione commodiſſime horas ducemus, quia ſemper terna pun
              <lb/>
            cta pro ſingulis horis habemus, quorum duo ſunt oppoſita in ellipſi, qualia ſunt L, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9631" xml:space="preserve">a, tertium autem
              <lb/>
            eſt ipſum centrum H. </s>
            <s xml:id="echoid-s9632" xml:space="preserve">Inuenietur autem punctum oppoſitum a, in ellipſi hoc modo. </s>
            <s xml:id="echoid-s9633" xml:space="preserve">Sumantur arcus S β,
              <lb/>
            X γ, oppoſiti arcubus T F, R K, æquales, ducantur{q́ue} rectæ β α, γ α, diametris S T, B V, parallelæ ſe-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0170-05" xlink:href="note-0170-05a" xml:space="preserve">50</note>
            cantes ſeſe in α. </s>
            <s xml:id="echoid-s9634" xml:space="preserve">Punctum enim α, oppoſitum erit puncto L. </s>
            <s xml:id="echoid-s9635" xml:space="preserve">Iam vero ſi dimidiatas horas, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9636" xml:space="preserve">quadran-
              <lb/>
            tes earundem deſcribere lubeat, diuidendæ erunt ſingulæ partes circulorum bifariam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9637" xml:space="preserve">in quatuor par-
              <lb/>
            tes, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9638" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s9639" xml:space="preserve">Hanc deſcriptionem, quæ omnium elegantiſſima eſt, hoc modo demonſtrabimus.</s>
            <s xml:id="echoid-s9640" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s9641" xml:space="preserve">INTELLIGATVR triangulum A B H, circa rectam B H, moueri, donec rectum ſit ad pla-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0170-06" xlink:href="note-0170-06a" xml:space="preserve">Denion ſtratio
                <lb/>
              huius deſcri-
                <lb/>
              ptionis.</note>
            num horologij, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9642" xml:space="preserve">cum plano Meridiani circuli coniunctum: </s>
            <s xml:id="echoid-s9643" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s9644" xml:space="preserve">ex A, quod centrum mundi refert, ad
              <lb/>
            interuallum A B, concipiatur deſcriptus circulus θ Y B Z, Aequatori concentricus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9645" xml:space="preserve">in plano Aequa
              <lb/>
            toris, qui propterea, vt Aequator, in 24. </s>
            <s xml:id="echoid-s9646" xml:space="preserve">partes æquales à communibus ſectionibus circulorum horariorũ
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s9647" xml:space="preserve">Aequatoris diuidetur. </s>
            <s xml:id="echoid-s9648" xml:space="preserve">Diſtent quoque puncta O, P, quatuor horis à puncto B, meridiei, quemadmo-
              <lb/>
            dum & </s>
            <s xml:id="echoid-s9649" xml:space="preserve">puncta F, K, M, δ, quatuor horis distant ab eodem puncto B, meridiei. </s>
            <s xml:id="echoid-s9650" xml:space="preserve">Quamuis enim punctum
              <lb/>
            P, in Aequatore pertineat ad horam 4. </s>
            <s xml:id="echoid-s9651" xml:space="preserve">à med. </s>
            <s xml:id="echoid-s9652" xml:space="preserve">noc. </s>
            <s xml:id="echoid-s9653" xml:space="preserve">(vt conſtat, ſi circulus θ Y B Z, in proprio ſitu pona-
              <lb/>
            tur, ita vt ſemicirculus θ Y B, ſit occidentalis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9654" xml:space="preserve">B Z θ, oriẽtalis) tamen quia A, ponitur centrum </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>