Vitruvius, De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis

Table of contents

< >
[161.] IN CAPVT VIII. ANNOTAT.
[162.] De minij temperatura. # CAP. # IX.
[163.] IN CAPVT IX. ANNOTAT.
[164.] De colorib{us}, qui arte fiunt. # CAP. # X.
[165.] IN CAPVT X. ANNOTAT.
[166.] Decærulei temper ationib{us}. # CAP. # XI.
[167.] IN CAPVT XI. ANNOTAT.
[168.] Quomodo fiat ceruſſa, & ærugo, & ſandaracha. # CAP. # XII.
[169.] IN CAPVT XII. ANNOTAT.
[170.] Quomodo fiat oſtrum, colorum omnium factitiorum ex-cellentißimum. # CAP. # XIII.
[171.] IN CAPVT XIII. ANNOTAT.
[172.] De purpureis colorib{us}. # CAP. # XIIII.
[173.] IN CAPVT XIIII. ANNOTAT.
[174.] M. VITRVVII POLLIONIS DE ARCHI-TECTVRA LIBER OCTAVVS. PRAEFATIO.
[175.] IN M. VITRVVIVM POLLIO-NEM ANNOTATIONVM PHILANDRI LIBER OCTAVVS. IN PROOEMIVM ANNOT.
[176.] PALLADI VICTRICI SACRVM HIC HOSTIVM RELIQVIAS PROFLI-GAVIT CATO, VBI ET SACELLVM MIRO ARTIFICIO STRVCTVM ET AEREAM PALLADIS EFFIGIEM RELIQVIT PAREANT ERGO ET NOSCANT O-MNES. SENATVS ET POPVLI ROMANI IMPERIVM ET DEORVM NVMI-NE ET MILITVM FORTITVDINE ET TVERI ET REGI.
[177.] De aquæ inuentionib{us}. # CAP. I.
[178.] IN CAPVT I. ANNOTAT.
[179.] De aqua imbrium, ei{us}\’ virtutib{us}. # CAP. II.
[180.] IN CAPVT II. ANNOTAT.
[181.] De aquis calidis, & qu{as} habeant vires à diuerſis metal-lis prodeuntes, & de variorum fontium, fluminum, la-cuum\’, natura. # CAP. III.
[182.] IN CAPVT III. ANNOTAT.
[183.] De proprietate item nonnullorum locorum & fontium. # CAP. # IIII.
[184.] IN CAPVT IIII. ANNOTAT.
[185.] De aquarum experimentis. # CAP. V.
[186.] IN CAPVT V. ANNOTAT.
[187.] De perductionib{us} & librationib{us} aquarum, & inſtru-mentis ad hunc vſum. # CAP. # VI.
[188.] IN CAPVT VI. ANNOTAT.
[189.] Quot modis ducantur aquæ. # CAP. VII.
[190.] IN CAPVT VII. ANNOTAT.
< >
page |< < (150) of 530 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div93" type="section" level="1" n="76">
          <pb o="150" file="170" n="170" rhead="M. VITR VVII POLL."/>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div94" type="section" level="1" n="77">
          <head xml:id="echoid-head105" xml:space="preserve">IN CAPVT IIII. ANNOTAT.</head>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s8581" xml:space="preserve">Pluteis marmoreis, ſiue ex inteſtino opere factis.</s>
            <s xml:id="echoid-s8582" xml:space="preserve">] Plutei hoc loco
              <lb/>
            dicuntur ſepta marmorea, aut ex laterib{us}, aliáue materia, quib{us} intercolumnia
              <lb/>
            obſepiri, intercludíue ſolent. </s>
            <s xml:id="echoid-s8583" xml:space="preserve">Op{us} autem intestinum, quod alio etiam loco dixim{us},
              <lb/>
            eſt quod ligno constat.</s>
            <s xml:id="echoid-s8584" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s8585" xml:space="preserve">Circa ſtrigium caua.</s>
            <s xml:id="echoid-s8586" xml:space="preserve">] In aliquib{us} libris inueni ſtriglium, quam ſcri-
              <lb/>
            pturam Hermola{us}, & </s>
            <s xml:id="echoid-s8587" xml:space="preserve">sulpiti{us} probauerunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s8588" xml:space="preserve">Hanc nostram, hoc eſt Iucundi, re-
              <lb/>
            tineo. </s>
            <s xml:id="echoid-s8589" xml:space="preserve">Nam {ρι}ξ Græcæ eſt canalicul{us}, vt ait Vitruui{us} lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s8590" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">X</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s8591" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s8592" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XV</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s8593" xml:space="preserve">Colum-
              <lb/>
            narum ſtriaturam vocat Aristoteles Ethicorum libro decimo ῥἀΒΛωσιυ quaſi
              <lb/>
            virgationem dic{as}. </s>
            <s xml:id="echoid-s8594" xml:space="preserve">Neque videtur rem intellexiſſe enarrator Eustrati{us}, qui ait
              <lb/>
            eſſe τ{ὴν} {κατὰ} μ\~Νκ{ος} *** κίον{ος} π\~Νξιυ, quando ſcilicet ad angulos rectos colloca-
              <lb/>
            tur. </s>
            <s xml:id="echoid-s8595" xml:space="preserve">Aristoteles enim ῥαΒδωΤά ostrea nominat, quæ Latini pectinata, ſtriata, & </s>
            <s xml:id="echoid-s8596" xml:space="preserve">
              <lb/>
            virgata vertere poſſunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s8597" xml:space="preserve">A quo ῥαΒ{δι}\’πτχ κίονα ſtriat{as} column{as} appellaue-
              <lb/>
            ris. </s>
            <s xml:id="echoid-s8598" xml:space="preserve">Strigæ autem Sexto Pompeio autore, ſunt ordines rerum inter ſe continuata-
              <lb/>
            rum. </s>
            <s xml:id="echoid-s8599" xml:space="preserve">In qua re vſ{us} eſt Columella lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s8600" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">II</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s8601" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s8602" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XIX</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s8603" xml:space="preserve">de fœno loquens. </s>
            <s xml:id="echoid-s8604" xml:space="preserve">Vtrunque
              <lb/>
            (inquit) ſiccatum coartabim{us} in ſtrigam, atque ita manipulos vinciem{us}. </s>
            <s xml:id="echoid-s8605" xml:space="preserve">Etiam ſi
              <lb/>
            in Aldino exemplari legitur ſtriam. </s>
            <s xml:id="echoid-s8606" xml:space="preserve">Striges etiam dicto Pompeio ſunt inauſpi-
              <lb/>
            catæ aues, vnde & </s>
            <s xml:id="echoid-s8607" xml:space="preserve">maleficis mulierib{us} inditum nomen. </s>
            <s xml:id="echoid-s8608" xml:space="preserve">De his Plini{us} lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s8609" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XI</emph>
            .
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s8610" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s8611" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XXXIX</emph>
            .</s>
            <s xml:id="echoid-s8612" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s8613" xml:space="preserve">Sin autem quadrato ſaxo.</s>
            <s xml:id="echoid-s8614" xml:space="preserve">] Verbum hoc dictu facile, & </s>
            <s xml:id="echoid-s8615" xml:space="preserve">vſu obuium,
              <lb/>
            quodque neutiquam reperi{as} qui dicat, quin ſcire ſe planè putet, quid dicat, ſed
              <lb/>
            profectò aliud eſt, aliud dicitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s8616" xml:space="preserve">Quadrata ergò ſaxa, vt ijs conſulam{us}, quib{us}
              <lb/>
            acies ad intelligendum eſt obtuſior, ſunt lapides cæſi parib{us} angulis, licet non pa-
              <lb/>
            rib{us} laterib{us}.</s>
            <s xml:id="echoid-s8617" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s8618" xml:space="preserve">Eminentes expreſsiones.</s>
            <s xml:id="echoid-s8619" xml:space="preserve">] In aſperitatem exciſæ, prominentes, & </s>
            <s xml:id="echoid-s8620" xml:space="preserve">quod
              <lb/>
            vulgò dicim{us} releuatæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s8621" xml:space="preserve">Quod gen{us} viſuntur in ſuperbißimi pontis reliquijs, qui
              <lb/>
            ad Narniam extruct{us} erat. </s>
            <s xml:id="echoid-s8622" xml:space="preserve">O temp{us} edax, inuidioſam\’ vetustatem, aut poti{us},
              <lb/>
            O immanem feram\’ barbariem. </s>
            <s xml:id="echoid-s8623" xml:space="preserve">Quenquam fuiſſe præcordijs adeò adamantinis,
              <lb/>
            adeo\’ hostem Romani nominis, vt pulcherrimæ in toto orbe ſtructuræ man{us} ad-
              <lb/>
            ferret violent{as}? </s>
            <s xml:id="echoid-s8624" xml:space="preserve">Sed quid hoc tantum queror? </s>
            <s xml:id="echoid-s8625" xml:space="preserve">ac non poti{us} vrbis calamitatem
              <lb/>
            deploro? </s>
            <s xml:id="echoid-s8626" xml:space="preserve">cui{us} refodi oſſa, id eſt, vastißim{as} column{as}, capitula, coronices (locuple-
              <lb/>
            tißimos inexhaustæ voluntatis testes) ſed in nana, ſi cum antiquis confer{as}, opera,
              <lb/>
            nos quotidie cernim{us}. </s>
            <s xml:id="echoid-s8627" xml:space="preserve">Parum erat externum hostem ſæuiſſe, niſi & </s>
            <s xml:id="echoid-s8628" xml:space="preserve">intestino ve-
              <lb/>
            luti odio ciues, at adeo principes viri in reliqui{as} maiorum flagrarent. </s>
            <s xml:id="echoid-s8629" xml:space="preserve">O ter cru-
              <lb/>
            delißimos egregiorum excelſorum\’ animorum nepotes.</s>
            <s xml:id="echoid-s8630" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s8631" xml:space="preserve">Graphicoteram efficient in aſpectu delectationem.</s>
            <s xml:id="echoid-s8632" xml:space="preserve">] Metapho-
              <lb/>
            ricos dictum, pro, vehementi{us} oblectabunt, magis expreſſam, maioris´ue ener-
              <lb/>
            giæ efficient.</s>
            <s xml:id="echoid-s8633" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div95" type="section" level="1" n="78">
          <head xml:id="echoid-head106" style="it" xml:space="preserve">De ædib{us} conſtituendis ſecundum regiones.# CAP. # V.</head>
        </div>
      </text>
    </echo>