Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
page
|<
<
(120)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
pb
o
="
120
"
file
="
0172
"
n
="
172
"
rhead
="
THEORIÆ
"/>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">257. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Atque hic illud quidem accidit, quod in numerorum
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0172-01
"
xlink:href
="
note-0172-01a
"
xml:space
="
preserve
">Similis diffi-
<
lb
/>
cultas in ſum-
<
lb
/>
ma, & multi-
<
lb
/>
plicatione plu-
<
lb
/>
rium numero-
<
lb
/>
rum, & in vi
<
lb
/>
compoſita ex
<
lb
/>
pluribus: me-
<
lb
/>
thodus compo-
<
lb
/>
nendi ſimul o-
<
lb
/>
mnes.</
note
>
ſumma, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">multiplicatione experimur, ut nimirum quocunque
<
lb
/>
ordine accipiantur numeri, vel ſinguli, ut addantur numero
<
lb
/>
jam invento, vel ipſum multiplicent, vel plurium aggregata
<
lb
/>
ſeorſum addita, vel multiplicata; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſemper ad eundem demum
<
lb
/>
deveniatur numerum poſt omnes, qui dati fuerant, adhibitos
<
lb
/>
ſemel ſingulos; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ac in ſumma patet facile deveniri eodem, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in
<
lb
/>
multiplicatione poteſt res itidem demonſtrari etiam generali-
<
lb
/>
ter, ſed ea huc non pertinent. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Pertinet autem huc magis aliud
<
lb
/>
ejuſmodi exemplum petitum a compoſitione virium, in qua
<
lb
/>
itidem ſi multæ vires componantur communi methodo compo-
<
lb
/>
nendo inter ſe duas per diagonalem parallelogrammi, cujus la-
<
lb
/>
tera eas exprimant, tum hanc diagonalem cum tertia, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ita
<
lb
/>
porro; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quocunque ordine res procedat, ſemper ad eandem de-
<
lb
/>
mum poſt omnes adhibitas devenitur. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Hujuſmodi compoſitio-
<
lb
/>
ne plurimarum virium generali jam indigebimus, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ad abſo-
<
lb
/>
lutam demonſtrationem requiritur generalis expreſſio compoſi-
<
lb
/>
tionis virium quotcunque, qua uti ſoleo. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Compono nimirum
<
lb
/>
generaliter motus, qui ſunt virium effectus, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ex effectu com-
<
lb
/>
poſito metior vim, ut e ſpatiolo, quod dato tempuſculo vi ali-
<
lb
/>
qua percurreretur, ſolet ipſa vis ſimplex quælibet æſtimari. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Aſ-
<
lb
/>
ſumo illud, quod & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">rationi eſt conſentaneum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">experimentis
<
lb
/>
conſtat, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">facile etiam demonſtratur conſentire cum communi
<
lb
/>
methodo componendi vires, ac motus per parallelogramma, ni-
<
lb
/>
mirum punctum ſolicitatum ſimul initio cujuſvis tempuſculi
<
lb
/>
actione conjuncta virium quarumcunque, quarum directio, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
magnitudo toto tempuſculo perſeveret eadem, fore in fine ejus
<
lb
/>
tempuſculi in eo loci puncto, in quo eſſet, ſi ſingulæ eadem
<
lb
/>
intenſitate, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">directione egiſſent aliæ poſt alias totidem tempu-
<
lb
/>
ſculis, quot ſunt ipſæ vires, ceſſante omni nova ſolicitatione,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">omni velocitate jam producta a vi qualibet poſt ſuum tem-
<
lb
/>
puſculum: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">tum rectam, quæ conjungit primum illud punctum
<
lb
/>
cum hoc poſtremo, aſſumo pro menſura vis ex omnibus com-
<
lb
/>
poſitæ, quæ cum eadem perſeveret per totum tempuſculum;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">punctum mobile utique per unicam illam eandem rectam ab-
<
lb
/>
iret. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quod ſi & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">velocitatem aliquam habuerit initio illius
<
lb
/>
tempuſculi jam acquiſitam ante; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">aſſumo itidem, fore in eo
<
lb
/>
puncto loci, in quo eſſet, ſi altero tempuſculo percurreret ſpa-
<
lb
/>
tiolum, ad quod determinatur ab illa velocitate, altero ſpa-
<
lb
/>
tiolum, ad quod determinatur a vi, ſive aliis totidem tempuſ-
<
lb
/>
culis percurreret ſpatiola, ad quorum ſingula determinatur a vi-
<
lb
/>
ribus ſingulis.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">258. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Huc recidere methodum componendi per parallelogram-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0172-02
"
xlink:href
="
note-0172-02a
"
xml:space
="
preserve
">Conſenſus ejus
<
lb
/>
methodi cum
<
lb
/>
communi per
<
lb
/>
parallelogram-
<
lb
/>
ma.</
note
>
ma facile conſtat; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſi enim in fig. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">41 componendi ſint plures
<
lb
/>
motus, vel vires expreſſæ a rectis PA, PB, PC &</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">c, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in-
<
lb
/>
cipiendo a binis quibuſque PA, PB, eæ componantur per
<
lb
/>
parallelogrammum PAMB, tum vis compoſita PM cum
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0172-03
"
xlink:href
="
note-0172-03a
"
xml:space
="
preserve
">Fig. 41.</
note
>
tertia PC per parallelogrammum PMNC, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ita porro;</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>