Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of handwritten notes
<
1 - 4
[out of range]
>
<
1 - 4
[out of range]
>
page
|<
<
(120)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
pb
o
="
120
"
file
="
0172
"
n
="
172
"
rhead
="
THEORIÆ
"/>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">257. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Atque hic illud quidem accidit, quod in numerorum
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0172-01
"
xlink:href
="
note-0172-01a
"
xml:space
="
preserve
">Similis diffi-
<
lb
/>
cultas in ſum-
<
lb
/>
ma, & multi-
<
lb
/>
plicatione plu-
<
lb
/>
rium numero-
<
lb
/>
rum, & in vi
<
lb
/>
compoſita ex
<
lb
/>
pluribus: me-
<
lb
/>
thodus compo-
<
lb
/>
nendi ſimul o-
<
lb
/>
mnes.</
note
>
ſumma, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">multiplicatione experimur, ut nimirum quocunque
<
lb
/>
ordine accipiantur numeri, vel ſinguli, ut addantur numero
<
lb
/>
jam invento, vel ipſum multiplicent, vel plurium aggregata
<
lb
/>
ſeorſum addita, vel multiplicata; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſemper ad eundem demum
<
lb
/>
deveniatur numerum poſt omnes, qui dati fuerant, adhibitos
<
lb
/>
ſemel ſingulos; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ac in ſumma patet facile deveniri eodem, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in
<
lb
/>
multiplicatione poteſt res itidem demonſtrari etiam generali-
<
lb
/>
ter, ſed ea huc non pertinent. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Pertinet autem huc magis aliud
<
lb
/>
ejuſmodi exemplum petitum a compoſitione virium, in qua
<
lb
/>
itidem ſi multæ vires componantur communi methodo compo-
<
lb
/>
nendo inter ſe duas per diagonalem parallelogrammi, cujus la-
<
lb
/>
tera eas exprimant, tum hanc diagonalem cum tertia, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ita
<
lb
/>
porro; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quocunque ordine res procedat, ſemper ad eandem de-
<
lb
/>
mum poſt omnes adhibitas devenitur. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Hujuſmodi compoſitio-
<
lb
/>
ne plurimarum virium generali jam indigebimus, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ad abſo-
<
lb
/>
lutam demonſtrationem requiritur generalis expreſſio compoſi-
<
lb
/>
tionis virium quotcunque, qua uti ſoleo. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Compono nimirum
<
lb
/>
generaliter motus, qui ſunt virium effectus, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ex effectu com-
<
lb
/>
poſito metior vim, ut e ſpatiolo, quod dato tempuſculo vi ali-
<
lb
/>
qua percurreretur, ſolet ipſa vis ſimplex quælibet æſtimari. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Aſ-
<
lb
/>
ſumo illud, quod & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">rationi eſt conſentaneum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">experimentis
<
lb
/>
conſtat, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">facile etiam demonſtratur conſentire cum communi
<
lb
/>
methodo componendi vires, ac motus per parallelogramma, ni-
<
lb
/>
mirum punctum ſolicitatum ſimul initio cujuſvis tempuſculi
<
lb
/>
actione conjuncta virium quarumcunque, quarum directio, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
magnitudo toto tempuſculo perſeveret eadem, fore in fine ejus
<
lb
/>
tempuſculi in eo loci puncto, in quo eſſet, ſi ſingulæ eadem
<
lb
/>
intenſitate, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">directione egiſſent aliæ poſt alias totidem tempu-
<
lb
/>
ſculis, quot ſunt ipſæ vires, ceſſante omni nova ſolicitatione,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">omni velocitate jam producta a vi qualibet poſt ſuum tem-
<
lb
/>
puſculum: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">tum rectam, quæ conjungit primum illud punctum
<
lb
/>
cum hoc poſtremo, aſſumo pro menſura vis ex omnibus com-
<
lb
/>
poſitæ, quæ cum eadem perſeveret per totum tempuſculum;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">punctum mobile utique per unicam illam eandem rectam ab-
<
lb
/>
iret. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quod ſi & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">velocitatem aliquam habuerit initio illius
<
lb
/>
tempuſculi jam acquiſitam ante; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">aſſumo itidem, fore in eo
<
lb
/>
puncto loci, in quo eſſet, ſi altero tempuſculo percurreret ſpa-
<
lb
/>
tiolum, ad quod determinatur ab illa velocitate, altero ſpa-
<
lb
/>
tiolum, ad quod determinatur a vi, ſive aliis totidem tempuſ-
<
lb
/>
culis percurreret ſpatiola, ad quorum ſingula determinatur a vi-
<
lb
/>
ribus ſingulis.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">258. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Huc recidere methodum componendi per parallelogram-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0172-02
"
xlink:href
="
note-0172-02a
"
xml:space
="
preserve
">Conſenſus ejus
<
lb
/>
methodi cum
<
lb
/>
communi per
<
lb
/>
parallelogram-
<
lb
/>
ma.</
note
>
ma facile conſtat; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſi enim in fig. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">41 componendi ſint plures
<
lb
/>
motus, vel vires expreſſæ a rectis PA, PB, PC &</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">c, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in-
<
lb
/>
cipiendo a binis quibuſque PA, PB, eæ componantur per
<
lb
/>
parallelogrammum PAMB, tum vis compoſita PM cum
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0172-03
"
xlink:href
="
note-0172-03a
"
xml:space
="
preserve
">Fig. 41.</
note
>
tertia PC per parallelogrammum PMNC, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ita porro;</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>