Vitruvius, M. Vitrvvivs Per Iocvndvm Solito Castigatior Factvs Cvm Figvris Et Tabvla Vt Iam Legi Et Intelligi Possit, 1511

Table of contents

< >
< >
page |< < of 256 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div98" type="section" level="1" n="74">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3043" xml:space="preserve">
              <pb file="0174" n="174" rhead="LIBER"/>
            tur, reliqua oĩa, vti fiſtulis plũbeis ita ſũt collocanda. </s>
            <s xml:id="echoid-s3044" xml:space="preserve">Itẽ cũ prĩo aqua a capi
              <lb/>
            te ĩmittit̃ añ fauill a ĩmittet̃, uti coagmenta ſi q̈ ſunt non ſatis oblita, fauilla
              <lb/>
            oblinantur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3045" xml:space="preserve">Habent autem tubulorum ductiones ea commoda, Primum
              <lb/>
            in opere q ſi quod vitium factum fuerit, quilibet id poteſt reficere, etiam
              <lb/>
            multo ſalubrior eſt ex tubulis aqua quã perfiſtulas, quod per plumbum
              <lb/>
            uidetur eſſe ideo uicioſa, q ex eo ceruſſa naſcitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3046" xml:space="preserve">Hæc autem dicitur eſſe
              <lb/>
            nocens corporibus humanis, ita ſi quod ex eo procreatur id eſt uitioſum,
              <lb/>
            non eſt dubium quin ipſum quo nõ ſit inſalubre, Exemplar autem ab ar-
              <lb/>
            tificibus plumbariis poſſumus accipere, q palloribus occupatos habẽt cor
              <lb/>
            poris colores, Nan cum fundendo plumbũ flatur, uapor ex eo inſidẽs cor
              <lb/>
            poris artus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3047" xml:space="preserve">indies exurens, eripit ex mẽbris eo℞ ſanguinis uirtutes, Ita
              <lb/>
            minime fiſtulis plumbeis aqua duci videtur, ſi uolumus eam habere ſalu-
              <lb/>
            brem, ſaporem quo meliorem ex tubulis eſſe quotidianus poteſt indica-
              <lb/>
            re uictus, q omnes extructas cum habeant uaſorum argẽteorum menſas, ta
              <lb/>
            men propter ſaporis integritatem fictilibus utuntur, Sin autem fontes non
              <lb/>
            ſunt unde ductiones a quarum faciamus, neceſſe ẽ puteos fodere, In puteo-
              <lb/>
            rum autem foſſionibus non eſt contemnenda ratio, ſed acuminibus ſoler-
              <lb/>
            tia magna naturales rerum rationes conſiderãdæ, q habet multa uaria
              <lb/>
            terra in ſe genera, Eſt enim vti reliquæ res ex q̈tuor principiis compoſita, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3048" xml:space="preserve">
              <lb/>
            primum eſt ipſa terrena, habet ex humore aquæ fõtes, Item calores unde
              <lb/>
            etiam ſulphur, alumen, bitumen naſcitur, aeriſ ſpiritus immanes, qui cũ
              <lb/>
            graues per interuenia fiſtuloſa terræ perueniunt ad foſſionem puteorum,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s3049" xml:space="preserve">ibi homines offendunt fodientes, naturali uapore obturant in eorũ nari
              <lb/>
            bus ſpiritus animales, ita qui non celerius inde effugiũt, ibi interimuntur,
              <lb/>
            Hoc autẽ quibus rationibus caueatur, ſic erit faciundũ, Lucerna accenſa de
              <lb/>
            mittatur, quæ ſi permanſerit ardens ſine periculo deſcẽdetur, Sin autem eri
              <lb/>
            pietur lumen vi vaporis, tunc ſecundum puteum dextra ac ſiniſtra defodi-
              <lb/>
            entur æſtuaria ita (quemadmodum per nares) ſpiritus ex æſtuariis diſſipa-
              <lb/>
            buntur, Cum hæc ſic explicata fuerint & </s>
            <s xml:id="echoid-s3050" xml:space="preserve">ad aquam erit peruentum, tũc pu
              <lb/>
            teus ita ſepiatur ſtructura, ne obturentur uenæ, Sin autem loca dura erunt,
              <lb/>
            aut in imum venæ penitus non fuerint, tunc ſigninis operibus ex tectis, aut
              <lb/>
            a ſuperioribus locis excipiendæ ſunt copiæ, In ſigninis autem operib{us} hæc
              <lb/>
            ſunt facienda, uti arena primum puriſſima aſperrima paretur, cemẽtum
              <lb/>
            de ſilice frangatur ne grauius ꝗ̃ librarium, calx ꝗ̃uehementiſſima morta-
              <lb/>
            rio miſceatur, ita ut quin partes arenæ ad duas calcis reſpondeant, morta
              <lb/>
            rio cementum addatur, ex eo parietes in foſſa ad libramentum altitudinis
              <lb/>
            futuræ depreſſa, calcentur uectibus ligneis ferratis, Parietibus calcatis in
              <lb/>
            medio quod erit terrenum exinaniatur ad libramentum imum parietum,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s3051" xml:space="preserve">exequato ſolo ex eodem mortario calcetur pauimentum ad craſſitudi-
              <lb/>
            nem, quæ cõſtituta fuerit, Ea autem loca ſi duplicia aut triplicia facta </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>