Clavius, Christoph
,
Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 677
>
171
(151)
172
(152)
173
(153)
174
(154)
175
(155)
176
(156)
177
(157)
178
(158)
179
(159)
180
(160)
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 677
>
page
|<
<
(157)
of 677
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
it
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div524
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
144
">
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s10091
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
157
"
file
="
0177
"
n
="
177
"
rhead
="
LIBER SECVNDVS.
"/>
toris aſſignanda; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10092
"
xml:space
="
preserve
">atque adeo horologia horizontalia ex eius Protypo deſcripta falſa eſſe, vbi poli altitu
<
lb
/>
do maior eſt, aut minor, quàm grad. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10093
"
xml:space
="
preserve
">45. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10094
"
xml:space
="
preserve
">Idem dicendum eſt de V erticalibus horologijs. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10095
"
xml:space
="
preserve
">Quamuis enim in
<
lb
/>
illis Orontius recte aſſumat lineam Verticalem F H, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10096
"
xml:space
="
preserve
">axem mundi H K, errat tamen in linea F K,
<
lb
/>
quam pro linea Aequatoris accipit, propterea quòd ea ad axem H K, perpendicularis non eſt, vt
<
lb
/>
demonſtrauimus.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10097
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s10098
"
xml:space
="
preserve
">TVRPIVS adhuc lapſus eſt Orontius in propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10099
"
xml:space
="
preserve
">7. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10100
"
xml:space
="
preserve
">eiuſdem lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10101
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10102
"
xml:space
="
preserve
">horologiorum, vbi totum axem
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0177-01
"
xlink:href
="
note-0177-01a
"
xml:space
="
preserve
">Maior errot
<
lb
/>
Orontii.</
note
>
A F, inter centrum A, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10103
"
xml:space
="
preserve
">lineam Verticalis circuli F H, interiectũ pro linea Aequatoris accepit, quod
<
lb
/>
nullibi verum eſſe poteſt, cum recta A L, quæ valde inæqualis eſt rectæ A F, ſit linea Aequatoris,
<
lb
/>
vt diximus.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10104
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div556
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
145
">
<
head
xml:id
="
echoid-head148
"
xml:space
="
preserve
">PROBLEMA 2. PROPOSITIO 2.</
head
>
<
note
position
="
left
"
xml:space
="
preserve
">10</
note
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10105
"
xml:space
="
preserve
">PARALLELOS, ſiue arcus ſignorum Zodiaci, hoc eſt, commu
<
lb
/>
nes ſectiones plani horologii, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10106
"
xml:space
="
preserve
">conorum, quorum baſes ſunt paral-
<
lb
/>
leli ſignorum Zodiaci, vertex autem centrum mundi, in prædicto horo
<
lb
/>
logio horizontali deſcribere.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10107
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10108
"
xml:space
="
preserve
">REPETATVR portio Analemmatis præcedentis propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10109
"
xml:space
="
preserve
">perficiaturq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10110
"
xml:space
="
preserve
">Meridianus A B C,
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0177-03
"
xlink:href
="
note-0177-03a
"
xml:space
="
preserve
">Deſcriptio at-
<
lb
/>
cuum ſignorũ
<
lb
/>
Zodiaci in prę-
<
lb
/>
dicto horologio
<
lb
/>
horizontali, ex
<
lb
/>
Analemmate.</
note
>
in quo ex Analemmate propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10111
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10112
"
xml:space
="
preserve
">præcedentis lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10113
"
xml:space
="
preserve
">conſtructo diametri parallelorum ducantur,
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0177-04
"
xlink:href
="
note-0177-04a
"
xml:space
="
preserve
">20</
note
>
vna cum diametris oppoſita ſigna connectentibus,
<
lb
/>
<
figure
xlink:label
="
fig-0177-01
"
xlink:href
="
fig-0177-01a
"
number
="
130
">
<
image
file
="
0177-01
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0177-01
"/>
</
figure
>
vt ſiant trianguia per axem in conis, quorum baſes
<
lb
/>
funt ipſi paralleli, vertex autem communis centrum
<
lb
/>
D. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10114
"
xml:space
="
preserve
">Erit igitur ex demonſtratis in propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10115
"
xml:space
="
preserve
">4. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10116
"
xml:space
="
preserve
">5. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10117
"
xml:space
="
preserve
">6. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10118
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10119
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
7. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10120
"
xml:space
="
preserve
">ſuperioris lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10121
"
xml:space
="
preserve
">KR, diameter conicæ ſectionis, quá
<
lb
/>
Sol in principio ♋, exiſtens deſcribit; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10122
"
xml:space
="
preserve
">L R, diameter
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0177-05
"
xlink:href
="
note-0177-05a
"
xml:space
="
preserve
">Diametri coni-
<
lb
/>
carũ ſectionũ,
<
lb
/>
Sole in princi-
<
lb
/>
pijs ſignorum
<
lb
/>
exiſtente.</
note
>
ſectionis, quam Sol in primo puncto ♊, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10123
"
xml:space
="
preserve
">♌, de-
<
lb
/>
ſcribit; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10124
"
xml:space
="
preserve
">M R, diameter ſectionis, quam Sol in initio
<
lb
/>
♉, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10125
"
xml:space
="
preserve
">♍, deſcribit: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10126
"
xml:space
="
preserve
">At verò NO, PO, QO, diame-
<
lb
/>
tri erunt ſectionum conicarum, quas Sol in oppo-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0177-06
"
xlink:href
="
note-0177-06a
"
xml:space
="
preserve
">30</
note
>
ſitis parallelis, nempe in parallelis ♑; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10127
"
xml:space
="
preserve
">♐ & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10128
"
xml:space
="
preserve
">♒; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10129
"
xml:space
="
preserve
">♏, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10130
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
♓, exiſtens deſcribit.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10131
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10132
"
xml:space
="
preserve
">PORRO hæ diametri conicarum ſectionum
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0177-07
"
xlink:href
="
note-0177-07a
"
xml:space
="
preserve
">Qua ration@
<
lb
/>
diametri coni-
<
lb
/>
carum ſectionũ
<
lb
/>
in quocunque
<
lb
/>
Analẽmate in-
<
lb
/>
ueniantur.</
note
>
inuenientur eodem pacto in quocunque alio Ana-
<
lb
/>
lemmate, quod vel maius ſit, vel minus hoc noſtro
<
lb
/>
propoſito, etiam ſi horologium ſine portione Ana-
<
lb
/>
lemmatis conſtructum ſit, vt in præcedenti ſcholio docuimus; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10133
"
xml:space
="
preserve
">dummodo in alio illo Analem-
<
lb
/>
mate ex diametro Verticalis infra centrum abſcindatur recta gnomoni aſſumpto æqualis, produ-
<
lb
/>
cta ipſa diametro Verticalis, ſi id longitudo gnomonis requirat; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10134
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10135
"
xml:space
="
preserve
">per extremum punctum re-
<
lb
/>
cta ducatur parallela diametro Horizontis, per quam planum horologij horizontalis duci conci-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0177-08
"
xlink:href
="
note-0177-08a
"
xml:space
="
preserve
">40</
note
>
pitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10136
"
xml:space
="
preserve
">Hæc enim recta in maiori, vel minori Analemmate à diametris ſignorum oppoſitorum ſe-
<
lb
/>
cabitur in partes æquales partibus rectæ R O, in noſtro hoc Analemmate: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10137
"
xml:space
="
preserve
">Quod ita oſtendi po-
<
lb
/>
teſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10138
"
xml:space
="
preserve
">Quoniam tam illa recta, quàm hæc R O, æqualiter à centro ſui Analemmatis diſtar, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10139
"
xml:space
="
preserve
">angu-
<
lb
/>
li, quos diametri oppoſitorum ſignorum cum diametro Æquatoris faciunt, in quolibet Analem-
<
lb
/>
mate ſunt eiuſdem magnitudinis, cum ſemper eiſdem declinationibus eorundem ſignorum inſi-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0177-09
"
xlink:href
="
note-0177-09a
"
xml:space
="
preserve
">27. tertij.</
note
>
ſtant ad centra; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10140
"
xml:space
="
preserve
">efficitur vt & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10141
"
xml:space
="
preserve
">anguli, quos eædem diametri cum diametro Verticalis circuli fa-
<
lb
/>
ciunt, (qui quidem vel componuntur ex illis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10142
"
xml:space
="
preserve
">ex angulo altitudinis poli contento ſub diametro
<
lb
/>
Æquatoris, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10143
"
xml:space
="
preserve
">diametro Verticalis, vel relinquuntur poſt detractionem illorum ex eodem angulo
<
lb
/>
altitudinis poli) æquales inter ſe ſint, cum & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10144
"
xml:space
="
preserve
">anguli contenti ſub diamctro Verticalis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10145
"
xml:space
="
preserve
">diametro
<
lb
/>
Æquatoris æquales ſint. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10146
"
xml:space
="
preserve
">Quare cum anguli, quos rectæ per extremitatem gnomonis (nempe per
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0177-10
"
xlink:href
="
note-0177-10a
"
xml:space
="
preserve
">50</
note
>
punctum G, in noſtro Analemmate, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10147
"
xml:space
="
preserve
">per punctũ huic reſpondens in alio Analemmate.) </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10148
"
xml:space
="
preserve
">ductæ
<
lb
/>
diametro Horizontis æquidiſtantes cum diametro Verticalis faciunt, recti ſint, (qualis in noſtro
<
lb
/>
Analemmate eſtangulus G.) </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10149
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10150
"
xml:space
="
preserve
">anguli, quos in vtroq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10151
"
xml:space
="
preserve
">Analemmate radius cuiuſuis ſigni cum ea-
<
lb
/>
dem diametro Verticalis cóſtituit, æquales quoque, vt diximus; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10152
"
xml:space
="
preserve
">(Sunt enim cũ illis, quos æquales
<
lb
/>
oſtendimus, ad verticem.) </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10153
"
xml:space
="
preserve
">reperientur ſemper bina triangula in vtroq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10154
"
xml:space
="
preserve
">Analemmate, nempe vnũ
<
lb
/>
in vno, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10155
"
xml:space
="
preserve
">in altero alterum, habentia binos angulos æquales, vtrumq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10156
"
xml:space
="
preserve
">vtriq;</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10157
"
xml:space
="
preserve
">. Cum igitur & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10158
"
xml:space
="
preserve
">latus
<
lb
/>
habeant æquale, quod dictis angulis adiacet, nempe magnitudinem ſtyli; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10159
"
xml:space
="
preserve
">habebunt quoq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10160
"
xml:space
="
preserve
">reliqua
<
lb
/>
latera æqualia, nimirum illa, quæ inter extremitatem ſtyli, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10161
"
xml:space
="
preserve
">radium cuiuſq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10162
"
xml:space
="
preserve
">ſigni in vtroq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10163
"
xml:space
="
preserve
">Ana-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0177-11
"
xlink:href
="
note-0177-11a
"
xml:space
="
preserve
">26. primi.</
note
>
lemmate interijciuntur, &</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10164
"
xml:space
="
preserve
">c. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10165
"
xml:space
="
preserve
">Quod etiam inde patere poteſt; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10166
"
xml:space
="
preserve
">quòd ſi Analemma illud maius ſuper-
<
lb
/>
poni intelligatur huic noſtro, ita vt centra, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10167
"
xml:space
="
preserve
">diametri Horizontis, Verticalis, atq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10168
"
xml:space
="
preserve
">Æquatoris in-
<
lb
/>
ter ſe congruant, recta per extremitatem ſtyli in illo ducta congruat rectæ R O, in noſtro </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>