Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

Page concordance

< >
Scan Original
171 119
172 120
173 121
174 122
175 123
176 124
177 125
178 126
179 127
180 128
181 129
182 130
183 131
184 132
185 133
186 134
187 135
188 136
189 137
190 138
191 139
192 140
193 141
194 142
195 143
196 144
197 145
198 146
199 147
200 148
< >
page |< < (134) of 389 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:space="preserve">
              <pb o="134" file="0186" n="186" rhead="THEORIÆ"/>
            repulſivæ agant, & </s>
            <s xml:space="preserve">illa quidem, quæ agit in B, ſit ejuſmodi,
              <lb/>
            ut compoſita cum BO exhibeat BI parallelam plano ipſi, ad-
              <lb/>
            eoque non inducentem ulteriorem acceſſum, ſit autem perpen-
              <lb/>
            dicularis plano ipſi. </s>
            <s xml:space="preserve">Porro ejuſmodi eſt BE, jacens in dire-
              <lb/>
            ctum cum RB, & </s>
            <s xml:space="preserve">ipſi æqualis, cum nimirum debeat eſſe pa-
              <lb/>
            rallela, & </s>
            <s xml:space="preserve">æqualis OI
              <unsure/>
            . </s>
            <s xml:space="preserve">Vis autem æqualis ipſi, & </s>
            <s xml:space="preserve">contraria,
              <lb/>
            adeoque expreſſa per BR, urgebit planum.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:space="preserve">282. </s>
            <s xml:space="preserve">Quod ſi grave ſuſpenſum in fig. </s>
            <s xml:space="preserve">45 filo, vel virga
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0186-01" xlink:href="note-0186-01a" xml:space="preserve">Aliud in pen-
                <lb/>
              dulo.</note>
            BC debeat oblique deſcendere per arcum circuli BD; </s>
            <s xml:space="preserve">tum
              <lb/>
            vero in communi methodo gravitatem BO itidem reſolvunt
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0186-02" xlink:href="note-0186-02a" xml:space="preserve">Fig. 45.</note>
            in duas BR, BI, quarum prima filum, vel virgam tendat,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:space="preserve">elidatur, ſecunda acceleret deſcenſum obliquum, qui fieret
              <lb/>
            ex velocitate concepta per rectam BA perpendicularem BC,
              <lb/>
            ac præterea etiam tenſionem fili agnoſcunt ortam a vi centri-
              <lb/>
            fuga, quæ exprimitur per DA perpendicularem tangenti. </s>
            <s xml:space="preserve">At
              <lb/>
            in mea Theoria res hoc pacto procedit. </s>
            <s xml:space="preserve">Globus ex B abit ad
              <lb/>
            D per vires tres compoſitas ſimul cum velocitate præcedente;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:space="preserve">prima e viribus eſt vis gravitatis BO; </s>
            <s xml:space="preserve">ſecunda attractio ver-
              <lb/>
            ſus C orta a tenſione fili, vel virgæ, expreſſa per BE paral-
              <lb/>
            lelam, & </s>
            <s xml:space="preserve">æqualem OI, adeoque RB, quæ ſolæ compone-
              <lb/>
            rent vim BI; </s>
            <s xml:space="preserve">tertia eſt attractio in C expreſſa per BH æ-
              <lb/>
            qualem AD orta itidem a tenſione fili reſpondente vi centri-
              <lb/>
            fugæ, & </s>
            <s xml:space="preserve">incurvante motum. </s>
            <s xml:space="preserve">Adeſt præterea velocitas præce-
              <lb/>
            dens, quam exprimit BK æqualis IA, ut ſit BI æqualis
              <lb/>
            KA. </s>
            <s xml:space="preserve">His viribus cum ea velocitate ſimul agentibus erit glo-
              <lb/>
            bus in D in fine ejus tempuſculi, cui ejuſmodi effectus illa-
              <lb/>
            rum virium reſpondent. </s>
            <s xml:space="preserve">Nam ibi debet eſſe, ubi eſſet, ſi aliæ
              <lb/>
            ex illis cauſis agerent poſt alias: </s>
            <s xml:space="preserve">gravitate agente veniret per
              <lb/>
            BO, vi BE abiret per OI, velocitate BK abiret per IA
              <lb/>
            ipſi æqualem, vi BH abiret per AD. </s>
            <s xml:space="preserve">Quamobrem res tota
              <lb/>
            itidem peragitur ſola compoſitione virium, & </s>
            <s xml:space="preserve">motuum.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:space="preserve">283. </s>
            <s xml:space="preserve">Porro ſi ſumatur EG æqualis BH; </s>
            <s xml:space="preserve">tum tota attractio
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0186-03" xlink:href="note-0186-03a" xml:space="preserve">Alia ratio com-
                <lb/>
              ponendi vires
                <lb/>
              in eodem caſu.</note>
            orta a tenſione fili erit BG, quæ prius conſiderata eſt tan-
              <lb/>
            quam e binis partibus in directum agentibus compoſita, ac res
              <lb/>
            eodem redit; </s>
            <s xml:space="preserve">nam ſi priuscomponantur BH, & </s>
            <s xml:space="preserve">BE in BG
              <lb/>
            (quo caſu tota BG ut unica vis haberetur), tum BO, ac
              <lb/>
            demum BK, ad idem punctum D rediretur juxta generalem
              <lb/>
            demonſtrationem, quam dedi num. </s>
            <s xml:space="preserve">259. </s>
            <s xml:space="preserve">Jam vero vi expreſ-
              <lb/>
            ſa per totam BG attraheretur ad centrum ſuſpenſionis C ab
              <lb/>
            integra tenſione fili, ubi pars EG, vel BH ad partem BE
              <lb/>
            habet proportionem pendentem a celeritate BK, ab angulo
              <lb/>
            RBO, ac a radio CB; </s>
            <s xml:space="preserve">ſed iſta meæ Theoriæ cum omnium
              <lb/>
            uſitatis Mechanicæ elementis communia ſunt, poſteaquam com-
              <lb/>
            poſitionis hujus cum illa reſolutione æquivalentia eſt demonſtrata.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:space="preserve">284. </s>
            <s xml:space="preserve">Quæ de motu diximus facto vi oblique, ſed non pe-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0186-04" xlink:href="note-0186-04a" xml:space="preserve">Aliud exem-
                <lb/>
              plum in globo
                <lb/>
              ſuſtentato a bi-
                <lb/>
              nis planis. Dif-
                <lb/>
              ficultas com-</note>
            nitus impedita, eadem in æquilibrio habent locum, ubi om-
              <lb/>
            nis impeditur motus. </s>
            <s xml:space="preserve">Innitatur globus gravis B in fig. </s>
            <s xml:space="preserve">46
              <lb/>
            binis planis AC, CD, quæ accurate, vel in mea </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>