Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Table of figures

< >
[181] t n q z g m b ſ f h r a d e k o
[182] t i y n q g z x m b c ſ f h s r a d p e k o u
[183] f d b g t e h e
[184] e c s ſ o f i g m b k z d t q p h y n r u a x
[185] CIN EMATH EQUE FRANCAISE BIBLIOTHEQUE MUSEE
[186] a e t o f z h g d j c p k b q r
[187] a o u m h z t s n d ſ e q f p
[188] a o u p m h z t x b n y c q s l d g e K f r
[189] f u q b m t n e o z a
[190] f q b u g m c n K p a
[191] d g t K z b e a o ſ h
[192] d g t k n z u e b a o ſ h m r
[193] d g p i t k b e a o l f q h
[194] p d h t z f b g a ſ e k q
[195] t f h a ſ i k d r e z b c m o g
[196] q h f d u o g c r e a n m z b
[197] t f h a p k l i d e z b n r m o g q
[198] ſ m s q c d r b n p t a h e g u i f
[199] q s n p e f o x u m l b z k d h a
[200] k q t ſ n ſ g b o e u z d h a
[201] k q p t ſ n g b o r f e u m z d h a
[202] t i n g y z x q m b c œ f h z r a d p e K o
[203] u r h d x b y m ſ o n f g i k q z t c c s a
[204] p b o n m d r h c t a K
[205] d g p i t k n u b e a o f q l h m r
[206] a h p u m z t x b n c q s d g ſ K f r
[207] d g p i t k n z u b e a ſ o q l h m r
[208] h n m ſ a s x t r c e d z b g o p q k
[209] u g z y x r s t
[Figure 210]
< >
page |< < (182) of 778 > >|
188182ALHAZEN uno uiſu, quantum ab alio, uel modica ſit differentia: erit locus imaginis reſpectu utríuſque uiſus
idem, aut diuerſus, ſed modicùm diſtans.
Vnde aut una apparebit imago, aut ferè una: ſicut proba-
tum eſt in ſpeculis ſphæricis exterioribus.
89. Communis ſectio ſuperficierum, reflexionis & ſpeculi cylindracei caui aliâs eſt latus cy-
lindri: aliâs circulus: aliâs ellipſis. 1 p 9.
IN ſpeculis columnaribus concauis aliquando linea communis eſt linea recta: cum ſuperficies
reflexionis tranſit per axem:
[per 21 d 11] aliquando linea communis erit circulus, cum ſuperfi-
cies illa eſt æquidiſtans baſibus:
[per 5 th. Sereni de ſectione cylindri] aliquando linea commu-
nis eſt ſectio columnaris.
Quando fuerit linea recta: erit locus imaginis & modus reflexionis, ſicut
in ſpeculis planis.
Quando fuerit circulus: erit idem modus, qui in ſphæricis concauis.
90. Sicommunis ſectio ſuperficierum, reflexionis & ſpeculi cylindracei caui fuerit ellipſis:
image uidebitur, aliâs ultra ſpeculum: aliâs in ſuperficie: aliâs citra uiſum: aliâs in uiſu: aliâs
inter uiſum & ſpeculum. 10 p 9.
CVm uerò linea communis fuerit columnaris ſectio: aut erit locus imaginis ultra ſpeculum:
aut citra uiſum:
aut in centro uiſus: aut inter ſpeculum & uiſum: aut in ipſo ſpeculo: quod ſic
patebit.
Sit a b g ſectio: ducatur perpendicularis in hac ſectione: [ſuper planum tangens ſpe
culum in reflexionis puncto] quæ ſit d g:
quam ſecundum prædicta patet eſſe diametrum circuli.
[Quia enim planum tangens cylindrum, tangit in latere per 26 n 4:
ergo per 3 d 11 linea recta, per-
pendicularis plano tangenti, erit perpendicularis lateri, quod eſt parallelum axi per 21 d 11.
Quar
per 29 p 1 perpendicularis plano tangenti, perpendicula-
144[Figure 144]e b g q m d a o z h k ris eſt axi. Planum uerò baſi parallelum & per dictam per-
pendicularem ductum eſt circulus, cẽtrum habens in axe
per 5th Sereni de ſectione cylindri.
Recta igitur linea per
pendicularis plano, cylindrum in reflexionis puncto tan-
genti, eſt diameter circuli per reflexionis punctum ducti]
& unicam poſſe eſſe:
cum ab alio puncto ſectionis nõ poſ-
ſit duci perpendicularis ſuper ſuperficiem contingentem.

[Nam cum communis ſectio circuli & ellipſis per reflexio
nis punctum ſe ſecantium, ſit perpẽdicularis, tum ad pla-
num in eodem reflexionis puncto cylindrum tangẽs, tum
ad axem, ut iam patuit:
rectæ igitur lineæ ab alijs ſectionis
punctis ad axem ductę, ad ipſum obliquæ erunt:
ſecus per
4 p 11 axis eſſet perpendicularis plano ellipſis:
contra 9 th
Sereni de ſectione cylindri.
] Sumatur aliud punctũ, & ſit
b:
& ducatur ab eo in ſectione linea perpendicularis ſuper
lineam, contingẽtem ſectionem in puncto b:
quæ quidem
linea ſecundũ prędicta neceſſariò concurret cum perpen-
diculari g d.
Concurrat in puncto d: & ſumptum ſit b circa
punctum g, ut angulus b d g ſit acutus.
Deinde [per 31 p 1]
à puncto g ducatur in ſectione linea æquidiſtans b d:
quæ
ſit g h:
quę quidẽ cadet intra columnarem ſectionem: quia
angulus h g d erit acutus, cum ſit æqualis g d b:
[per 29 p 1]
& à puncto ginter d & h ducatur linea:
quæ neceſſariò cõ-
curret cum b d:
[per lemma Procli ad 29 p 1] concurrat in
puncto n:
& inter n & g ſumatur punctũ quodcunq; : quod
ſit o:
ultra punctum n ſumatur punctum t. Item à puncto g
ducatur ſupra g h, alia linea g z, tamen intra ſectionem:
quæ neceſſariò concurret cũ b d ex alia par-
re:
[per lemma Procli ad 29 p 1] ſit concurſus e. Ducatur g q linea, ut angulus q g d ſit æ qualis z g d
[per 23 p 1] & fiat angulus l g d æqualis angulo h g d:
& angulus m g d æqualis angulo n g d. Palàm,
[per 12 n 4] quòd ſi fuerit uiſus in puncto z:
reflectetur punctũ q ad ipſum, à puncto g: & punctum
imaginis eſt e:
[per 6 n] & ſi uiſus fuerit in puncto h: reflectetur ad ipſum l à puncto g: & erit locus
imaginis g:
ſi uerò fuerit uiſus in puncto o: reflectetur ad ipſum, punctum m: & locus imaginis erit
n:
ſi autem fuerit in n: erit locus imaginis puncti m in centro uiſus, id eſt in n: ſi autem fuerit in t: erit
locus imaginis tunc inter uiſum & ſpeculum:
quia in n. Et ita patet propoſitum.
91. Si uiſus & uiſibile fuerint in eadẽ recta linea, perpendiculari plano ſpeculum cylindra-
ceum cauum tangenti: aliâs ab uno: aliâs à duobus ſpeculi punctis reflexio fiet: & imago uide-
bitur in centro uiſus. 11 p 9.
HAec quidem iam dicta intelligenda ſunt, cum punctum uiſum nõ fuerit ſuper perpendicu-
larem cum ipſo uiſu.
Tunc enim cum infinitæ ſuperficies poſsintintelligi, quarum quælibet
orthogonalis ſit ſuper ſuperficiem, contingentem ſpeculum [per 18 p 11:
quia ſuperficies illæ
ducuntur per rectam plano ſpeculum tangenti perpendicularem] & omnes ſecent ſe ſuper illam

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index