Vitruvius, Marci Vitruvii Pollionis De architectura libri decem : ope codicis Guelferbytani, editionis principis, ceterorumque subsidiorum recensuit, et glossario in quo vocabula artis propria Germ. Ital. Gall. et Angl. explicantur, 1800

Table of contents

< >
[91.] CAPUT IV. De proprietate item nonnullorum locorum et fontiun.
[92.] CAPUT V. De aquarum experimentis.
[93.] CAPUT VI. De librationibus aquarum et inſtrumentis ad hunc uſum.
[94.] CAPUT VII. De ductionibus aquarum; de puteorum ſoſſionibus; de ciſternis, etε de Signinis operibus.
[95.] M. VITRUVII POLLIONIS DE ARCHITECTURA LIBER NONUS. PRAEFATIO.
[96.] (CAPUT I.)
[97.] (CAPUT II.)
[98.] (CAPUT III.)
[99.] CAPUT I. (IV.) De gnomonicis rationibus ex radiis ſolis per umbram inventis, et mundo atque planetis.
[100.] CAPUT (V.) II. De Solis curſu per duodecim ſigna.
[101.] CAPUT III. (VI.) De ſideribus quae ſunt a zodiaco ad ſeptentrionem.
[102.] CAPUT IV. (VII.) De ſideribus quae ſunt a zodiaco ad meridiem.
[103.] CAPUT V. (VIII.) De horologiorum rationibus et umbris gnomonum aequinoctiali tempore Romae, et nonnullis aliis locis.
[104.] CAPUT VI. (IX.) De quorundam horologiorum ratione, et inventoribus.
[105.] M. VITRUVII POLLIONIS DE ARCHITECTURA LIBER DECIMUS. PRAEFATIO.
[106.] CAPUT I. De machina et ejus ab organo diſferentia.
[107.] CAPUT II. De machinis tractoriis.
[108.] CAPUT III. De alia machina tractoria.
[109.] CAPUT IV. Similis ſuperiori machina, cui coloſſicotera tutius committi poſſunt, im-mutata duntaxat ſucula in tympanum.
[110.] CAPUT V. Aliud machinae tractoriae genus, Polyſpaſtos.
[111.] CAPUT VI. Ingenioſa Cteſiphontis ratio ad gravia onera ducenda.
[112.] CAPUT VII. De inventione lapicidinae qua templum Dianae Epheſiae conſtructum eſt.
[113.] CAPUT VIII. De porrecto et rotundatione machinarum ad onerum levationes.
[114.] CAPUT IX. De organorum ad aquam hauriendam generibus et primum de tympano.
[115.] CAPUT X. De alio tympano, et hydromylis.
[116.] CAPUT XI. De cochlea quae magnam copiam extollit aquae, ſed non tam alte.
[117.] CAPUT XII. De Cteſibica machina, quae altiſſime extollit aquam.
[118.] CAPUT XIII. De Hydraulicis.
[119.] CAPUT XIV. Qua ratione rheda vel navi vecti, peractum iter dimetiamur.
[120.] CAPUT XV. De catapultarum et ſcorpionum rationibus.
< >
page |< < (164) of 376 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div139" type="section" level="1" n="76">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3063" xml:space="preserve">
              <pb o="164" file="0188" n="188" rhead="M. VITRUVII P. DE ARCHITECTURA"/>
            vitiis, exponam. </s>
            <s xml:id="echoid-s3064" xml:space="preserve">Et primum conclavibus, quae plano pede fuerint, ab imo pavimento alte circiter pedibus tribus pro arenato teſta trulliſſetur,
              <lb/>
            et dirigatur, uti eae partes tectoriorum ab humore ne vitientur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3065" xml:space="preserve">Sin
              <lb/>
            autem aliquis paries perpetuos habuerit humores, paulum ab eo receda-
              <lb/>
            tur, et ſtruatur alter tenuis diſtans ab eo, quantum res patietur, et inter
              <lb/>
            duos parietes canalis ducatur inferior quam libramentum conclavis fuerit,
              <lb/>
            habens nares ad locum patentem. </s>
            <s xml:id="echoid-s3066" xml:space="preserve">Item cum in altitudinem perſtructus
              <lb/>
            fuerit, relinquantur ſpiramenta; </s>
            <s xml:id="echoid-s3067" xml:space="preserve">ſi enim non per nares humor et in imo,
              <lb/>
            et in ſummo habuerit exitus, non minus in nova ſtructura ſe diſſipabit.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s3068" xml:space="preserve">His perfectis paries teſta trulliſſetur, et dirigatur, et tunc tectorio poliatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3069" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Si autem locus non patietur ſtructuram fieri, canales ſiant et nares ex-
              <lb/>
            eant ad locum patentem. </s>
            <s xml:id="echoid-s3070" xml:space="preserve">Deinde tegulae bipedales ex una parte ſupra
              <lb/>
            marginem canalis imponantur, ex altera parte beſſalibus laterculis pilae
              <lb/>
            ſubſtruantur, in quibus duarum tegularum anguli ſedere poſſint; </s>
            <s xml:id="echoid-s3071" xml:space="preserve">et ita a
              <lb/>
            pariete eae diſtent, ut ne plus pateant palmum; </s>
            <s xml:id="echoid-s3072" xml:space="preserve">deinde inſuper erectae
              <lb/>
            hamatae tegulae ab imo ad ſummum parietem ſigantur, quarum interio-
              <lb/>
            res partes curioſius picentur, ut ab ſe reſpuant liquorem; </s>
            <s xml:id="echoid-s3073" xml:space="preserve">item in imo et
              <lb/>
            in ſummo ſupra cameram habeant ſpiramenta. </s>
            <s xml:id="echoid-s3074" xml:space="preserve">Tum autem calce ex
              <lb/>
            aqua liquida dealbentur, uti trulliſſationem teſtaceam non reſpuant; </s>
            <s xml:id="echoid-s3075" xml:space="preserve">nam-
              <lb/>
            que propter jejunitatem, quae eſt a ſornacibus excocta, trulliſſationem
              <lb/>
            non poſſunt recipere, nec ſuſtinere, niſi calx ſubjecta utrasque res inter
              <lb/>
            ſe conglutinet, et cogat coire. </s>
            <s xml:id="echoid-s3076" xml:space="preserve">Trulliſſatione inducta pro arenato teſta
              <lb/>
            dirigatur, et cetera omnia (uti ſupra ſcripta ſunt in tectoriorum rationi-
              <lb/>
            bus) perſiciantur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3077" xml:space="preserve">Ipſi autem politionis eorum ornatus proprias debent
              <lb/>
            habere decoris rationes, uti et ex locis aptas, et ex generum diſcrimini-
              <lb/>
            bus non alienas habeant dignitates. </s>
            <s xml:id="echoid-s3078" xml:space="preserve">Tricliniis hibernis non eſt utilis
              <note symbol="1)" position="foot" xlink:label="note-0188-01" xlink:href="note-0188-01a" xml:space="preserve">Cod. ms. et E. S. in imo.</note>
              <note symbol="2)" position="foot" xlink:label="note-0188-02" xlink:href="note-0188-02a" xml:space="preserve">Sic Cod. ms. et E. S. Vnlgo inſe
                <gap/>
              ur haec.</note>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>