Vitruvius, M. Vitrvvivs Per Iocvndvm Solito Castigatior Factvs Cvm Figvris Et Tabvla Vt Iam Legi Et Intelligi Possit, 1511

Table of figures

< >
[41] a. ima ſcapi colũnæ craſ ſitudob. ſũma eiuſ- dem cõtra-ctura & ima capituli craſ ſitudoc. capituli abacusd. modulus ſumptus ab ima ſcapi columnæ craſſitudinee. uolutaf. tetrantesg. oculus c d b a f e g
[42] k. actoteriai. tympanúa. ſimab. coronac. denticulusd. zophoruse. cymatiumf. tertia faſciag. ſecúda faſciah. pria faſcia a b c d e f g h i k
[43] a. normab. ſtriac. ſtrix a b c
[44] c. capituluna corinthiũd. capitulú ionicuma. colúna io- nicab. colúna co rinthiae. ſpira atticaf. ſpira ioni- ca a b c d
[Figure 45]
[46] a. craſſitudi-nẽ hẽt longi tudinis ſepti-mam partẽb. craſſitudo ẽ una ex par-tibus octo & dimidia lõgi tudinis a b
[47] a b
[48] a b c
[49] a. modulus ex imi ſcapi colũnæ ſum. ptusb. uolutac. ſoliumd. flose. cauliculif. abacus a b c d e f
[50] a. hæc pria deſcriptio eſt q̃ hẽt cõmo-da ſpariab. columenc. canteriid. hæc deſcri ptio eſt q̃ hẽr maiora ſpa-tiae. aſſeresf. templag. tráſtra cú ſuis cap̄olis qui ad colu-men uſ per ueniũt: & to-tũ culmẽ ſu-ſtinẽ do colli ganth. hæc deſcri ptio eſt cõti-gnationisi. tigna. ꝗb{us} inſuper. axes ſtatuunturk. mutili in parietib{us} poſi ti tranſtro℞ capita ſuſti-nentes b a c d e f g h k
[51] a. cymatiũb. plinthusc. echinus cũ anulisd. pars q̃ hy- potrachilio contrahitur columnæ a b c d
[52] a. acroterĭab. ſimac. cymatium doricumd. coronae. cymatium doricumf. triglyphig. methopæh. teniai. epiſtyliumk. capitulum triglyphim. gutte. al@e gutte ſcalpũ-tur ſab coro-na ad ꝑpẽdi-culum trigly pho℞ de ꝗb9 infral. modulusn. tympanũ a b c d e f g h i j k l m n
[53] Opus diaſty lona. ſcotiab. gutte q̃ in ima corona diuidunturc. uiarum di ſtributiones Hiciſta ut ha beatur deſcri ptio operum quæ ſub co-rona fiunt a b c
[54] Opus ſyſty I on monotm glyphon
[55] a. quadratũ b. ſtrie a b
[56] a. antæb. pronaumc. pluteid. cellae. loca ualua rum a b c d e
[57] A B c
[58] a. corona fũ. mab. Iumen hy pothyric. antepag- mentad. hyperthy rumc. ſuperciliũ a b c d e
[59] a. prothyri-desb. lumen hy pothyri a b
[60] a. ſcapus car dinalis.b. tympanũ.c. impages.d. fores ual- uatæ. a b c
[61] a. ſcapi car-dinales.b. bifores.c. impagesd. tympanũ. a b c
[62] a. cellæ mi-nores.b. media ædes.c. pronaus. a b c
[63] a. plinthusb. torusc. apophy- gis.d. craſſitudo ima ſcapi a b c d
[64] a. latitudo abacib. craſſitudo ima colũnæ-c. craſſitudo ſũmæ colum næ. a b c
[65] a. abacus.b. echinusc. hypotra- chelium cum apophygi.d. ima craſſi tudo colũnæ a b c d
[66] a. gradusb. ædes rotũ da ſine cella. a b
[67] a. tholus in medio tectisb. cellac. peripteros @@circũalata. a b c
[68] Templi gen{us} aliud a tuſca-nicistiiſdẽ tñ ſymmetriis factum.a. pronausb. medium æ dis.c. cellæ mi- nores.d. humeti ꝓ nai. a b c
[69] a. forũ qua-dratũ & colũ nis ornatum more græco.b. fo℞ ꝓpor tione ſeſꝗal-tera lõgitudi nis ad latitu-dinẽ ornatũ colũnis mo-re latino. c. argẽtariæ tabernæ. a b
[70] a. baſilica fti plæ longitu-dinis ad lati-tudinem.b. baſilica du pla lõgitudi-nis ad latitu-dinem.c. tribunalis locus. a b c
< >
page |< < (5) of 256 > >|
195PRIMVS. num. Eurythmia eſt uenuſta ſpecies, commoduſ in compoſitioni-
bus
membrorum aſpectus.
Hæc efficitur, cum membra operis conue-
nientia
ſunt, altitudinis ad latitudinem, latit udinis ad longitu dinem, &

ad
ſummam omnia reſpondeant ſuæ ſymmetriæ.
Item ſymmetria eſt
ex
ipſius operis membris conueniens conſenſus, ex partibuſ ſepara-
tis
, ad vniuerſæ figuræ ſpeciem, ratæ partis reſponſus:
vt in hominis
corpore
e cubito, pede, palmo, digito, cæteriſpartibus, ſymmetros eſt,
fic
eſt in operum perfectionibus.
Et primum in ædibus ſacris, vt e colũ-
narum
craſſitudinibus, aut e triglypho, aut etiam embatere baliſtæ fo-
ramine
, quod græci ΠερΗΤοע vocitant, nauibus interſcalmio, q uod
@ιΠΗΧαἳπἨ
dicitur, itẽ cæterorum operum e membris, inuenitur ſy m-
metriarum
ratiocinatio.
Decor autem eſt emendatus operis aſpe-
ctus
, probatis rebus compoſiti cum autoritate.
Is perſiicitur ſtatione,
qui
græce θεμαΤισμὸς dicitur, ſeu conſuetudine, aut natura.
Statio-
ne
, cum Ioui, fulguri, &
cœlo, & ſoli, & lunæ, ædiſicia ſub diuo, hy-
petraque
conſtituuntur.
Horum enim deorum & ſpecies & effectus@,
in
aperto mundo atque@ lucenti, præſentes videmus.
Mineruæ, & Marti,
&
Herculi, ædes doricæ ſient. His enim diis propter virtutem, ſine de-
litiis
ædiſicia conſtitui decet.
Veneri, Floræ, Proſerpinæ, fontium nym-
phis
, corinthio genere conſtitutæ, aptas videbuntur habere proprie-
tates
:
his diis propter teneritatem, graciliora, & florida, foliiſque &
volutis
ornata opera facta, augere videbuntur iuſtum decorem.
Iuno-
ni
, Dianæ, Libero patri, cæteriſque diis qui eadem ſunt ſimilitudine, ſi
ædes
ionicæ conſtruentur, habita erit ratio mediocritatis:
& ab ſeuero
more
doricorum, &
a teneritate corynthiorum, temperabitur earum
inſtitutio
proprietatis.
Ad conſuetudinem autem decor ſic exprimi-
tur
, cum ædiſiciis interioribus magniſicis, item veſtibula conuenientia
&
elegantia erunt facta. Si enim interiora perfectus habuerint elegan-
tes
, aditus autem humiles &
imhoneſtos, non erunt cum decore. Item
ſidoricis
epiſtyliis in coronis denticuli ſculpentur, aut in puluinatis ca-
pitulis
, &
ionicis epiſtyliis exprimentur triglyphi, tranſlatis ex alia ra-
tione
proprietatibus in aliud genus operis, offendetur aſpectus, aliis
ante
ordinis conſuetudinibus inſtitutis.
Naturalis autem decor ſic
erit
, ſi primum omnibus templis ſaluberrimæ regiones, aquarumque
fontes
in his locis idonei eligentur, in quibus fana conſtituantur:
de-
inde
maxime Eſculapio, Saluti, &
eorum deorum, quorum plurimi me
dicinis
ægri curari videntur.
Cum enim. ex peſtilẽti in ſalubrem locum
corpora
ægra tranſlata fuerint, &
e fontibus ſalubribus aquarum vſus
ſubminiſtrabuntur
, celerius conualeſcent.
Ita efficietur uti ex natura
loci
, maiores, auctaſ cum dignitate diuinitas excipiat opiniones.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index