Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Page concordance

< >
Scan Original
131 125
132 126
133 127
134 128
135 129
136 130
137 131
138 132
139 133
140 134
141 135
142 136
143 137
144 138
145 139
146 140
147 141
148 142
149 143
150 144
151 145
152 146
153 147
154 148
155 149
156 150
157 151
158 152
159 153
160 154
< >
page |< < (186) of 778 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="lat" type="free">
        <div xml:id="echoid-div444" type="section" level="0" n="0">
          <pb o="186" file="0192" n="192" rhead="ALHAZEN"/>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s12560" xml:space="preserve">AMplius:</s>
            <s xml:id="echoid-s12561" xml:space="preserve"> ſi in perpendiculari ducta à centro uiſus ad ſuperficiem contingentem pyramide
              <gap/>
              <gap/>
            ,
              <lb/>
            ſumatur punctum corporeum inter uiſum & ſpeculum:</s>
            <s xml:id="echoid-s12562" xml:space="preserve"> non refle-
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0192-01" xlink:href="fig-0192-01a" number="149">
                <variables xml:id="echoid-variables139" xml:space="preserve">a b h</variables>
              </figure>
            ctetur forma eius ad uiſum per perpẽdicularem:</s>
            <s xml:id="echoid-s12563" xml:space="preserve"> quoniam punctũ
              <lb/>
            illud occultabit terminũ perpendicularis illius, & ob hoc non reflectetur
              <lb/>
            ab eo.</s>
            <s xml:id="echoid-s12564" xml:space="preserve"> Si autem nullum fuerit punctum in perpendiculari illa:</s>
            <s xml:id="echoid-s12565" xml:space="preserve"> reflectetur
              <lb/>
            quidem ad uiſum per hanc perpendicularem punctum uiſus, quod ſecat
              <lb/>
            perpendicularis ex eo:</s>
            <s xml:id="echoid-s12566" xml:space="preserve"> & illud ſolum.</s>
            <s xml:id="echoid-s12567" xml:space="preserve"> Verùm uiſu exiſtẽte in hac perpen-
              <lb/>
            diculari & in axe:</s>
            <s xml:id="echoid-s12568" xml:space="preserve"> efficietur circulus, ad cuius quodlibet punctum linea
              <lb/>
            ducta à uiſu, erit perpendicularis ſuper ſuperficiem contingentem.</s>
            <s xml:id="echoid-s12569" xml:space="preserve"> Vnde
              <lb/>
            â quolibet puncto illius circuli fieri poterit reflexio ad uiſum, ſecundum
              <lb/>
            perpendiculares.</s>
            <s xml:id="echoid-s12570" xml:space="preserve"> Et fiet reflexio partis uiſus, quam ſecant perpendicula-
              <lb/>
            res duæ, maiorem angulum in eo continentes.</s>
            <s xml:id="echoid-s12571" xml:space="preserve"> Si uerò inter uiſum & ſpe-
              <lb/>
            culum fuerit axis:</s>
            <s xml:id="echoid-s12572" xml:space="preserve"> non fiet ad ipſum reflexio per perpendicularem, niſi
              <lb/>
            puncti eius, quod ſecant perpendiculares.</s>
            <s xml:id="echoid-s12573" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div446" type="section" level="0" n="0">
          <head xml:id="echoid-head402" xml:space="preserve" style="it">99. Siuiſus & uiſibile fuerint in axe ſpeculi conici caui: poſſunt à
            <lb/>
          tota alicuius circuli peripheria inter ſe reflecti: & ιmago uidetur in
            <lb/>
          peripheria circuli, extra ſpeculi ſuperficiem deſcripti. 18 p 9.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s12574" xml:space="preserve">AMplius:</s>
            <s xml:id="echoid-s12575" xml:space="preserve"> exiſtente uiſu & puncto uiſo in axe:</s>
            <s xml:id="echoid-s12576" xml:space="preserve"> poterit reflecti unum
              <lb/>
            ad aliud.</s>
            <s xml:id="echoid-s12577" xml:space="preserve"> Verbi gratia:</s>
            <s xml:id="echoid-s12578" xml:space="preserve"> ſit h centrum uiſus:</s>
            <s xml:id="echoid-s12579" xml:space="preserve"> t punctum uiſum.</s>
            <s xml:id="echoid-s12580" xml:space="preserve"> Fiat
              <lb/>
            ſuperficies ſecans pyramidem, trãſiens ſuper axis longitudinem:</s>
            <s xml:id="echoid-s12581" xml:space="preserve">
              <lb/>
            quę ſit a b g h:</s>
            <s xml:id="echoid-s12582" xml:space="preserve"> a h axis:</s>
            <s xml:id="echoid-s12583" xml:space="preserve"> a b, a g latera pyramidis:</s>
            <s xml:id="echoid-s12584" xml:space="preserve"> à puncto t du-
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0192-02" xlink:href="fig-0192-02a" number="150">
                <variables xml:id="echoid-variables140" xml:space="preserve">a l c q g d b h</variables>
              </figure>
            catur perpendicularis ſuper lineam a b [per 12 p 1] quæ ſit t q:</s>
            <s xml:id="echoid-s12585" xml:space="preserve">
              <lb/>
            & producatur quouſq;</s>
            <s xml:id="echoid-s12586" xml:space="preserve"> q l ſit æqualis q t:</s>
            <s xml:id="echoid-s12587" xml:space="preserve"> & à puncto h duca-
              <lb/>
            tur linea ad punctum l:</s>
            <s xml:id="echoid-s12588" xml:space="preserve"> quæ ſecabit lineam longitudinis, quæ
              <lb/>
            eſt a b:</s>
            <s xml:id="echoid-s12589" xml:space="preserve"> ſecet in puncto b:</s>
            <s xml:id="echoid-s12590" xml:space="preserve"> & à puncto b ducatur æquidiſtans
              <lb/>
            lineæ t q [per 31 p 1] quæ neceſſariò perueniet ad axem:</s>
            <s xml:id="echoid-s12591" xml:space="preserve"> [ut
              <lb/>
            oſtenſum eſt 54 n] perueniat in pũcto d:</s>
            <s xml:id="echoid-s12592" xml:space="preserve"> & ducatur linea t b.</s>
            <s xml:id="echoid-s12593" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Palàm, cum t q ſit perpendicularis ſuper a b, & t q æqualis q l:</s>
            <s xml:id="echoid-s12594" xml:space="preserve">
              <lb/>
            erit [per 4 p 1] b t q triangulum æquale triangulo b q l:</s>
            <s xml:id="echoid-s12595" xml:space="preserve"> & erit
              <lb/>
            angulus q l b æqualis angulo q t b:</s>
            <s xml:id="echoid-s12596" xml:space="preserve"> ſed [per 29 p 1] angulus q t
              <lb/>
            b æqualis eſt angulo t b d:</s>
            <s xml:id="echoid-s12597" xml:space="preserve"> & angulus d b h æqualis eſt angu-
              <lb/>
            lo q l b:</s>
            <s xml:id="echoid-s12598" xml:space="preserve"> igitur angulus t b d æqualis eſt angulo d b h.</s>
            <s xml:id="echoid-s12599" xml:space="preserve"> Et ita
              <lb/>
            [per 12 n 4] t reflectitur ad h à puncto b:</s>
            <s xml:id="echoid-s12600" xml:space="preserve"> & locus imaginis eſt
              <lb/>
            l [per 7 n.</s>
            <s xml:id="echoid-s12601" xml:space="preserve">] Igitur moto triangulo t l h:</s>
            <s xml:id="echoid-s12602" xml:space="preserve"> deſcribet punctum b
              <lb/>
            circulum in pyramide:</s>
            <s xml:id="echoid-s12603" xml:space="preserve"> & à quolibet puncto illius circuli re-
              <lb/>
            flectetur t ad h:</s>
            <s xml:id="echoid-s12604" xml:space="preserve"> l uerò extra lpeculum deſcribet circulum, qui
              <lb/>
            totus erit locus imaginis puncti t.</s>
            <s xml:id="echoid-s12605" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div448" type="section" level="0" n="0">
          <figure number="151">
            <variables xml:id="echoid-variables141" xml:space="preserve">a g e u
              <gap/>
            m q d o n z h p l</variables>
          </figure>
          <head xml:id="echoid-head403" xml:space="preserve" style="it">100. Si cõmunis ſectio ſuperficierum, reflexionis & ſpe-
            <lb/>
          culi conici caui fuerit ellipſis: uiſus & uiſibile extra axẽ in ba- ſi, aut plano ipſi parallelo, reflectentur inter ſe: aliâs ab uno: aliâs à duobus: aliâs à tribus: aliâs à quatuor ſpeculipunctis: tot́ erunt imagines, quot reflexionum puncta. 19 p 9.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s12606" xml:space="preserve">AMplius:</s>
            <s xml:id="echoid-s12607" xml:space="preserve"> ſumptis duobus punctis & extra perpendicula-
              <lb/>
            rem uiſus, & extra axem in hoc ſpeculo:</s>
            <s xml:id="echoid-s12608" xml:space="preserve"> ſcilicetz, e.</s>
            <s xml:id="echoid-s12609" xml:space="preserve"> Fiat
              <lb/>
            ſuperficies æquidiſtans baſi ſuperz:</s>
            <s xml:id="echoid-s12610" xml:space="preserve"> [ut oſtẽſum eſt 52 n]
              <lb/>
            faciet circulum in ſpeculo [per 4 th.</s>
            <s xml:id="echoid-s12611" xml:space="preserve"> 1 coni.</s>
            <s xml:id="echoid-s12612" xml:space="preserve"> Apoll.</s>
            <s xml:id="echoid-s12613" xml:space="preserve">] e aut erit in
              <lb/>
            hoc circulo, aut in alia ſuperficie ipſi æquidiſtante.</s>
            <s xml:id="echoid-s12614" xml:space="preserve"> Sit in ſuperfi-
              <lb/>
            cieillius circuli:</s>
            <s xml:id="echoid-s12615" xml:space="preserve"> & ducatur linea e z.</s>
            <s xml:id="echoid-s12616" xml:space="preserve"> Palàm [per demonſtrata in
              <lb/>
            ſpeculis ſphæricis cauis 86 n] quòd z reflectetur ad e à circulo
              <lb/>
            illo ex una parte, aut ab uno pũcto:</s>
            <s xml:id="echoid-s12617" xml:space="preserve"> aut à duobus:</s>
            <s xml:id="echoid-s12618" xml:space="preserve"> aut à tribus:</s>
            <s xml:id="echoid-s12619" xml:space="preserve"> ex
              <lb/>
            alia uerò ab uno.</s>
            <s xml:id="echoid-s12620" xml:space="preserve"> Sumatur igitur punctum circuli, à quo reflecti-
              <lb/>
            tur ad ipſum:</s>
            <s xml:id="echoid-s12621" xml:space="preserve"> & ſit h:</s>
            <s xml:id="echoid-s12622" xml:space="preserve"> centrum circuli t:</s>
            <s xml:id="echoid-s12623" xml:space="preserve"> & ducantur lineæ z h, e h:</s>
            <s xml:id="echoid-s12624" xml:space="preserve">
              <lb/>
            & diameter t h diuidet quidem angulum illum per æqualia:</s>
            <s xml:id="echoid-s12625" xml:space="preserve"> [per
              <lb/>
            13 n 4] & ſecabit lineam e z:</s>
            <s xml:id="echoid-s12626" xml:space="preserve"> [quia ſecat angulum ipſi e z ſubten-
              <lb/>
            ſum] ſecet in puncto q:</s>
            <s xml:id="echoid-s12627" xml:space="preserve"> & ſit a uertex pyramidis:</s>
            <s xml:id="echoid-s12628" xml:space="preserve"> a h linea longi-
              <lb/>
            tudinis.</s>
            <s xml:id="echoid-s12629" xml:space="preserve"> À
              <unsure/>
            puncto q ducatur linea perpẽdicularis ſuper lineam
              <lb/>
            a h:</s>
            <s xml:id="echoid-s12630" xml:space="preserve"> [per 12 p 1] quæ ſit q m:</s>
            <s xml:id="echoid-s12631" xml:space="preserve"> quæ quidem perueniet ad axem:</s>
            <s xml:id="echoid-s12632" xml:space="preserve"> [ut
              <lb/>
            oſtẽſum eſt 54 n] qui eſt a d:</s>
            <s xml:id="echoid-s12633" xml:space="preserve"> & cadat in ipſum in puncto d:</s>
            <s xml:id="echoid-s12634" xml:space="preserve"> & du-
              <lb/>
            cantur lineæ z m, e m:</s>
            <s xml:id="echoid-s12635" xml:space="preserve"> à puncto z ducatur in ſuperficie circuli li-
              <lb/>
            nea æquidiſtans lineæ q h:</s>
            <s xml:id="echoid-s12636" xml:space="preserve"> [per 31 p 1] quæ ſit z l:</s>
            <s xml:id="echoid-s12637" xml:space="preserve"> concurret qui-
              <lb/>
            dem [per lemma Procli ad 29 p 1] e h cũilla:</s>
            <s xml:id="echoid-s12638" xml:space="preserve"> ſit cõcurſus in pun
              <lb/>
            ctol:</s>
            <s xml:id="echoid-s12639" xml:space="preserve"> & à puncto h ducatur perpendicularis ſuper l z:</s>
            <s xml:id="echoid-s12640" xml:space="preserve"> quæ ſit h p.</s>
            <s xml:id="echoid-s12641" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Deinde in ſuperficie e m z ducatur linea æquidiſtans lineæ q m:</s>
            <s xml:id="echoid-s12642" xml:space="preserve">
              <lb/>
            quæ ſit z o:</s>
            <s xml:id="echoid-s12643" xml:space="preserve"> & cõcurrat e m cum ea in puncto o:</s>
            <s xml:id="echoid-s12644" xml:space="preserve"> [cõcurret aũt per lemma Procli ad 29 p 1] & ducatu
              <gap/>
              <lb/>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>