Vitruvius, De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis

Table of contents

< >
[191.] POLLIONIS DE ARCHI-TECTVRA LIBER NONVS. PRAEFATIO.
[192.] IN M. VITRVVIVM POLLIO-NEM ANNOTATIONVM PHILANDRI LIBER NONVS. * IN PROOEMIVM ANNOT.
[193.] Platonis inuentum de agro metiendo. # CAP. I.
[194.] IN CAPVT I. ANNOTAT.
[195.] De norma, Pythagoricum inuentum ex orthogonij trigoni deformatione. # CAP. II.
[196.] IN CAPVT II. ANNOTAT.
[197.] Quomodo portio argenti auro mista, in integro opere de-prehendi diſcerni\’ poßit. # CAP. III.
[198.] IN CAPVT III. ANNOTAT.
[199.] Degnomonicis rationib{us}, ex radijs ſolis per vmbram in-uentis, & mundo atque planetis. CAP. IIII.
[200.] IN CAPVT IIII. ANNOTAT.
[201.] De Solis curſu per duodecim ſigna Zodiaci. CAP. V.
[202.] IN CAPVT V. ANNOTAT.
[203.] De ſyderib{us} quæ ſunt à Zodiaco ad Septentrionem. CAP. VI.
[204.] IN CAPVT VI. ANNOTAT.
[205.] De ſyderib{us}, quæ ſunt à Zodiaco ad meridiem. CAP. VII.
[206.] IN CAPVT VII. ANNOTAT.
[207.] De horologiorum rationib{us}, & vmbris gnomonum æqui-noctiali tempore, Romæ, & nonnullis alijs locis. CAP. VIII.
[208.] IN CAPVT VIII. ANNOTAT.
[209.] De horologiorum ratione, & vſu, atque eorum inuentione, & quib{us} inuentorib{us}. # CAP. IX.
[210.] IN CAPVT IX. ANNOTAT.
[211.] M. VITRVVII POLLIONIS DE ARCHI-TECTVRA LIBER DECIMVS. * PRAEFATIO.
[212.] IN M. VITRVVIVM POLLIO-NEM ANNOTATIONVM PHILANDRI LIBER DECIMVS. * IN PROOEMIVM ANNOT.
[213.] De machina quid ſit, & ei{us} ab organo differentia, origine, & neceßitate. # CAP. I.
[214.] IN CAPVT I. ANNOTAT.
[215.] EX AVCTORITATE TVRCI APRONIANI VC PRAEFECTI VRBIS
[216.] De ædium ſacrarum publicarum\’ operum machinatio-nib{us} tractorijs. # CAP. II.
[217.] IN CAPVT II. ANNOTAT.
[218.] De diuerſis appellationib{us} machinarum, & quaratione erigantur. # CAP. III.
[219.] IN CAPVT III. ANNOTAT.
[220.] Similis ſuperiori machina, cui coloßicoter a tuti{us} committi poſſunt, immutata duntaxat ſucula in tympanum. CAP. IIII.
< >
page |< < (173) of 530 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div109" type="section" level="1" n="92">
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s9677" xml:space="preserve">
              <pb o="173" file="193" n="193" rhead="DE ARCHITEC. LIB. V."/>
            b{us} ue iunctis compact{as}: </s>
            <s xml:id="echoid-s9678" xml:space="preserve">niſi cui magis placebit affabrè fact{as}, quòd {ἐυ}{δβ}γέ Græ-
              <lb/>
            cis ſit accurate fabricatum.</s>
            <s xml:id="echoid-s9679" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s9680" xml:space="preserve">Et pluteorum, columnarúmque ſuperiorum diſtributio.</s>
            <s xml:id="echoid-s9681" xml:space="preserve">]
              <lb/>
            Plutei hoc loco ſunt ſuperiorum ab inferiorib{us} columnis interſepta, id eſt, quic-
              <lb/>
            quid eſt à capitulo inferiorum columnarum, ad baſim ſuperiorum, vt paulò antè.</s>
            <s xml:id="echoid-s9682" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div110" type="section" level="1" n="93">
          <head xml:id="echoid-head122" style="it" xml:space="preserve">De ærario, carcere, & curia ordinandis. # CAP. # II.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s9683" xml:space="preserve">AERARIVM, carcer, curia, foro ſunt coniungenda,
              <lb/>
            ſed ita vti magnitudo ſymmetriæ eorum foro reſpon-
              <lb/>
            deat: </s>
            <s xml:id="echoid-s9684" xml:space="preserve">maximè quidem curia imprimis eſt facienda ad
              <lb/>
            dignitatem municipij ſiue ciuitatis. </s>
            <s xml:id="echoid-s9685" xml:space="preserve">Et ſi quadrata
              <lb/>
            erit, quantum habuerit latitudinis, dimidia addita con
              <lb/>
            ſtituatur altitudo: </s>
            <s xml:id="echoid-s9686" xml:space="preserve">ſin autem oblonga fuerit, longitu-
              <lb/>
            do & </s>
            <s xml:id="echoid-s9687" xml:space="preserve">latitudo componantur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9688" xml:space="preserve">ſumma compoſita, eius dimidia pars ſub
              <lb/>
            lacunariis altitudini detur. </s>
            <s xml:id="echoid-s9689" xml:space="preserve">Præterea præcingendi ſunt parietes medii, co-
              <lb/>
            ronis ex inteſtino opere, aut albario, ad dimidiam partem altitudinis.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s9690" xml:space="preserve">Quæ ſi non erunt, vox ibi diſputantium elata in altitudinem, intellectui
              <lb/>
            non poterit eſſe audientibus. </s>
            <s xml:id="echoid-s9691" xml:space="preserve">Cum autem coronis pręcincti parietes erunt,
              <lb/>
            vox ab iis morata, prius quã in aére elata diſsipetur, auribus erit intellecta.</s>
            <s xml:id="echoid-s9692" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div111" type="section" level="1" n="94">
          <head xml:id="echoid-head123" xml:space="preserve">IN CAPVT II. ANNOTAT.</head>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s9693" xml:space="preserve">Aerarium, carcer, curia, foro ſunt coniungenda.</s>
            <s xml:id="echoid-s9694" xml:space="preserve">] Id ſtudioſe ob-
              <lb/>
            ſeruarunt priſci illi Romani. </s>
            <s xml:id="echoid-s9695" xml:space="preserve">Nam & </s>
            <s xml:id="echoid-s9696" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s9697" xml:space="preserve">ærarium fuiſſe in Saturni æde, quæ foro per-
              <lb/>
            tinebat, conſtat, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9698" xml:space="preserve">carcerem ad terrorem increſcentis audaciæ media vrbe immi-
              <lb/>
            nentem foro ædificatum tradit Liui{us} lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s9699" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">I</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s9700" xml:space="preserve">cui Ser. </s>
            <s xml:id="echoid-s9701" xml:space="preserve">Tull{us} ſubterraneum locum,
              <lb/>
            quem deſcribit Salusti{us}, addidit, hodie D. </s>
            <s xml:id="echoid-s9702" xml:space="preserve">Petro cognomento in carcere dicatum,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s9703" xml:space="preserve">curiam Hostiliam contra forum fuiſſe ex Aſconio in orationem pro Milone ſatis
              <lb/>
            apparet. </s>
            <s xml:id="echoid-s9704" xml:space="preserve">Carcerum autem quod ad nostrum temp{us} attinet, duo ſunt genera. </s>
            <s xml:id="echoid-s9705" xml:space="preserve">Vnum
              <lb/>
            quo ære alieno obnoxij tantiſper detinentur, dum perſoluerint, aut parum excultis
              <lb/>
            morib{us} & </s>
            <s xml:id="echoid-s9706" xml:space="preserve">petulantes, vt ab inita vitæ laſciuia & </s>
            <s xml:id="echoid-s9707" xml:space="preserve">petulantia abſterreantur, de-
              <lb/>
            tinentur: </s>
            <s xml:id="echoid-s9708" xml:space="preserve">Alterum, quo flagitioſi & </s>
            <s xml:id="echoid-s9709" xml:space="preserve">ſcelerati coërcentur. </s>
            <s xml:id="echoid-s9710" xml:space="preserve">Id quomodo extrui debeat,
              <lb/>
            docet Leo Albert{us} lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s9711" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">V</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s9712" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s9713" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XIII</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s9714" xml:space="preserve">Ratio carcerum monet, vt de puniendis pecca-
              <lb/>
            tis dicam. </s>
            <s xml:id="echoid-s9715" xml:space="preserve">Eorum puniendorum tres cauſ{as} memini legere apud Gellium, Attica-
              <lb/>
            rum noctium lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s9716" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">VI</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s9717" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s9718" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XIIII</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s9719" xml:space="preserve">Vnam, cum pœna adhibetur castigandi at
              <lb/>
            emendandi gratia, vt is qui fortuitò deliquit, attentior fiat, correctior\’. </s>
            <s xml:id="echoid-s9720" xml:space="preserve">Alteram
              <lb/>
            cum dignit{as}, autorit{as}\’, ei{us}, in quem eſt peccatum, tuenda eſt, ne prætermiſſa ani-
              <lb/>
            maduerſio contemptum ei{us} pariat, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9721" xml:space="preserve">honorem eleuet. </s>
            <s xml:id="echoid-s9722" xml:space="preserve">Tertiam, cum punitio pro-
              <lb/>
            pter exemplum eſt neceſſaria, vt cæteri à ſimilib{us} peccatis, quæ prohiberi publici-
              <lb/>
            t{us} intereſt, metu cognitæ pœnæ, deterreantur.</s>
            <s xml:id="echoid-s9723" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s9724" xml:space="preserve">Coronis ex inteſtino opere, aut albario.</s>
            <s xml:id="echoid-s9725" xml:space="preserve">] Coron{as} pro integris
              <lb/>
            coronicib{us} dixit, id eſt præcinctionib{us}, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9726" xml:space="preserve">veluti tranſuerſis cingulis, quib{us} præ-
              <lb/>
            singuntur parietes, ne vox, priuſquam intellecta ſit, dißipetur. </s>
            <s xml:id="echoid-s9727" xml:space="preserve">Eadem ratione </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>