Casati, Paolo, De igne dissertationes physicae, 1686

Table of contents

< >
< >
page |< < (183) of 672 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div20" type="section" level="1" n="17">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5482" xml:space="preserve">
              <pb o="183" file="0195" n="195" rhead="Quomodo Ignis accendatur."/>
            quid nouum conſurgeret ex illâ permiſtione particularum prorſus
              <lb/>
            homogenearum, cum idem haberetur etiam, ſi omnes quieſce-
              <lb/>
            rent: </s>
            <s xml:id="echoid-s5483" xml:space="preserve">*Natura* autem, vt illam vocat Cicero lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s5484" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s5485" xml:space="preserve">de Nat. </s>
            <s xml:id="echoid-s5486" xml:space="preserve">*Con-*
              <lb/>
            *ſultrix & </s>
            <s xml:id="echoid-s5487" xml:space="preserve">prouida vtilitatum opportunitatumque omnium* nihil agit
              <lb/>
            niſi cum vtilitate coniunctum, quia fruſtra & </s>
            <s xml:id="echoid-s5488" xml:space="preserve">ſinè cauſâ quid fa-
              <lb/>
            cere, ſicut Deo dignum non eſt, ita abhorret à Naturæ (quæ
              <lb/>
            vtique nil aliud eſt præter Deum iuxta rerum exigentias operan-
              <lb/>
            tem) prouidentiâ, qua omnia in mundo adminiſtrantur: </s>
            <s xml:id="echoid-s5489" xml:space="preserve">ideò,
              <lb/>
            vbi nulla ſenſibus obijciuntur motûs argumenta, neque menti
              <lb/>
            vlla apparet motûs vtilitas, motum adſtruere non debemus;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s5490" xml:space="preserve">quia, vt iterum cum Cicerone loquar lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s5491" xml:space="preserve">3. </s>
            <s xml:id="echoid-s5492" xml:space="preserve">Offic. </s>
            <s xml:id="echoid-s5493" xml:space="preserve">*Nihil tam eſt*
              <lb/>
            *ſecundùm Naturam, quàm vtilitas*. </s>
            <s xml:id="echoid-s5494" xml:space="preserve">Sic obſeruatum eſt ea, quæ
              <lb/>
            omnino ſimiles habent particulas, minimè fermenteſcere; </s>
            <s xml:id="echoid-s5495" xml:space="preserve">ideò
              <lb/>
            nec aquæ deſtillatæ, nec olea Chymica, nec Spiritus Vini, nec
              <lb/>
            alij ſimplices huiuſmodi liquores commouentur. </s>
            <s xml:id="echoid-s5496" xml:space="preserve">Quod ſi proxi-
              <lb/>
            mæ fiant naturæ ſpecie differentes, ſiue ad idem genus, ſiuè ad
              <lb/>
            plura genera pertineant, iam cum vtilitate aliquâ contingere po-
              <lb/>
            teſt permiſtio, ex qua in tertiam aut inchoatam, aut perfectam
              <lb/>
            naturam plures diuerſæ particulæ temperentur: </s>
            <s xml:id="echoid-s5497" xml:space="preserve">propterea tunc
              <lb/>
            omnes mobilitatem ſuam exercentes ſe viciſſim, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5498" xml:space="preserve">quas obuias
              <lb/>
            habent motûs expertes particulas, atterunt, atque comminuunt,
              <lb/>
            vt faciliùs minima commiſceantur. </s>
            <s xml:id="echoid-s5499" xml:space="preserve">Hinc ſi oleo Terebinthinæ
              <lb/>
            inſpergas in cyatho Spiritum vini defæcatiſſimum, innatabunt
              <lb/>
            quidem olei guttulæ, ſed quaſi æſtro agitate diſcurrent per ſu-
              <lb/>
            perſiciem Spiritûs vini; </s>
            <s xml:id="echoid-s5500" xml:space="preserve">vtrique enim vis caloris ineſt; </s>
            <s xml:id="echoid-s5501" xml:space="preserve">id quod
              <lb/>
            non contingit, ſi aquę fontanæ oleum illud inſpergatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s5502" xml:space="preserve">Similiter
              <lb/>
            ſi Nitro liquenti in crucibulo inijcias Sulphuris Communis par-
              <lb/>
            ticulam, hæc vi caloris dum ſoluitur, igniculos emittens nitri
              <lb/>
            pinguedinem abſumentes, huc illùc diſcurrit. </s>
            <s xml:id="echoid-s5503" xml:space="preserve">Motus hic agita-
              <lb/>
            tionis, quo Principia Calida ſe omnem in partem verſant, ſimpli-
              <lb/>
            citer & </s>
            <s xml:id="echoid-s5504" xml:space="preserve">abſolutè naturalis dicendus eſt; </s>
            <s xml:id="echoid-s5505" xml:space="preserve">naturæ quippe ſimplices
              <lb/>
            ad mixta componenda iam tum ab ortu rerum deſtinatæ ſunt: </s>
            <s xml:id="echoid-s5506" xml:space="preserve">
              <lb/>
            quamquam fieri non poſſit, vt ſingulæ careant omni reſiſtentiâ; </s>
            <s xml:id="echoid-s5507" xml:space="preserve">
              <lb/>
            vel enim commouentur & </s>
            <s xml:id="echoid-s5508" xml:space="preserve">luxantur Principia Paſſiua & </s>
            <s xml:id="echoid-s5509" xml:space="preserve">Frigida,
              <lb/>
            que motui moram inferunt, vel occurrunt alia Principia Actiua
              <lb/>
            Calida diuerſæ mobilitatis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5510" xml:space="preserve">inæqualis aut oppoſiti motûs,
              <lb/>
            adeoque ſe viciſſim vrgent, aut repellunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s5511" xml:space="preserve">Hæc eſt celebris illa
              <lb/>
            Elementorum diſcordia concors, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5512" xml:space="preserve">concordia diſcors, qua </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>