19794DECIMVS.
ſol fuerit in capricorni orbiculo, lingula in maioris tympani parte &
ca-
pricorni, qu otidie ſingula pũcta tãgens ad perpẽdiculum habẽs aquæ cur-
rentis vehemẽs põdus, celeriter per orbiculi foramẽ id extrudit ad vas, tũ
excipiens eam (qm̃ breui ſpatio impletur) corripit & cõtrahit dierum mi-
nora ſpacia & horarũ, Cum aũt quotidiana uerſatione maioris tympani lin
gula ingreditur in aquario, cũcta deſcendunt foramina perpẽdiculo, & aq̃
uehementi curſu cogitur tardius emittere ſalientẽ, Ita quo minus celeri cur
ſu vas excipit aquã, dilatat horarũ ſpacia, Aquarii uero piſciũ pũctis, vti
gradibus ſcãdens, orbiculi foramen in ariete tangendo octauã partẽ, aquæ
temperatæ ſaliẽti præſtat æquinoctiales horas, Ab ariete per tauri & gemi-
norum ſpacia ad ſũma cãcri puncta, partis octaue foramen ſeu tympanum
verſatiõibus peragens, & in altitudinẽ eo rediens, viribus extenuatur, & ita
tardius fluendo dilatat morãdo ſpacia, & efficit horas in cãcri ſigno ſolſti-
tiales, A cãcro cũ proclinat & peragit per leonẽ & virginem, ad libræ partis
octauæ puncta reuertẽdo & gradatim corripiendo ſpatia, cõtrahit horas, &
ita perueniens ad puncta libræ, æquinoctiales rurſus reddit horas, Per ſcor-
pionis vero ſpacia & ſagittarii, procliuius deprimens ſeſe foramen rediẽſ
circũactione ad capricorni partẽ octauã, reſtituitur celeritate ſaliẽtis ad bru
males horarum breuitates, Quæ ſunt in horologiorum deſcriptionibus ra
tiones & apparat{us} vt ſint ad vſum expeditiores ꝗ̃aptiſſime potui perſcripſi,
Reſtat nũc de machinationibus, & de earum principiis ratiocinari, Ita de
his vt corpus emendatum architecturæ perficiatur in ſequẽti volumine in
cipiam ſcribere.
pricorni, qu otidie ſingula pũcta tãgens ad perpẽdiculum habẽs aquæ cur-
rentis vehemẽs põdus, celeriter per orbiculi foramẽ id extrudit ad vas, tũ
excipiens eam (qm̃ breui ſpatio impletur) corripit & cõtrahit dierum mi-
nora ſpacia & horarũ, Cum aũt quotidiana uerſatione maioris tympani lin
gula ingreditur in aquario, cũcta deſcendunt foramina perpẽdiculo, & aq̃
uehementi curſu cogitur tardius emittere ſalientẽ, Ita quo minus celeri cur
ſu vas excipit aquã, dilatat horarũ ſpacia, Aquarii uero piſciũ pũctis, vti
gradibus ſcãdens, orbiculi foramen in ariete tangendo octauã partẽ, aquæ
temperatæ ſaliẽti præſtat æquinoctiales horas, Ab ariete per tauri & gemi-
norum ſpacia ad ſũma cãcri puncta, partis octaue foramen ſeu tympanum
verſatiõibus peragens, & in altitudinẽ eo rediens, viribus extenuatur, & ita
tardius fluendo dilatat morãdo ſpacia, & efficit horas in cãcri ſigno ſolſti-
tiales, A cãcro cũ proclinat & peragit per leonẽ & virginem, ad libræ partis
octauæ puncta reuertẽdo & gradatim corripiendo ſpatia, cõtrahit horas, &
ita perueniens ad puncta libræ, æquinoctiales rurſus reddit horas, Per ſcor-
pionis vero ſpacia & ſagittarii, procliuius deprimens ſeſe foramen rediẽſ
circũactione ad capricorni partẽ octauã, reſtituitur celeritate ſaliẽtis ad bru
males horarum breuitates, Quæ ſunt in horologiorum deſcriptionibus ra
tiones & apparat{us} vt ſint ad vſum expeditiores ꝗ̃aptiſſime potui perſcripſi,
Reſtat nũc de machinationibus, & de earum principiis ratiocinari, Ita de
his vt corpus emendatum architecturæ perficiatur in ſequẽti volumine in
cipiam ſcribere.
M. VITR VVII DE MACHINIS
LIBER DECIMVS.
LIBER DECIMVS.
NOBILI græcorum &
ampla ciuitate epheſi lex
uetuſta dicitur a maioribus dura cõditione, ſed iu
re eſſe non iniquo cõſtituta, Nam architectus cum
publicum opus curãdum recipit pollicetur quan
to ſumptu id ſit futurum, tradita æſtimatione ma-
giſtratui bona eius obligãtur, donec opus ſit per-
fectum, Eo autẽ abſoluto cum ad dictũ impenſa re
ſpondet, decretis & honoribus ornatur, Item ſi nõ amplius ꝗ̃ quarta ĩ ope-
re cõſumitur ad æſtimationem eſt adiicienda & de publico præſtatur, ne
vlla pœna tenetur, Cum uero amplius ꝗ̃ quarta in opere conſumitur, ex ei{us}
bonis ad perficiẽdum pecunia exigitur, Vtinã dii ĩmortales feciſſẽt ꝙ ea lex
etiã populo romano, nõ modo publicis, ſed etiã priuatis ædificiis eſſet con-
ſtituta, nan nõ ſine pœna graſſarẽtur imperiti, ſed qui ſumma doctrina℞
ſubtilitate eſſẽt prudẽtes, ſine dubitatiõe profiterẽtur architecturã, ne
uetuſta dicitur a maioribus dura cõditione, ſed iu
re eſſe non iniquo cõſtituta, Nam architectus cum
publicum opus curãdum recipit pollicetur quan
to ſumptu id ſit futurum, tradita æſtimatione ma-
giſtratui bona eius obligãtur, donec opus ſit per-
fectum, Eo autẽ abſoluto cum ad dictũ impenſa re
ſpondet, decretis & honoribus ornatur, Item ſi nõ amplius ꝗ̃ quarta ĩ ope-
re cõſumitur ad æſtimationem eſt adiicienda & de publico præſtatur, ne
vlla pœna tenetur, Cum uero amplius ꝗ̃ quarta in opere conſumitur, ex ei{us}
bonis ad perficiẽdum pecunia exigitur, Vtinã dii ĩmortales feciſſẽt ꝙ ea lex
etiã populo romano, nõ modo publicis, ſed etiã priuatis ædificiis eſſet con-
ſtituta, nan nõ ſine pœna graſſarẽtur imperiti, ſed qui ſumma doctrina℞
ſubtilitate eſſẽt prudẽtes, ſine dubitatiõe profiterẽtur architecturã, ne