Vitruvius, M. Vitrvvivs Per Iocvndvm Solito Castigatior Factvs Cvm Figvris Et Tabvla Vt Iam Legi Et Intelligi Possit, 1511

Page concordance

< >
Scan Original
11 1
12
13 2
14
15 3
16
17 4
18
19 5
20
21 6
22
23 7
24
25 8
26
27 9
28
29 10
30
31 II
32
33 12
34
35 13
36
37 14
38
39 15
40
< >
page |< < of 256 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div14" type="section" level="1" n="14">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s413" xml:space="preserve">
              <pb file="0020" n="20" rhead="LIBER"/>
            Item naturæ decor erit, ſi cubiculis & </s>
            <s xml:id="echoid-s414" xml:space="preserve">bybliothecis, ab oriente lumi-
              <lb/>
            na capientur: </s>
            <s xml:id="echoid-s415" xml:space="preserve">balneis & </s>
            <s xml:id="echoid-s416" xml:space="preserve">hybernaculis, ab occidente hyberno: </s>
            <s xml:id="echoid-s417" xml:space="preserve">pinaco-
              <lb/>
            thecis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s418" xml:space="preserve">quibus certis luminibus opus eſt paribus, a ſeptentrione:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s419" xml:space="preserve">ꝙ
              <unsure/>
            ea cœli regio ne exclaratur, ne obſcuratur ſolis curſu:</s>
            <s xml:id="echoid-s420" xml:space="preserve">ſed eſt cer-
              <lb/>
            ta & </s>
            <s xml:id="echoid-s421" xml:space="preserve">immutabilis die perpetuo. </s>
            <s xml:id="echoid-s422" xml:space="preserve">Diſtributio autem eſt copiarum lo-
              <lb/>
            ci commoda diſpenſatio, parca in operibus ſumptus cum ratione
              <lb/>
            temperatio. </s>
            <s xml:id="echoid-s423" xml:space="preserve">Hæc ita obſeruabitur, ſi pri mum architectus ea non que-
              <lb/>
            ret, quæ non poterunt inueniri, aut parari, niſimagno. </s>
            <s xml:id="echoid-s424" xml:space="preserve">Namque non
              <lb/>
            omnibus locis arenæ foſſitiæ, nec cementorum, nec abietis, nec ſap-
              <lb/>
            pinorum, nec marmoris copia eſt: </s>
            <s xml:id="echoid-s425" xml:space="preserve">ſed aliud alio loco naſcitur, quo-
              <lb/>
            rum comportationes difficiles ſunt & </s>
            <s xml:id="echoid-s426" xml:space="preserve">ſumptuoſæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s427" xml:space="preserve">Vtendum autem
              <lb/>
            eſt, ubinon eſt, arena foſſitia, fluuiatica, aut marina lota. </s>
            <s xml:id="echoid-s428" xml:space="preserve">Inopiæ quo
              <lb/>
            abietis aut ſappinorum uitabuntur, utendo cupreſſo, populo, ulmo,
              <lb/>
            pinu. </s>
            <s xml:id="echoid-s429" xml:space="preserve">Reliqua quo his ſimilia erunt explicanda. </s>
            <s xml:id="echoid-s430" xml:space="preserve">Alter gradus erit
              <lb/>
            diſtributionis, cum ad uſum patrum familiarum, aut ad pecuniæ co-
              <lb/>
            piam, aut ad elegantiæ dignitatem, ædificia alte diſponentur. </s>
            <s xml:id="echoid-s431" xml:space="preserve">Nam
              <lb/>
            aliter urbanas domos oportere conſtitui uidetur: </s>
            <s xml:id="echoid-s432" xml:space="preserve">aliter quibus ex poſ-
              <lb/>
            ſeſſionibus ruſticis influunt fructus: </s>
            <s xml:id="echoid-s433" xml:space="preserve">non idem feneratoribus: </s>
            <s xml:id="echoid-s434" xml:space="preserve">aliter bea-
              <lb/>
            tis & </s>
            <s xml:id="echoid-s435" xml:space="preserve">delicatis: </s>
            <s xml:id="echoid-s436" xml:space="preserve">potentibus uero quorum cogitationibus reſpu. </s>
            <s xml:id="echoid-s437" xml:space="preserve">guber-
              <lb/>
              <handwritten xlink:label="hd-0020-01" xlink:href="hd-0020-01a" number="7"/>
            natur, ad uſum collocabuntur: </s>
            <s xml:id="echoid-s438" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s439" xml:space="preserve">omnino faciẽdæ ſunt aptæ omnibus
              <lb/>
            perſonis ædiſicior um diſtributiones.</s>
            <s xml:id="echoid-s440" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s441" xml:space="preserve">De partibus architecturæ in priuatorum & </s>
            <s xml:id="echoid-s442" xml:space="preserve">publicorum ædificiorũ
              <lb/>
            diſtributionibus & </s>
            <s xml:id="echoid-s443" xml:space="preserve">gnomonices & </s>
            <s xml:id="echoid-s444" xml:space="preserve">machinationis. </s>
            <s xml:id="echoid-s445" xml:space="preserve">Caput. </s>
            <s xml:id="echoid-s446" xml:space="preserve">III.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s447" xml:space="preserve">Partes ipſius architecturæ ſunt tres ædiſicatio, gnomonice, machinatio. </s>
            <s xml:id="echoid-s448" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Aediſicatio autem diuiſa eſt bipartito, e quibus una eſt mœnium & </s>
            <s xml:id="echoid-s449" xml:space="preserve">
              <lb/>
            cõmunium operum in publicis locis collocatio, altera eſt priuatorum
              <lb/>
            ædiſiciorum explicatio. </s>
            <s xml:id="echoid-s450" xml:space="preserve">Publicorum autem diſtributiones ſunt tres, e
              <lb/>
            quibus una eſt defenſionis, altera religionis, tertia oportunitatis. </s>
            <s xml:id="echoid-s451" xml:space="preserve">De-
              <lb/>
            fenſionis eſt murorum turrium & </s>
            <s xml:id="echoid-s452" xml:space="preserve">portarum ratio, ad hoſtium impe-
              <lb/>
            tus perpetuo repellendos excogitata. </s>
            <s xml:id="echoid-s453" xml:space="preserve">Religionis, deorum immorta-
              <lb/>
            lium fanorum, ædium ſacrarum collocatio. </s>
            <s xml:id="echoid-s454" xml:space="preserve">Oportunitatis, omniũ
              <lb/>
            locorum ad vſum publicũ diſpoſitio: </s>
            <s xml:id="echoid-s455" xml:space="preserve">uti portus, fora, porticus, balnea,
              <lb/>
            theatra, inambulationes, cætera, quæ iiſdem rationibus in publicis de-
              <lb/>
            ſignantur locis. </s>
            <s xml:id="echoid-s456" xml:space="preserve">Hæc autem ita ſieri debent, ut habeatur ratio firmitatis
              <lb/>
            vtilitatis, uenuſtatis. </s>
            <s xml:id="echoid-s457" xml:space="preserve">Firmitatis erit habita ratio, cum fuerit fundamẽ-
              <lb/>
            torum ad ſolidum depreſſio: </s>
            <s xml:id="echoid-s458" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s459" xml:space="preserve">ex qua materia copiarum ſine auaritia
              <lb/>
            diligens electio. </s>
            <s xml:id="echoid-s460" xml:space="preserve">Vtilitatis autem, emendata, & </s>
            <s xml:id="echoid-s461" xml:space="preserve">ſine impeditiõe, uſu lo
              <lb/>
            corum, diſpoſitio: </s>
            <s xml:id="echoid-s462" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s463" xml:space="preserve">ad regiones ſui cuiuſ generis apta & </s>
            <s xml:id="echoid-s464" xml:space="preserve">commoda
              <lb/>
            diſtributio. </s>
            <s xml:id="echoid-s465" xml:space="preserve">Venuſtatis uero, cum fuerit operis ſpecies grata & </s>
            <s xml:id="echoid-s466" xml:space="preserve">elegãs. </s>
            <s xml:id="echoid-s467" xml:space="preserve">
              <lb/>
            membrorum commenſus iuſtas habeat ſymmetriarum rationes.</s>
            <s xml:id="echoid-s468" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>