208181Liber decimusſeptimus.
aſ@enſio recta ſunt ſemper æquales, nec differunt nifi quia aſcenſio recta refertur ad horizontem ſphæræ re-
ctæ; Mediatio verò ad Meridianum: ſed Meridianus eodem modo ſe habet ad Aequatorem, & Zodiacum,
atq; horizon rectæ ſphæræ, omnis enim Meridianus eſt etiam alicubi horizon ſphæræ rectæ; & omnis ho-
rizon rectus eſt etiam alicubi Meridianus. Cæterum Aſtronomi condiderunt Tabulas aſcenſionum recta-
rum, ac proinde etiam mediationum cæli; necnon aſcenſionum obliquarum omnium arcuum eclipticæ in-
cipientium ab initio Arietis, quas huc tranſcribere noſtro inſtituto oneroſius duxi, quam vtilius; ponam
tamen ſolam hanc Tabellam.
ctæ; Mediatio verò ad Meridianum: ſed Meridianus eodem modo ſe habet ad Aequatorem, & Zodiacum,
atq; horizon rectæ ſphæræ, omnis enim Meridianus eſt etiam alicubi horizon ſphæræ rectæ; & omnis ho-
rizon rectus eſt etiam alicubi Meridianus. Cæterum Aſtronomi condiderunt Tabulas aſcenſionum recta-
rum, ac proinde etiam mediationum cæli; necnon aſcenſionum obliquarum omnium arcuum eclipticæ in-
cipientium ab initio Arietis, quas huc tranſcribere noſtro inſtituto oneroſius duxi, quam vtilius; ponam
tamen ſolam hanc Tabellam.
Aſcenſiones rectæ, ſiue Cæli mediationes 12. ſigni Zodiaci.
11 # # # # Gra. # ′.
♈ # ♍ # ♎ # ♓ # 27 # 54
♉ # ♌ # ♏ # ♒ # 29 # 54
♊ # ♋ # ♐ # ♑ # 32 # 12
Vbi vides quatuor ſigna ſuperiora oriri, &
& cælum mediare cum gr. 27. 54′. quæ eſt eo-
rum aſcenſio recta, & cæli mediatio. ſic qua-
tuor ſigna media cum gr. 29. 54′. tãdem qua-
tuor inferiora cũ gr. 32. 12′. quæ ſunt eorum
aſcenſiones rectæ, ſeu cæli mediationes. Por-
rò ex ſphæra materiali fabrefacta facilè erit
vnicuiq; volenti, aſcenfiones omnes rectas, &
obliquas cuiuſuis puncti, vel arcus inuenire. hac ratione rectas aſcenſiones reperies, applica gradum eclipti-
cæ oblatum circulo meridiano, & numera gradus ab initio ęquatoris vſq; ad meridianum procedendo ab oc-
caſu ad ortum, ij enim conflant aſcenſionem rectam illius gradus, ſeu etiam mediationem cæli. ſimiliter pote-
ris reperire omnes aſcenſiones obliquas graduum omnium apud horizontem quemuis; necnõ omnes aſcen-
ſiones tam rectas, quam obliquas, quorumlibet arcuum eclipticæ. verum quiddam hic mirum conſiderandum
occurrit, arcus nimirum omnes primæ quartæ Zodiaci quæ habet gr. 90. inchoati ab initio ♈, & deſinentes
vbicumq; habere aſcenſiones rectas ſe minores, in fine tamen quartæ, ideſt, in fine ♊, totam quartam habere
aſcenſionem rectam ſibi æqualem. ſic in preſenti Tabella, vides arcum ♈, habere aſcenſionem rectam 25. 54′.
ſe minorem, & arcum conſtantem ex ♈, & ♉, ideſt, gr. 60. habere aſcenſionem rectam gr. 57. 48′. adhuc ſe mi-
norem: totam verò quartam, ideſt, ♈, ♉, ♊, quæ habet gr. 90. habere aſcenſionem rectam gr. 90. ſibi æqua-
lem. idem pulchrè contemplari poteris inſphæra materiali promouendo lente primum mobile ad occiden
tem, & interim dum partes Zodiaci meridianum pertranſeunt, vel horizontem rectũ, intuere partes æqua-
toris eas concomitantes, & oculis ipſis rem totam percipies, & intelliges. de alijs verò quartis tibi iudi-
candum relinquo.
& cælum mediare cum gr. 27. 54′. quæ eſt eo-
rum aſcenſio recta, & cæli mediatio. ſic qua-
tuor ſigna media cum gr. 29. 54′. tãdem qua-
tuor inferiora cũ gr. 32. 12′. quæ ſunt eorum
aſcenſiones rectæ, ſeu cæli mediationes. Por-
rò ex ſphæra materiali fabrefacta facilè erit
vnicuiq; volenti, aſcenfiones omnes rectas, &
obliquas cuiuſuis puncti, vel arcus inuenire. hac ratione rectas aſcenſiones reperies, applica gradum eclipti-
cæ oblatum circulo meridiano, & numera gradus ab initio ęquatoris vſq; ad meridianum procedendo ab oc-
caſu ad ortum, ij enim conflant aſcenſionem rectam illius gradus, ſeu etiam mediationem cæli. ſimiliter pote-
ris reperire omnes aſcenſiones obliquas graduum omnium apud horizontem quemuis; necnõ omnes aſcen-
ſiones tam rectas, quam obliquas, quorumlibet arcuum eclipticæ. verum quiddam hic mirum conſiderandum
occurrit, arcus nimirum omnes primæ quartæ Zodiaci quæ habet gr. 90. inchoati ab initio ♈, & deſinentes
vbicumq; habere aſcenſiones rectas ſe minores, in fine tamen quartæ, ideſt, in fine ♊, totam quartam habere
aſcenſionem rectam ſibi æqualem. ſic in preſenti Tabella, vides arcum ♈, habere aſcenſionem rectam 25. 54′.
ſe minorem, & arcum conſtantem ex ♈, & ♉, ideſt, gr. 60. habere aſcenſionem rectam gr. 57. 48′. adhuc ſe mi-
norem: totam verò quartam, ideſt, ♈, ♉, ♊, quæ habet gr. 90. habere aſcenſionem rectam gr. 90. ſibi æqua-
lem. idem pulchrè contemplari poteris inſphæra materiali promouendo lente primum mobile ad occiden
tem, & interim dum partes Zodiaci meridianum pertranſeunt, vel horizontem rectũ, intuere partes æqua-
toris eas concomitantes, & oculis ipſis rem totam percipies, & intelliges. de alijs verò quartis tibi iudi-
candum relinquo.
Lumen affixarum. Cap. XII.
QVæritur num recipiant lumen à Sole, ac proinde aliena Solis luce reſplendeant, ſicuti Luna, Venus, &
cæteri planetæ. Reſpondeo igitur probabiliter exiſtimandum eſſe, eas a Sole luminum parente collu-
ſtrari, lucemq; ab eo gratis acceptam, gratis quoque terrigenis mortalibus reflectere: vmbras vero
omnes ſurſum proijcere: quæ quantæ ſint nimis curioſum eſt indagare. Ego tamen poſita earum à Sole di-
ſtantia 13000. ſemid. terræ, comperi ſtellas primæ magnitudinis vmbram proijcere ſemid. terræ 65000. lon-
gam, quod ſane mirum eſt. conicæ tamen erunt, quoniam affixæ primæ magnitudinis ſunt minores Sole,
vt mox apparebit.
cæteri planetæ. Reſpondeo igitur probabiliter exiſtimandum eſſe, eas a Sole luminum parente collu-
ſtrari, lucemq; ab eo gratis acceptam, gratis quoque terrigenis mortalibus reflectere: vmbras vero
omnes ſurſum proijcere: quæ quantæ ſint nimis curioſum eſt indagare. Ego tamen poſita earum à Sole di-
ſtantia 13000. ſemid. terræ, comperi ſtellas primæ magnitudinis vmbram proijcere ſemid. terræ 65000. lon-
gam, quod ſane mirum eſt. conicæ tamen erunt, quoniam affixæ primæ magnitudinis ſunt minores Sole,
vt mox apparebit.
Sed cur ſcintillant, &
præ cæteris nonnullæ maximè, vti Procyon, &
Syrius?
Exiſtimo ſcintillationem
ſtellarum nihil aliud eſſe quam tremorem quendam luminis apparẽtem propter intercurſantium vaporum
variam infractionem. cuius rei primum ſit argumentum, quòd illæ, magis ſcintillant, quæ horizonti propio-
res ſunt, vbi ſcilicet maior halituum aſcendentium turba exiſtit; quæ verò vertici propiores, minus, vbi vide-
licet halituum minor multiplicatio exiſtit, ita vt ſupra 45. gr. altitudinis ab horizonte (vbi ſecundum proba-
tiores Aſtronomos, ſenſibilis refractio deſinit) nihil micent. ſecundum ſit, quod Luna, Sol, & quoduis aliud
obiectum ob fumum interpoſitum tremere videntur, qui tremor, ſi parua eſſent obiecta ſecundum apparen-
tiam, vti ſunt ſtellæ, diceretur ſcintillatio. qui tremor tanto magis apparet, quãto longius à nobis obiectum
fuerit. quare minimè mirum ſit, ſi cæteris paribus planetæ, qui nobis propiores ſunt quam fixæ, minorem
quoq; quam ipſæ ſcintilationem exhibent. præterea planetæ cum ſint affixis maiores, magnitudine hac ſua,
melius refractioni, ac tremori reſiſtunt, vti de Sole, & Luna ſupra tactum eſt. Lapilli ſub currenti aqua tre-
muli, & veluti ſcintillantes ſpectantur; quippe quod in ſtellis efficlt intercurſans halitus, in lapillis ſupra cur-
rens aqua efficiat. Porrò Procyon, & Sirius, quamuis magnitudine ſua nonnullos planetas adæquent, valde
tamenſcintillant, quoniam in noſtris regionibus vix ad altitudinem 45. graduum aſcendunt, ſed vt pluri-
mum propè horizontem pone multos vapores incedunt, ac propterea tremuli, & micantes apparent, idque
minus quò altius meant. vide P. Chriſtophorum Scheiner de cæleſtibus refractionibus.
ſtellarum nihil aliud eſſe quam tremorem quendam luminis apparẽtem propter intercurſantium vaporum
variam infractionem. cuius rei primum ſit argumentum, quòd illæ, magis ſcintillant, quæ horizonti propio-
res ſunt, vbi ſcilicet maior halituum aſcendentium turba exiſtit; quæ verò vertici propiores, minus, vbi vide-
licet halituum minor multiplicatio exiſtit, ita vt ſupra 45. gr. altitudinis ab horizonte (vbi ſecundum proba-
tiores Aſtronomos, ſenſibilis refractio deſinit) nihil micent. ſecundum ſit, quod Luna, Sol, & quoduis aliud
obiectum ob fumum interpoſitum tremere videntur, qui tremor, ſi parua eſſent obiecta ſecundum apparen-
tiam, vti ſunt ſtellæ, diceretur ſcintillatio. qui tremor tanto magis apparet, quãto longius à nobis obiectum
fuerit. quare minimè mirum ſit, ſi cæteris paribus planetæ, qui nobis propiores ſunt quam fixæ, minorem
quoq; quam ipſæ ſcintilationem exhibent. præterea planetæ cum ſint affixis maiores, magnitudine hac ſua,
melius refractioni, ac tremori reſiſtunt, vti de Sole, & Luna ſupra tactum eſt. Lapilli ſub currenti aqua tre-
muli, & veluti ſcintillantes ſpectantur; quippe quod in ſtellis efficlt intercurſans halitus, in lapillis ſupra cur-
rens aqua efficiat. Porrò Procyon, & Sirius, quamuis magnitudine ſua nonnullos planetas adæquent, valde
tamenſcintillant, quoniam in noſtris regionibus vix ad altitudinem 45. graduum aſcendunt, ſed vt pluri-
mum propè horizontem pone multos vapores incedunt, ac propterea tremuli, & micantes apparent, idque
minus quò altius meant. vide P. Chriſtophorum Scheiner de cæleſtibus refractionibus.
Figura affixarum. Cap. XIII.
OStenſum eſt Terrã, Aquam, Lunam, Venerem, Solem, globoſa eſſe corpora;
vnde pariter reliquos Pla-
netos globoſos eſſe credidimus. ijſdem igitur rationibus exiſtimandum eſt inerrantes quoq; ſphærica fi-
gura eſſe præditas.
netos globoſos eſſe credidimus. ijſdem igitur rationibus exiſtimandum eſt inerrantes quoq; ſphærica fi-
gura eſſe præditas.