Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Table of contents

< >
[141.] 14. Viſibile, in quo concurrunt axes optici, aut radij his propinqui: uidetur unum. 46 p 3.
[142.] 15. Viſibile in axium opticorum concurſu certißimè uidetur: extratantò certius, quantò concurſui fuerit propinquius. 45 p 3.
[143.] 16. Viſibile magnum ſimul totum æquabiliter non uidetur. 48 p 3.
[144.] 17. Viſibile uiſui directũ, certißimè uidetur: obliquũ tantò minus, quantò obliquius. 33 p 4.
[145.] DE CAVSSIS, QVIBVS VISVI ACCIDIT DE-ceptio. Cap. III. 18. Ad uiſionem perficiendam octo neceſſaria ſunt: quorum quodlibet ad uitandum allu-cinationes, uiſibili ſymmetrum eſſe oportet. 1. 2. 13. 14. 15. 16. 19. 56 p 3. 1 p 4. Vide 36 n 1.
[146.] DE DISTINGVENDIS ERRORIBVS VI-ſus. Cap. IIII. 19. In uiſione erratur aut ſolo uiſu: aut anticipata notione: aut ſyllogiſmo.
[147.] DE QVALITATIBVS DECEPTIONVM VISVS, QVAE fiunt ſolo ſenſu. Cap. v. 20. Erratur ſolo uiſu in luce & colore, propter ſingulorum uiſionem perficientium aſymme-triam. 156 p 4.
[148.] DE QVALITATIBVS DECEPTIONVM VISVS, QVAE fiuntin ſcientia & cognitione. Cap. VI. 21. Erratur anticipata nõtione: cum forma anticipata, obiecto uiſibili perperam aßimila-tur, propter ſingulorum uiſionem perficientium aſymmetriam. 155 p 4.
[149.] DE QVALITATIBVS DECEPTIONVM VISVS, QVAE AC-cidunt in ſyllogiſmo & ratione. Cap. VII. 22. Erratur ſyllogiſmo propter ſingulorum uiſionem perficientium aſymmetriam.
[150.] 23. Diſtantia immoder ata cre at errores in ſingulis uiſibilibus ſpeciebus. In remotione. 16 p 4.
[151.] 24. In ſitu. 44. 59. 61. 62. 97 p 4.
[152.] 25. In ſoliditate & figura. 98. 97. 95. 50. 65 p 4.
[153.] 26. In magnitudine. 28 p 4.
[154.] 27. In diuiſione, & continuatione & numero 109 p 4.
[155.] 28. In motu & quiete. 138 p 4.
[156.] 29. In aſperitate & lenitate. 141 p 4.
[157.] 30. In raritate & denſitate. 144 p 4.
[158.] 31. In umbra & tenebris. 147 p 4.
[159.] 32. In pulchritudine & deformitate. 150 p 4.
[160.] 33. In ſimilitudine & dißimilitudine. 153 p 4.
[161.] 34. Situs immoderatus creat errores in ſingulis uiſibilibus ſpeciebus. In diſtantia. 16 p 4.
[162.] 35. In ſitu. 44 p 4.
[163.] 36. In figura. 97. 96. 61. 62 p 4.
[164.] 37. In magnitudine. 28 p 4.
[165.] 38. In diuiſione, continuatione, & numero. 109 p 4.
[166.] 39. In motu & quiete. 138 p 4
[167.] 40. In aſperitate & lenitate. 141 p 4.
[168.] 41. In raritate & denſitate. 144 p 4.
[169.] 42. In umbra & tenebris. 147 p 4.
[170.] 43. In pulchritudine & deformitate. 150 p 4.
< >
page |< < (203) of 778 > >|
209203OPTICAE LIBER VI. uiſum à duobus punctis arcus: quod eſt impoſsibile [& contra 29 n 5. ] Licet autẽ reflectatur pun-
ctum illud à puncto primùm ſumpto:

174[Figure 174]d a b e h z g175[Figure 175]a d b b g non tamen ũidetur, cum ſit in linea re
flexionis, quæ occultatur per præce-
dentia puncta.
Et ita linea adiacens li-
neæ reflexionis non uidetur.
20. Si uiſ{us} ſit in ſuperficie inci-
dentiæ: imago lineæ rectæ infinitæ,
peripheriam circuli (qui eſt commu-
nis ſectio ſuperficierũ reflexionis &
ſpeculi ſphærici conuexi) ſiue tangen
tis, ſiue non, & ad uiſ{us} partemobli-
quatæ, nulla uidebitur. 55 p 6.
SI uerò ſumatur linea declinata,
cuius declinatio ſit ex parte ui-
ſus, iacẽs ſub linea reflexionis, &
ſecans ipſam in puncto circuli Dico,
quòd nullũ punctum illius lineæ uide
bitur.
Sumpto enim pũcto: ſi dicatur,
quòd punctum illud poſsit reflecti ab
aliquo puncto arcus, interiacentis lineam reflexionis, & lineam à centro uiſus ad centrum ſpeculi
ductam:
& ducatur linea ab illo puncto ad punctũ arcus ſumptum: hæc ſecabit lineam reflexionis:
& punctum ſectionis reflectetur ad uiſum, à duobus punctis arcus ſpeculi:
quod eſt impoſsibile [&
contra 29 n 5.
] Si uerò dicatur, quòd punctum ſumptum in linea, reflectatur à puncto arcus circuli,
qui eſt ſub ipſa linea:
erit impoſsibile: quia ille totus arcus occultatur à linea.
21. Si uiſ{us} ſit in ſuperficie incidentiæ: ιmago lιneæ rectæ infinitæ; peripheriam circuli (qui
eſt communis ſectio ſuperficierum, reflexionis & ſpeculi ſphærici conuexi) nec tangentis nec per
centrum ſecantis, & ad partem uιſuι oppoſitam obliquatæ, uidebitur curua. 56 p 6.
SI uerò linea ſumpta nõ attingat circulum: poterit quidem uideri: ſed modicum eſt. Si uerò ſu-
matur linea declinata prædicta inter lineam reflexionis, & lineam per punctũ reflexionis pri-
mò ſumptum tranſeuntem ad centrum:
poterit quidem uideri hæclinea: & imminuetur cur-
uitas imaginis huius lineæ, ſecundum quod magis acceſſerit ad lineã tranſeuntem ad centrum, per
punctum reflexionis.
Si uerò ſumantur lineæ inter lineam ad centrũ
176[Figure 176]a d f b ſ m e c z g tranſeuntem per punctum reflexionis: uidebuntur quidem, ſiue de-
clinatio earum ſit ex parte uiſus, ſiue non:
& modus uiſus earũ, ſimi-
lis modo uiſus linearum inter lineam reflexionis & lineam ad cen-
trum tranſeuntem.
Et hæc quidem intelligenda ſunt de lineis con-
currentibus in arcu circuli, qui apparet uiſui, id eſt, in arcu, qui inter-
iacet duas contingentes, ductas à centro uiſus ad circulum.
Linearũ
autem concurrentium cum circulo in parte circuli occulta uiſui:
ali-
qua erit æquidiſtans lineæ reflexionis:
& illa quidem non uidebitur.
Similiter conterminalis æquidiſtanti, quæ eſt ſub æquidiſtante, oc-
cultabitur:
ſed conterminalis æquidiſtanti, ſupra ipſam exiſtens, po-
terit uideri.
Si uerò ſumatur linea inter æquidiſtantes, nõ contermi-
nalis alicui earum:
ſi fuerit eius declinatio ex parte uiſus, uidebitur:
ſi ex alia parte, aliquando uidebitur, aliquãdo non Quoniam ſi à ter-
mino eius ducatur æquidiſtans lineæ reflexionis:
ſi fuerit linea ſub
æquidiſtante:
non uidebitur: ſi ſupra eã, uideri poterit. Si uerò lineæ
non concurrant cum circulo, aut ſecabunt lineam ductam à centro
uiſus ad cẽtrum ſpeculi:
aut æquidiſtabunt ei. Si ſecet aliqua earum:
linea illa aut ſecabit illam ex parte uiſus, id eſt, inter uiſum & ſpecu-
lum:
aut ultra ſpeculũ. Si ultra: occultabitur linea illa, ſed forſan ap-
parebunt eius capita.
Si uerò ſecet lineam uiſualem ex parte uiſus, apparebit quidem ſimiliter. Si
fuerit æquidιſtans lineæ uiſuali:
poterit uideri. Omnium autem harum linearum imagines curuæ.
Vιſu autem exiſtente in eadem ſuperficie cum centro ſpeculi & lineis uiſis, diminuta eſt apparẽtia:

& quæ ſit, quæ manifeſtius apparet, eſt illa, quæ declinata eſt maxima declinatione, & illa uiſum re-
ſpiciente.
Pari modo arcuum in his ſpeculis apparentium, & in eadem ſuperficie cum cẽtro ſpecu-
li, & uiſu exiſtẽtium, imagines quidẽ curuæ ſunt curuitate ſpeculũ reſpiciente.
Hæc aũt intelligẽda
ſunt duplici uiſu exiſtẽte in eadẽ ſuperficie cũ cẽtro ſpeculi, & re uiſa.
Si enim alter uiſus modicùm
declinetur, quò ad ipſum, alio modo res uiſa comprehendetur.
Et uiſu exiſtente extra ſuperficiem
rei uiſæ & centrum ſpeculi, certior erit ipſius rei comprehenſio, quam exiſtente in ea.
22. Si uiſ{us} ſit in ſuperficie incidentiæ: imago lineæ rectæ infinitæ, quæ uel non concurrens

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index