Vitruvius, Marci Vitruvii Pollionis De architectura libri decem : ope codicis Guelferbytani, editionis principis, ceterorumque subsidiorum recensuit, et glossario in quo vocabula artis propria Germ. Ital. Gall. et Angl. explicantur, 1800

Table of contents

< >
[91.] CAPUT IV. De proprietate item nonnullorum locorum et fontiun.
[92.] CAPUT V. De aquarum experimentis.
[93.] CAPUT VI. De librationibus aquarum et inſtrumentis ad hunc uſum.
[94.] CAPUT VII. De ductionibus aquarum; de puteorum ſoſſionibus; de ciſternis, etε de Signinis operibus.
[95.] M. VITRUVII POLLIONIS DE ARCHITECTURA LIBER NONUS. PRAEFATIO.
[96.] (CAPUT I.)
[97.] (CAPUT II.)
[98.] (CAPUT III.)
[99.] CAPUT I. (IV.) De gnomonicis rationibus ex radiis ſolis per umbram inventis, et mundo atque planetis.
[100.] CAPUT (V.) II. De Solis curſu per duodecim ſigna.
[101.] CAPUT III. (VI.) De ſideribus quae ſunt a zodiaco ad ſeptentrionem.
[102.] CAPUT IV. (VII.) De ſideribus quae ſunt a zodiaco ad meridiem.
[103.] CAPUT V. (VIII.) De horologiorum rationibus et umbris gnomonum aequinoctiali tempore Romae, et nonnullis aliis locis.
[104.] CAPUT VI. (IX.) De quorundam horologiorum ratione, et inventoribus.
[105.] M. VITRUVII POLLIONIS DE ARCHITECTURA LIBER DECIMUS. PRAEFATIO.
[106.] CAPUT I. De machina et ejus ab organo diſferentia.
[107.] CAPUT II. De machinis tractoriis.
[108.] CAPUT III. De alia machina tractoria.
[109.] CAPUT IV. Similis ſuperiori machina, cui coloſſicotera tutius committi poſſunt, im-mutata duntaxat ſucula in tympanum.
[110.] CAPUT V. Aliud machinae tractoriae genus, Polyſpaſtos.
[111.] CAPUT VI. Ingenioſa Cteſiphontis ratio ad gravia onera ducenda.
[112.] CAPUT VII. De inventione lapicidinae qua templum Dianae Epheſiae conſtructum eſt.
[113.] CAPUT VIII. De porrecto et rotundatione machinarum ad onerum levationes.
[114.] CAPUT IX. De organorum ad aquam hauriendam generibus et primum de tympano.
[115.] CAPUT X. De alio tympano, et hydromylis.
[116.] CAPUT XI. De cochlea quae magnam copiam extollit aquae, ſed non tam alte.
[117.] CAPUT XII. De Cteſibica machina, quae altiſſime extollit aquam.
[118.] CAPUT XIII. De Hydraulicis.
[119.] CAPUT XIV. Qua ratione rheda vel navi vecti, peractum iter dimetiamur.
[120.] CAPUT XV. De catapultarum et ſcorpionum rationibus.
< >
page |< < (185) of 376 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div165" type="section" level="1" n="90">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3354" xml:space="preserve">
              <pb o="185" file="0209" n="209" rhead="LIBER VIII. CAPUT III."/>
            ſunt ſupra, ſontes dulcis aquae naſcuntur, offenſi eo vapore efferveſcunt
              <lb/>
            inter venas, et ita proſluunt incorrupto ſapore. </s>
            <s xml:id="echoid-s3355" xml:space="preserve">Sunt etiam odore et ſa-
              <lb/>
            pore non bono ſrigidi ſontes, qui ab inſerioribus locis penitus orti, per
              <lb/>
            loca ardentia tranſeunt et ab his per longum ſpatium terrae percurren-
              <lb/>
            tes reſrigerati perveniunt ſupra terram, ſapore, odore, coloreque corrup-
              <lb/>
            to uti in Tiburtina via ſlumen Albula, et in Ardeatino fontes frigidi eo-
              <lb/>
            dem odore, qui ſulphurati dicuntur, et reliquis locis ſimilibus. </s>
            <s xml:id="echoid-s3356" xml:space="preserve">Hi autem
              <lb/>
            cum ſint ſrigidi, ideo, videntur aſpectu ſervere, quod cum in ardentem
              <lb/>
            locum alte penitus inciderunt, humore et igni inter ſe congruentibus of-
              <lb/>
            ſenſi vehementi ſragore, validos in ſe recipiunt ſpiritus, et ita inſlati vi
              <lb/>
            venti coacti bullientes crebro per ſontes egrediuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3357" xml:space="preserve">Ex his autem qui
              <lb/>
            non ſunt aperti, ſed aut ſaxis aut alia vi detinentur, per anguſtas venas
              <lb/>
            vehementia ſpiritus extruduntur ad ſummos grumorum tumulos. </s>
            <s xml:id="echoid-s3358" xml:space="preserve">Itaque
              <lb/>
            qui putant tanta ſe altitudine, qua ſunt grumi, capita ſontium poſſe habere,
              <lb/>
            cum aperiunt ſoſſuras latius, decipiuntur; </s>
            <s xml:id="echoid-s3359" xml:space="preserve">namque uti aeneum vas non in
              <lb/>
            ſummis labris plenum, ſed aquae menſuram ſuae capacitatis habens e tri-
              <lb/>
            bus duas partes, operculumque in eo collocatum cum ignis vehementi
              <lb/>
            ſervore tangatur percaleſieri cogit aquam: </s>
            <s xml:id="echoid-s3360" xml:space="preserve">Ea autem propter naturalem
              <lb/>
            raritatem in ſe recipiens fervoris validam inſlationem, non modo implet
              <lb/>
            vas, ſed ſpiritibus extollens operculum et creſcens abundat: </s>
            <s xml:id="echoid-s3361" xml:space="preserve">ſublato au-
              <lb/>
            tem operculo, emiſſis inſlationibus in aere patenti, rurſus ad ſuum locum
              <lb/>
            reſidet. </s>
            <s xml:id="echoid-s3362" xml:space="preserve">Ad eundem modum ea capita ſontium cum ſunt anguſtiis com-
              <lb/>
            preſſa ruunt in ſummo ſpiritus aquae bullitus. </s>
            <s xml:id="echoid-s3363" xml:space="preserve">Simul autem latius ſunt
              <lb/>
            aperti exinaniti per raritates liquidae poteſtatis reſidunt, et reſtituuntur
              <lb/>
            in libramenti ſui proprietatem. </s>
            <s xml:id="echoid-s3364" xml:space="preserve">Omnis autem aqua calida, ideo quidem
              <lb/>
            eſt medicamentoſa, quod in praeviis rebus percocta aliam virtutem reci-
              <lb/>
            pit ad uſum. </s>
            <s xml:id="echoid-s3365" xml:space="preserve">Namque ſulphuroſi ſontes nervorum labores reſiciunt, per-
              <lb/>
            caleſaciendo, exugendoque caloribus e corporibus humores vitioſos:</s>
            <s xml:id="echoid-s3366" xml:space="preserve">
              <note symbol="1)" position="foot" xlink:label="note-0209-01" xlink:href="note-0209-01a" xml:space="preserve">Cod. ms. exurendo.</note>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>