Musschenbroek, Petrus van, Physicae experimentales, et geometricae de magnete, tuborum capillarium vitreorumque speculorum attractione, magnitudine terrae, cohaerentia corporum firmorum dissertationes: ut et ephemerides meteorologicae ultraiectinae

Table of contents

< >
[21.] EXPERIMENTUM XV.
[22.] CAPUT II. DE ACTIONE MAGNETIS IN FERRUM.
[23.] Flagrat anbela ſilex, & amicam ſaucia ſentit Materiam, placidosque chalybs cognoſcit amores.
[24.] EXPERIMENTUM XVI.
[25.] EXPERIMENTUM XVII.
[26.] EXPERIMENTUM XVIII.
[27.] EXPERIMENTUM XIX.
[28.] EXPERIMENTUM XX.
[29.] EXPERIMENTUM XXI.
[30.] EXPERIMENTUM XXII.
[31.] EXPERIMENTUM XXIII.
[32.] EXPERIMENTUM XXIV.
[33.] EXPERIMENTUM XXV.
[34.] EXPERIMENTUM. XXVI.
[35.] EXPERIMENTUM XXVII.
[36.] EXPERIMENTUM. XXVIII.
[37.] EXPERIMENTUM XXIX.
[38.] EXPERIMENTUM XXX.
[39.] PROCESSUS PRIMUS.
[40.] PROCESSUS SECUNDUS.
[41.] PROCESSUS TERTIUS.
[42.] PROCESSUS QUARTUS.
[43.] PROCESSUS QUINTUS.
[44.] PROCESSUS SEXTUS.
[45.] PROCESSUS SEPTIMUS.
[46.] PROCESSUS OCTAVUS.
[47.] PROCESSUS NONUS.
[48.] PROCESSUS DECIMUS.
[49.] PROCESSUS UNDECIMUS.
[50.] PROCESSUS DUODECIMUS.
< >
page |< < (7) of 795 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div8" type="section" level="1" n="8">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s218" xml:space="preserve">
              <pb o="7" file="0021" n="21" rhead="PRÆFATIO."/>
            5013. </s>
            <s xml:id="echoid-s219" xml:space="preserve">Sed ejusmodi Philoſophorum genus abunde ſuæ ignorantiæ
              <lb/>
            apud veros Phyſicæ cultores luit pœnas, uti liquet ex inclyti Keilii
              <lb/>
            Præfatione ad veram Phyſicam, hos ita deſcribentis; </s>
            <s xml:id="echoid-s220" xml:space="preserve">Quod, ut I-
              <lb/>
            gnavo & </s>
            <s xml:id="echoid-s221" xml:space="preserve">deſidi placeant Philoſophantum populo, nullum Geometriæ
              <lb/>
            uſum in Philoſophia adhibent: </s>
            <s xml:id="echoid-s222" xml:space="preserve">excogitantes quoque Philoſophiam,
              <lb/>
            quæ a veris Mechanicæ legibus tantum abhorret, quantum quæ lon-
              <lb/>
            giſſime: </s>
            <s xml:id="echoid-s223" xml:space="preserve">ideo umbram Philoſophiæ, non ipſam ſubſtantiam ample-
              <lb/>
            ctuntur: </s>
            <s xml:id="echoid-s224" xml:space="preserve">Sed hi terant ſuum tempus inutiliſſime in Hypotheſibus
              <lb/>
            fabulisque fingendis, pergant deridere Geometras, elatoque de-
              <lb/>
            ſpicere ſupercilio, hos facile ſuo genio indulgentes relinquimus, dum
              <lb/>
            interim ad alia tranſimus.</s>
            <s xml:id="echoid-s225" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s226" xml:space="preserve">Præterea hæc in lucem emiſi, quia ante paucos annos quædam Expe-
              <lb/>
            rimenta magnetica in Epiſtola communicaveram cum Viro Experientiſſi-
              <lb/>
            mo, Doctiſſimoque Diſaguillierio, qui ea pluris æſtimans, quam mere-
              <lb/>
            bantur, Actis Philoſophicis inſerendas eſſe voluit; </s>
            <s xml:id="echoid-s227" xml:space="preserve">Quum vero hæc non
              <lb/>
            eo transmiſeram ſcopo, quia nimis rudia & </s>
            <s xml:id="echoid-s228" xml:space="preserve">incondita erant, curamque
              <lb/>
            poſteriorem deſiderabant, nunc ea paulo magis, pro exiguo quo
              <lb/>
            fruor otio, elaboravi. </s>
            <s xml:id="echoid-s229" xml:space="preserve">Non tamen hæc vendito pro novis, plura
              <lb/>
            enim aliorum huc congeſſi, quæ tantum novo exploravi examine,
              <lb/>
            eo duntaxat ſcopo, ut appareat, quid huc usque in Scientia
              <lb/>
            Magnetica actum ſit, quid ulterius deſideretur; </s>
            <s xml:id="echoid-s230" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s231" xml:space="preserve">ut veræ ob-
              <lb/>
            ſervationes ab erroneis, quæ frequentiſſime in hanc doctrinam
              <lb/>
            irrepſerant, diſtinguantur: </s>
            <s xml:id="echoid-s232" xml:space="preserve">Quoniam autem aliorum inventa meri-
              <lb/>
            tamque gloriam mihi vindicare nolui, candide Autores memoravi,
              <lb/>
            qui eadem experimenta primi inſtituerunt, ſeu cum eodem, ſeu cum
              <lb/>
            diverſo ſucceſſu. </s>
            <s xml:id="echoid-s233" xml:space="preserve">Nullos autem allegavi, niſi quos ipſe legi, quos
              <lb/>
            fateor eſſe admodum paucos, ſed malui in lucem hæc nudo & </s>
            <s xml:id="echoid-s234" xml:space="preserve">ſimpli-
              <lb/>
            ci induta ornatu emittere, prout Philoſophum decere arbitror,
              <lb/>
            quam cum magna oſtentatione eruditionis plurimos citare autores,
              <lb/>
            quos nunquam legi, aut vidi, quod haud difficile fuiſſet, ſi tantum
              <lb/>
            modo exſcripſiſſem Doctiſſimum Sturmium, & </s>
            <s xml:id="echoid-s235" xml:space="preserve">Acta Eruditorum Li-
              <lb/>
            pſienſium, aliaque Librorum extracta, atque citationes ex citationi-
              <lb/>
            bus, tam male quam bene per fortunam intellectis, accumulaſſem,
              <lb/>
            hæ vero artes ignavæ, quibus nonnulli utuntur, facile detectæ fu-
              <lb/>
            iſſent ab iis, qui mediocriter in Phyſica ſe exercuerunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s236" xml:space="preserve">Quidnam
              <lb/>
            præſtiterim illi cognoſcent, qui plurima optimorum Autorum, </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>