Vitruvius, De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis
page |< < (192) of 530 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div122" type="section" level="1" n="105">
          <pb o="192" file="214" n="214" rhead="M. VITRVVII POLL."/>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s10560" xml:space="preserve">Extremí duo ſpectabunt ítínera verſurarum.</s>
            <s xml:id="echoid-s10561" xml:space="preserve">] Verſuræ ſunt, vbi
              <lb/>
            vno latere abſoluto, in aliud deflecti neceſſe eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s10562" xml:space="preserve">Columella lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s10563" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">II</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s10564" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s10565" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">II</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s10566" xml:space="preserve">de aran-
              <lb/>
            tib{us} iuuencis loquens, Sed nec in media parte verſuræ conſistat, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10567" xml:space="preserve">paulò pòſt.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s10568" xml:space="preserve">Cum ventum erit ad verſuram, in priorem partem iugum propellat. </s>
            <s xml:id="echoid-s10569" xml:space="preserve">id eſt cum
              <lb/>
            ventum erit ad extremum ſulcum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10570" xml:space="preserve">reflectendum erit, vt alium proſcindat. </s>
            <s xml:id="echoid-s10571" xml:space="preserve">Vi-
              <lb/>
            truui{us} cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s10572" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XI</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s10573" xml:space="preserve">hui{us} libri, pro angulo interiore coniunctarum ad angulos rectos
              <lb/>
            porticuum dixit, vti capite duodecimo pro curuatura. </s>
            <s xml:id="echoid-s10574" xml:space="preserve">Hoc verò loco ſunt portic{us}
              <lb/>
            à ſcena ad theatri cornua ductæ, non quidem pertinentes: </s>
            <s xml:id="echoid-s10575" xml:space="preserve">vti ex theatro Marcelli
              <lb/>
            obſeruauim{us}. </s>
            <s xml:id="echoid-s10576" xml:space="preserve">Quanquam in eo, quod Polæ, quæ vrbs eſt Dalmatiæ, cernitur, ad
              <lb/>
            ipſa cornua ita procurrunt, vt liceat ipſum theatrum plano pede ex eis ingredi.</s>
            <s xml:id="echoid-s10577" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s10578" xml:space="preserve">Ne mínus altí ſínt palmopede.</s>
            <s xml:id="echoid-s10579" xml:space="preserve">] Id eſt viginti digitis, ſiue palmis
              <lb/>
            quinque, dictione compoſita, de qua alibi fuſi{us} ſcribem{us}.</s>
            <s xml:id="echoid-s10580" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div123" type="section" level="1" n="106">
          <head xml:id="echoid-head135" style="it" xml:space="preserve">De tecto portic{us} theatri. # CAP. VII.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s10581" xml:space="preserve">TECTVM porticus, quod futurum eſt in ſumma
              <lb/>
            gradatione, cum ſcenæ altitudine libratum perficia-
              <lb/>
            tur. </s>
            <s xml:id="echoid-s10582" xml:space="preserve">Ideo quod vox creſcens, æqualiter ad ſummas gra-
              <lb/>
            dationes, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10583" xml:space="preserve">tectum perueniet. </s>
            <s xml:id="echoid-s10584" xml:space="preserve">Nanq; </s>
            <s xml:id="echoid-s10585" xml:space="preserve">ſi non erit æqua-
              <lb/>
            le, quo minus ſuerit altum, vox præripietur ad eam
              <lb/>
            altitudinem, ad quam perueniet primo. </s>
            <s xml:id="echoid-s10586" xml:space="preserve">Orcheſtra in-
              <lb/>
            ter gradus imos, quam diametron habuerit, eius ſexta pars ſumatur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10587" xml:space="preserve">in
              <lb/>
            cornibus circumq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s10588" xml:space="preserve">aditus, ad eius menſuræ perpendiculum inferiores ſe-
              <lb/>
            des præcidantur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10589" xml:space="preserve">quæ præciſio fuerit, ibi conſtituantur itinerum ſu-
              <lb/>
            percilia: </s>
            <s xml:id="echoid-s10590" xml:space="preserve">ita enim ſatis altitudinem habebunt eorum conformationes. </s>
            <s xml:id="echoid-s10591" xml:space="preserve">Sce-
              <lb/>
            næ longitudo ad orcheſtræ diametron, duplex fieri debet. </s>
            <s xml:id="echoid-s10592" xml:space="preserve">Podij altitu-
              <lb/>
            do ab libramento pulpiti cum corona & </s>
            <s xml:id="echoid-s10593" xml:space="preserve">lyſi, duodecima orcheſtræ dia-
              <lb/>
            metri. </s>
            <s xml:id="echoid-s10594" xml:space="preserve">Supra podium columnæ cum capitulis & </s>
            <s xml:id="echoid-s10595" xml:space="preserve">ſpiris, altæ quarta parte
              <lb/>
            eiuſdem diametri. </s>
            <s xml:id="echoid-s10596" xml:space="preserve">Epiſtylia & </s>
            <s xml:id="echoid-s10597" xml:space="preserve">ornamenta earum columnarum, altitu-
              <lb/>
            dinis quinta parte. </s>
            <s xml:id="echoid-s10598" xml:space="preserve">Pluteum inſuper cum vnda & </s>
            <s xml:id="echoid-s10599" xml:space="preserve">corona inferioris plu-
              <lb/>
            tei dimidia parte: </s>
            <s xml:id="echoid-s10600" xml:space="preserve">ſupra id pluteum columnæ quarta parte minore altitu-
              <lb/>
            dine ſint, quàm inferiores. </s>
            <s xml:id="echoid-s10601" xml:space="preserve">Epiſtylia & </s>
            <s xml:id="echoid-s10602" xml:space="preserve">ornamenta earum columnarum
              <lb/>
            quinta parte. </s>
            <s xml:id="echoid-s10603" xml:space="preserve">Item ſi tertia epiſcenos futura erit, mediani plutei ſum-
              <lb/>
            mum ſit dimidia parte. </s>
            <s xml:id="echoid-s10604" xml:space="preserve">Columnæ ſummæ medianarum minus altæ ſint
              <lb/>
            quarta parte. </s>
            <s xml:id="echoid-s10605" xml:space="preserve">Epiſtylia cum coronis earum columnarum, item habeant
              <lb/>
            altitudinis quintam partem. </s>
            <s xml:id="echoid-s10606" xml:space="preserve">Nec tamen in omnibus theatris ſymmetriæ
              <lb/>
            ad omnes rationes & </s>
            <s xml:id="echoid-s10607" xml:space="preserve">effectus poſſunt reſpondere, ſed oportet Archite-
              <lb/>
            ctum animaduertere, quibus proportionibus neceſſe ſit ſequi ſymme-
              <lb/>
            triam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10608" xml:space="preserve">quibus rationibus ad loci naturam, aut magnitudinem opus de-
              <lb/>
            beat temperari. </s>
            <s xml:id="echoid-s10609" xml:space="preserve">Sunt enim res, quas in puſillo, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10610" xml:space="preserve">in magno theatro, ne-
              <lb/>
            ceſſe eſt eadem magnitudine fieri propter vſum, vtigradus, diazomata,
              <lb/>
            pluteos, itinera, aſcenſus, pulpita, tribunalia, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10611" xml:space="preserve">ſiqua alia </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>