Vitruvius, M. Vitrvvivs Per Iocvndvm Solito Castigatior Factvs Cvm Figvris Et Tabvla Vt Iam Legi Et Intelligi Possit, 1511

Table of contents

< >
[81.] Deſid eribus quæ ſunt a zodiaco ad ſeptẽtrionem. # Caput, VI.
[82.] Deſyderibus quæ ſunt a zodiaco ad meridiem. # Caput. VII.
[83.] De horologiorum rationibus & vmbris gnomonum æquinoctiali tempore, romæ, & nonnullis aliis locis. # Caput. VIII.
[84.] Dehorologiorum ratione, & vſu, at eorum inuentione, & quibus in-uentoribus. # Caput. IX.
[85.] M. VITR VVII DE MACHINIS LIBER DECIMVS.
[86.] Demachina quid ſit & eius ab organo differentia origine & neceſſitate. # Caput. # I.
[87.] De ædiũ ſacrarũ publicorũ operũ machinationib{us} tractoriis. # Cap. II.
[88.] De diuerſis appel-lationibus machina-rum, & q̈ ratione eri-gantur. # Cap. III.
[89.] Similis ſuperiori machina, cui coloſſicotera tutius cõmitti poſſunt, im-mutata duntaxat ſucula in tympanum. # Caput. IIII.
[90.] Aliud machinæ tractoriæ genus. # Caput. V.
[91.] Ingenioſa cteſiphontis rõ ad grauia onera ducenda. # Cap. VI.
[92.] De inuentione lapicidinæ qua templum dianæ epheſiæ conſtru-ctum eſt. # Caput. VII.
[93.] De porrecto & rotundatione machina℞ ad onerũ leuatiões. # Ca. VIII.
[94.] De organorum ad aquam hauriendam generibus & primum de tympano. # Caput. IX.
[95.] De rotis & tympanis ad molendum farinam. # Caput. X.
[96.] De coclea quæ magnã copiã extollit aquæ: ſed non tã alte. # Cap. XI.
[97.] De cteſibica machina quæ altiſſime extollit a quam. # Cap. XII.
[98.] De hydraulicis machinis quibus organa ꝑficiuntur, # Cap. XIII.
[99.] Qua ratiõe rheda vel naui ve cti peractum iter dimetiamur. # Caput. XIIII.
[100.] De catapultarum & ſcorpionum rationibus. # Cap. XV.
[101.] De baliſtarum rationibus. # Caput. XVI.
[102.] De proportione lapidũ mittendo℞ ad baliſtæ foramen. # Cap. XVII.
[103.] De oppugnatoriis defenſoriiſ rebus, & primum de arietis inuentione eiuſ machina. # Caput. XIX.
[104.] De teſtudinæ ad congeſtionem foſſarum paranda. # Cap. XX.
[105.] De aliis teſtudinibus. # Caput. XXI.
[106.] Totius operis peroratio. # Caput. XXII.
[107.] VITR VVII LIBER DECIMVS EXPLICIT.
[108.] REGISTRVM HVIVS OPERIS AA ABCDEFGHIKLMNO
[109.] CONSILIARII
< >
page |< < (103) of 256 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div126" type="section" level="1" n="97">
          <pb o="103" file="0215" n="215" rhead="DECIMVS."/>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3647" xml:space="preserve">Nectamen hæc ſola ratio cteſibii fertur exquiſita, ſed etiam plures & </s>
            <s xml:id="echoid-s3648" xml:space="preserve">variis
              <lb/>
            generibus aliæ, quæ ab eo liquore preſſionibus coactæ, ſpiritu efferre a natu
              <lb/>
            ra mutuatos effectus o ſtẽduntur, uti merula℞, quæ motu uoces edunt, at
              <lb/>
            engibata, quæ bibentia tãdem mouent ſigilla, cætera quæ delectationib{us}
              <lb/>
            oculorũ & </s>
            <s xml:id="echoid-s3649" xml:space="preserve">aurium ſenſus eblandiuntur, e quibus quæ maxime vtilia & </s>
            <s xml:id="echoid-s3650" xml:space="preserve">ne
              <lb/>
            ceſſaria iudicaui ſelegi, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3651" xml:space="preserve">in priore volumine de horologiis, in hoc de exp̃ſ
              <lb/>
            ſionibus aquæ dicendum putaui, Reliqua, quæ nõ ſunt ad neceſſitatem, ſed
              <lb/>
            ad deliciarum uoluptatem, qui cupidiores erunt eius ſubtilitatis ex ipſius
              <lb/>
            cteſibii cõmentariis poterunt inuenire.</s>
            <s xml:id="echoid-s3652" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div127" type="section" level="1" n="98">
          <head xml:id="echoid-head97" xml:space="preserve">De hydraulicis machinis quibus organa ꝑficiuntur, # Cap. XIII.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3653" xml:space="preserve">De Hydraulicis aũt quas habeant rõcinationes quã breuiſſime proximæ
              <lb/>
            attingere potero & </s>
            <s xml:id="echoid-s3654" xml:space="preserve">ſcriptura cõſequi nõ prætermittam, De materia compa
              <lb/>
            cta baſi, arca in ea ex ære fabricata collocatur, Supra baſim erigũtur regulæ
              <lb/>
            dextra ac ſiniſtra ſcalari forma compactæ, quibus includũtur ærei modio-
              <lb/>
            li fundulis ambulatilibus ex torno ſubtiliter ſubactis habẽtibus fixos in me
              <lb/>
            dio ferreos ancones, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3655" xml:space="preserve">uerticulis cum vectibus cõiũctos, pellibuſ lanatis
              <lb/>
            inuolutos, Item in ſumma planicia foramina circiter digitorũ ternum, qui
              <lb/>
            bus foraminibus proxime in verticulis collocati ærei delphini pendẽtia ha
              <lb/>
            bentes catenis cymbala ex ore infra foramina modiolorum chalata ĩtra ar-
              <lb/>
            cam, quo loci aqua ſuſtinetur, Ineſt in id genus vti infudibulum inuerſum
              <lb/>
            quod ſubter taxilli alti circiter digitorũ ternum ſuppoſiti librant ſpatium
              <lb/>
            imum, ima inter labra phigæos & </s>
            <s xml:id="echoid-s3656" xml:space="preserve">areæ fundum, Supra aũt ceruiculam ei{us}
              <lb/>
            coagmentata arcula ſuſtinet caput machinæ quæ græce κανὼυμουσικὸς ap
              <lb/>
            pellatur, in cuius lõgitudine canales, ſi tetrachordos eſt fiũt quattuor, ſi exa
              <lb/>
            chordos, ſex, ſi octochordos, octo, Singulis aũt canalib{us} ſingula epiſtomia
              <lb/>
            ſunt, incluſa manubriis ferreis, collocata, Quæ manubria cũ tor quentur ex
              <lb/>
            arca patefaciunt nares in canales, Ex canalibus aũt canon habet ordinata in
              <lb/>
            tranſuerſo foramina reſpõdentia in naribus quæ ſũt in tabula ſumma, quæ
              <lb/>
            tabula græce πίναξ dicitur, Inter tabulã & </s>
            <s xml:id="echoid-s3657" xml:space="preserve">canona regulæ ſũt ĩterpoſitæ ad
              <lb/>
            eundẽ modum foratæ & </s>
            <s xml:id="echoid-s3658" xml:space="preserve">oleo ſubactæ, ut faciliter ĩpellãtur & </s>
            <s xml:id="echoid-s3659" xml:space="preserve">rurſus intror
              <lb/>
            ſus reducãtur, quæ obturãt ea foramina pleuritideſ appellantur, Quarũ
              <lb/>
            itus & </s>
            <s xml:id="echoid-s3660" xml:space="preserve">reditus, alias obturat, alias aperit terebrationes, Hæ regulæ habẽt fer-
              <lb/>
            rea choragia fixa & </s>
            <s xml:id="echoid-s3661" xml:space="preserve">iuncta cum pĩnis qua℞ pĩnarum tactus motiões efficit
              <lb/>
            regula℞, Continentur ſupra tabulã foramina, quæ ex canalib{us} habẽt egreſ-
              <lb/>
            ſum ſpiritus, Regulis ſunt annuli agglutinati, quibus lingulæ omnium in-
              <lb/>
            cluduntur organo℞, E modiolis aũt fiſtulæ ſunt cõtinenter cõiunctæ ligne
              <lb/>
            is ceruicibus, pertingenteſ ad nares, quæ ſunt in arcula, in quibus axes ſũt
              <lb/>
            ex torno ſubacti & </s>
            <s xml:id="echoid-s3662" xml:space="preserve">ibi collocati, qui cum recipit arcula animã, ſpiritum nõ
              <lb/>
            patientur obturãtes foramina rurſus redire, I ta cum vectes extollũtur, an-
              <lb/>
            cones deducunt fundos modiolorum ad imum, Delphini qui ſunt ĩ ver-
              <lb/>
            ticulis incluſi chalãtes in os, cymbala replent ſpatia modiolorũ at </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>