Casati, Paolo, De igne dissertationes physicae, 1686

List of thumbnails

< >
211
211 (199)
212
212 (200)
213
213 (201)
214
214 (202)
215
215 (203)
216
216 (204)
217
217 (205)
218
218 (206)
219
219 (207)
220
220 (208)
< >
page |< < (204) of 672 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div20" type="section" level="1" n="17">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6208" xml:space="preserve">
              <pb o="204" file="0216" n="216" rhead="Differtatio Septima."/>
            plenâ; </s>
            <s xml:id="echoid-s6209" xml:space="preserve">cuius quidem duplex quaſi ſpecies obſeruatur; </s>
            <s xml:id="echoid-s6210" xml:space="preserve">altera ex
              <lb/>
            ipsâ ſuperficie telluris abſcinditur in laterculos; </s>
            <s xml:id="echoid-s6211" xml:space="preserve">altera magis
              <lb/>
            compacta effoditur ex cauernis, quæ eſt valdè grauis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6212" xml:space="preserve">calorem
              <lb/>
            habet vehementem, vbi ſemelignem conceperit, adeò vt Leo-
              <lb/>
            dienſes de ſuo lithanthrace (Tourbam vocant Belgæ) loquentes
              <lb/>
            glorientur, *ſe babere ignem igne calidiorem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6213" xml:space="preserve">ferrum ferro du-*
              <lb/>
            *rius;</s>
            <s xml:id="echoid-s6214" xml:space="preserve">* quod enim ferrum effodiunt, huiuſmodi lapideis & </s>
            <s xml:id="echoid-s6215" xml:space="preserve">bitumi-
              <lb/>
            noſis carbonibus funditur. </s>
            <s xml:id="echoid-s6216" xml:space="preserve">Sed & </s>
            <s xml:id="echoid-s6217" xml:space="preserve">tertiam ſpeciem fortaſſe quis
              <lb/>
            addat, quæ ex aquis ſtagnantibus in Hollandiâ alicubi eruitur:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s6218" xml:space="preserve">Nam minuto reticulo limus ex fundo extrahitur, qui nauiculæ im-
              <lb/>
            poſitus demum in terram ex aquis prominentem exponitur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6219" xml:space="preserve">ex-
              <lb/>
            planatur, vbi æſtiuo calore aquâ expirante lutum illud ita ſolida-
              <lb/>
            tur, vt hominem ferat, qui maſſam adhuc tractabilem apto in-
              <lb/>
            ſtrumento teſſellatim in laterculos diuidit; </s>
            <s xml:id="echoid-s6220" xml:space="preserve">hi verò in ſtruem can-
              <lb/>
            cellatim aggeſti Sole & </s>
            <s xml:id="echoid-s6221" xml:space="preserve">vento ſiccantur, atque aptiſſima ſunt ignis
              <lb/>
            materia. </s>
            <s xml:id="echoid-s6222" xml:space="preserve">Verùm non tertia ſpecies Tourbæ hæc eſſe videtur, ſed
              <lb/>
            pertinere ad primam ſpeciem, quæ ſuperfusâ aquâ in limum abie-
              <lb/>
            rit. </s>
            <s xml:id="echoid-s6223" xml:space="preserve">Adidem genus reuocari poteſt concretio quædam *Dauri* vo-
              <lb/>
            cata, vt author eſt Læuinus Lemnius, quæ in Zelandiâ gignitur; </s>
            <s xml:id="echoid-s6224" xml:space="preserve">
              <lb/>
            nam, velut ex fodinis, glebas nigras, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6225" xml:space="preserve">pinguedine imbutas eruunt,
              <lb/>
            quæ accenſæ calorem ingentem excitant.</s>
            <s xml:id="echoid-s6226" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6227" xml:space="preserve">Dand. </s>
            <s xml:id="echoid-s6228" xml:space="preserve">Admirabili ſanè prouidentiâ mundum adminiſtrat Deus,
              <lb/>
            conſulitque rebus humanis, nec ſolùm vniuerſis, ſed & </s>
            <s xml:id="echoid-s6229" xml:space="preserve">ſingulis;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s6230" xml:space="preserve">cum enim humana ſocietas igne carere nequeat, tum ad depel-
              <lb/>
            lendum frigus, tum ad coquendos cibos, tum ad artium opificia,
              <lb/>
            quibus regionibus lignorum copiam non tribuit, ſuccedaneum
              <lb/>
            aliquid conceſſit; </s>
            <s xml:id="echoid-s6231" xml:space="preserve">modò ſolertiam non opprimat incuria, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6232" xml:space="preserve">ſuis
              <lb/>
            nôrint homines vti bonis. </s>
            <s xml:id="echoid-s6233" xml:space="preserve">Equidem ſuſpicor fieri poſſe, vt ex vr-
              <lb/>
            banis noſtris canalibus eductus limus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6234" xml:space="preserve">in patente areâ Soli ex-
              <lb/>
            poſitus atque exſiccatus, materiam igni ſubminiſtraret, quemad-
              <lb/>
            modum de Hollandiâ commemorâſti. </s>
            <s xml:id="echoid-s6235" xml:space="preserve">Quod verò hìc in Euro-
              <lb/>
            pâ, idem etiam apud Sinenſes contingit: </s>
            <s xml:id="echoid-s6236" xml:space="preserve">nam vt legi in Atlante
              <lb/>
            Sinico pag.</s>
            <s xml:id="echoid-s6237" xml:space="preserve">32.</s>
            <s xml:id="echoid-s6238" xml:space="preserve">de Vrbe Peking, *Carbonem pro lignis adbibent ex*
              <lb/>
            *Kie monte effoſsum:</s>
            <s xml:id="echoid-s6239" xml:space="preserve">* & </s>
            <s xml:id="echoid-s6240" xml:space="preserve">pag.</s>
            <s xml:id="echoid-s6241" xml:space="preserve">37. </s>
            <s xml:id="echoid-s6242" xml:space="preserve">de Prouinciâ Xanſi eundem carbo-
              <lb/>
            num foſſilium vſum commemorans, *prius contuſos,* inquit, *adbi-*
              <lb/>
            *bent (lapides enim ſæpè ingentes, acnigerrimos effodiunt) tum,*
              <lb/>
            *vti & </s>
            <s xml:id="echoid-s6243" xml:space="preserve">in Belgio moris est, aquâ perfuſos miſcent, maſſaſque confi*
              <lb/>
            ciunt: </s>
            <s xml:id="echoid-s6244" xml:space="preserve">difficulter quidem ignem concipiunt, at conceptum ſemel,</s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>