219195LIBER VIII. CAPUT VI.
CAPUT VI.
De librationibus aquarum et inſtrumentis ad hunc uſum.
De librationibus aquarum et inſtrumentis ad hunc uſum.
Nunc de perductionibus ad habitationes moeniaque ut fieri oporteat ex-
plicabo: cujus ratio eſt prima perlibratio. Libratur autem dioptris, aut
libris aquariis, aut chorobate, ſed diligentius efficitur per chorobatem,
quod dioptrae libraeque fallunt. Chorobates autem eſt regula (A) lon- ga circiter pedum viginti, ea habet ancones (B) in capitibus extremis
aequali modo perfectos, inque regulae capitibus ad normam coagmenta-
tos, et inter regulam et ancones a cardinibus compacta transverſaria (C),
quae habent lineas ad perpendiculum recte deſcriptas, pendentiaque ex
regula perpendicula (D) in ſingulis partibus ſingula: quae, cum regula
fuerit collocata, eaque tangent aeque ac pariter lineas deſcriptionis, indica-
bunt libratam collocationem. Sin autem ventus interpellaverit, et motioni-
bus lineae non potuerint certam ſigniſicationem facere; tunc habeat in ſupe-
riore parte canalem longum pedes quinque, latum digitum, altum ſeſqui-
digitum, eoque aqua infundatur; et ſi aequaliter aqua canalis ſumma la-
bra tanget, ſcietur eſſe libratum. Ita eo chorobate cum perlibratum ita
fuerit, ſcietur quantum habuerit faſtigii. Fortaſſe qui Archimedis libros
legit, dicet non poſſe fieri veram ex aqua librationem quod ei placet,
aquam non eſſe libratam, ſed ſphaeroides habere ſchema, et ibi habere cen-
trum quo loci habet orbis terrarum. Hoc autem (ſive plana eſt aqua,
ſeu ſphaeroides) neceſſe eſt, extrema capita canalis regulae dextra ac ſini-
ſtra, cum librata regula erit , pariter ſuſtinere aquam. Sin autem pro- clinatus erit ex una parte, quae erit altior non habebit regulae canalis
in ſummis labris aquam. Neceſſe enim eſt quocunque aqua ſit infuſa in
12
plicabo: cujus ratio eſt prima perlibratio. Libratur autem dioptris, aut
libris aquariis, aut chorobate, ſed diligentius efficitur per chorobatem,
quod dioptrae libraeque fallunt. Chorobates autem eſt regula (A) lon- ga circiter pedum viginti, ea habet ancones (B) in capitibus extremis
aequali modo perfectos, inque regulae capitibus ad normam coagmenta-
tos, et inter regulam et ancones a cardinibus compacta transverſaria (C),
quae habent lineas ad perpendiculum recte deſcriptas, pendentiaque ex
regula perpendicula (D) in ſingulis partibus ſingula: quae, cum regula
fuerit collocata, eaque tangent aeque ac pariter lineas deſcriptionis, indica-
bunt libratam collocationem. Sin autem ventus interpellaverit, et motioni-
bus lineae non potuerint certam ſigniſicationem facere; tunc habeat in ſupe-
riore parte canalem longum pedes quinque, latum digitum, altum ſeſqui-
digitum, eoque aqua infundatur; et ſi aequaliter aqua canalis ſumma la-
bra tanget, ſcietur eſſe libratum. Ita eo chorobate cum perlibratum ita
fuerit, ſcietur quantum habuerit faſtigii. Fortaſſe qui Archimedis libros
legit, dicet non poſſe fieri veram ex aqua librationem quod ei placet,
aquam non eſſe libratam, ſed ſphaeroides habere ſchema, et ibi habere cen-
trum quo loci habet orbis terrarum. Hoc autem (ſive plana eſt aqua,
ſeu ſphaeroides) neceſſe eſt, extrema capita canalis regulae dextra ac ſini-
ſtra, cum librata regula erit , pariter ſuſtinere aquam. Sin autem pro- clinatus erit ex una parte, quae erit altior non habebit regulae canalis
in ſummis labris aquam. Neceſſe enim eſt quocunque aqua ſit infuſa in
12
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib