Bernoulli, Daniel, Hydrodynamica, sive De viribus et motibus fluidorum commentarii

List of thumbnails

< >
191
191 (177)
192
192 (178)
193
193 (179)
194
194 (180)
195
195 (181)
196
196 (182)
197
197 (183)
198
198 (184)
199
199 (185)
200
200 (186)
< >
page |< < (205) of 361 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div234" type="section" level="1" n="184">
          <pb o="205" file="0219" n="219" rhead="SECTIO DECIMA."/>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5947" xml:space="preserve">Nihil dico de modis hujusmodi thermometra ſenſibiliora reddendi; </s>
            <s xml:id="echoid-s5948" xml:space="preserve">eo-
              <lb/>
            rum quisque facile excogitabit plures, qui volet. </s>
            <s xml:id="echoid-s5949" xml:space="preserve">Curetur autem, ut alti-
              <lb/>
            tudo B E non ſit infra 4 pedes, imo ut major ſit, ſi etiam aliorum fluidorum
              <lb/>
            bullientium gradus caloris, qui ſæpe major eſt quam in aqua, experiri ani-
              <lb/>
            mus ſit. </s>
            <s xml:id="echoid-s5950" xml:space="preserve">Si minora hujusmodi thermometra deſiderentur, poterunt ea ita
              <lb/>
            fieri, ut tempore ſigillationis in m ampulla vitrea A F igni lampadis appona-
              <lb/>
            tur ad rarefaciendum aërem in illa contentum, tuncque protinus ſigillatio
              <lb/>
            fiat, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5951" xml:space="preserve">ne ſigillationi mora injiciatur, poterit prius ampulla vitrea in tubu-
              <lb/>
            lum capillarem duci, qui vel leviter flammæ admotus illico colliqueſcat. </s>
            <s xml:id="echoid-s5952" xml:space="preserve">Hoc
              <lb/>
            modo thermometra obtinui non ultra quatuor aut ſex pollices longa, ſed
              <lb/>
            parvæ virtutis. </s>
            <s xml:id="echoid-s5953" xml:space="preserve">Cæterum multum refert, ut ſpatium E D ſit ab omni aëre,
              <lb/>
            quantum fieri poteſt, vacuum, neque de iſto vacuo ſatis certi erimus cum
              <lb/>
            viderimus in ſitu inſtrumenti horizontali mercurium extremitatem Eattinge-
              <lb/>
            re, quia fieri poteſt, ut aër, qui antea in ſpatio E D fuit, ſeſe in poros
              <lb/>
            mercurii recipiat, rurſusque priſtinum ſpatium occupet deſcendente mercu-
              <lb/>
            rio: </s>
            <s xml:id="echoid-s5954" xml:space="preserve">tutius erit examen admovendo partem D E flammæ: </s>
            <s xml:id="echoid-s5955" xml:space="preserve">ſi enim à calore
              <lb/>
            flammæ ſuperficies D locum non mutet, indicium erit certum vacuum eſſe ab
              <lb/>
            aëre ſpatium E D.</s>
            <s xml:id="echoid-s5956" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5957" xml:space="preserve">§. </s>
            <s xml:id="echoid-s5958" xml:space="preserve">10. </s>
            <s xml:id="echoid-s5959" xml:space="preserve">In præcedente paragrapho conſideravimus ſpatium A m F ab
              <lb/>
            aëre occupatum veluti infinitum ratione ſpatii D G aut D E: </s>
            <s xml:id="echoid-s5960" xml:space="preserve">Quod ſi vero
              <lb/>
            fuerit tantum octuplo vel decuplo majus, nondum licebit illud ſine notabi-
              <lb/>
            li errore tanquam infinitum conſiderare: </s>
            <s xml:id="echoid-s5961" xml:space="preserve">atque hinc conjicio ortum eſſe
              <lb/>
            errorem aliquem in definiendo elatere aëris mediocriter calidi in experimen-
              <lb/>
            tis Amontonianis.</s>
            <s xml:id="echoid-s5962" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5963" xml:space="preserve">Ut igitur accuratiſſime fiat experimentum, ita procedendum erit: </s>
            <s xml:id="echoid-s5964" xml:space="preserve">Fue-
              <lb/>
            rit ſuperficies mercurii inferior in A F ducaturque horizontatis in A L: </s>
            <s xml:id="echoid-s5965" xml:space="preserve">dein-
              <lb/>
            de pro caloris gradu qualicunque definiendo inclinetur inſtrumentum, donec
              <lb/>
            ſuperficies mercurii ſit in puncto g, (quod idem eſt in quo mercurius ſubſi-
              <lb/>
            ſtebat à gradu caloris aquæ ferventis in ſitu thermometri verticali) tuncque
              <lb/>
            capiatur menſura altitudinis verticalis gh, quæ erit ad altitudinem G B vere
              <lb/>
            ut elater aëris, cujus calor definiendus eſt, ad elaterem aëris inſtar aquæ fer-
              <lb/>
            ventis calidi. </s>
            <s xml:id="echoid-s5966" xml:space="preserve">Sic igitur calores erunt proprie in ratione altitudinem gh.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s5967" xml:space="preserve">Priusquam hoc argumentum abrumpam, notaſſe conveniet (quandoquidem
              <lb/>
            aliquibus fortaſſe videbitur primum, qui à nobis poſitus fuit, caloris gradum ab
              <lb/>
            aqua bulliente deſumtum non ſemper nec ubique ſibi omnino conſtare) </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>