Vitruvius, De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis

Table of handwritten notes

< >
< >
page |< < (197) of 530 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div127" type="section" level="1" n="110">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s10811" xml:space="preserve">
              <pb o="197" file="219" n="219" rhead="DE ARCHITEC. LIB. V."/>
            parte Odeum, quod Athenis Pericles columnis lapideis diſpoſuit, na-
              <lb/>
            uiumq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s10812" xml:space="preserve">malis & </s>
            <s xml:id="echoid-s10813" xml:space="preserve">antennis è ſpoliis Perſicis pertexit. </s>
            <s xml:id="echoid-s10814" xml:space="preserve">Idem autem etiam
              <lb/>
            incenſum Mithridatico bello, rex Ariobarzanes reſtituit. </s>
            <s xml:id="echoid-s10815" xml:space="preserve">Smyrnæ ſtra-
              <lb/>
            tegeum. </s>
            <s xml:id="echoid-s10816" xml:space="preserve">Trallibus porticus ex vtraq; </s>
            <s xml:id="echoid-s10817" xml:space="preserve">parte (vt ſcenæ) ſupra ſtadium, cæ-
              <lb/>
            terisq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s10818" xml:space="preserve">ciuitatibus, quæ diligentiores habuerunt Architectos. </s>
            <s xml:id="echoid-s10819" xml:space="preserve">Circa thea-
              <lb/>
            tra ſunt porticus & </s>
            <s xml:id="echoid-s10820" xml:space="preserve">ambulationes, quævidentur ita oportere collocari,
              <lb/>
            vti duplices ſint, habeantq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s10821" xml:space="preserve">exteriores columnas Doricas cum epiſtyliis & </s>
            <s xml:id="echoid-s10822" xml:space="preserve">
              <lb/>
            ornamentis, ex ratione modulationis Doricæ perfectas. </s>
            <s xml:id="echoid-s10823" xml:space="preserve">Latitudines au-
              <lb/>
            tem earum ita oportere fieri videntur, vti quanta altitudine columnæ
              <lb/>
            fuerint exteriores, tantam latitudinem habeãt ab inferiore parte colum-
              <lb/>
            narum extremarum ad medias, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10824" xml:space="preserve">à medianis ad parietes, qui circunclu-
              <lb/>
            dunt porticus ambulationes. </s>
            <s xml:id="echoid-s10825" xml:space="preserve">Medianæ autem columnæ quinta parte al-
              <lb/>
            tiores ſint, quàm exteriores, ſed aut Ionico, aut Corinthio genere defor-
              <lb/>
            mentur. </s>
            <s xml:id="echoid-s10826" xml:space="preserve">Columnarum autem proportiones & </s>
            <s xml:id="echoid-s10827" xml:space="preserve">ſymmetriæ, non erunt
              <lb/>
            iiſdem rationibus, quibus in ædibus ſacris ſcripſi. </s>
            <s xml:id="echoid-s10828" xml:space="preserve">Aliam enim in Deorum
              <lb/>
            templis debent habere grauitatem, aliam in porticibus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10829" xml:space="preserve">cæteris operi-
              <lb/>
            bus ſubtilitatem. </s>
            <s xml:id="echoid-s10830" xml:space="preserve">Itaque ſi Dorici generis erunt columnæ, dimetiantur
              <lb/>
            earum altitudines cum capitulis in partes quindecim, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10831" xml:space="preserve">ex eis partibus
              <lb/>
            vna conſtituatur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10832" xml:space="preserve">fiat modulus, ad cuius moduli rationem omnis ope-
              <lb/>
            ris erit explicatio, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10833" xml:space="preserve">in imo columnæ craſsitudo fiat duorum modulo-
              <lb/>
            rum. </s>
            <s xml:id="echoid-s10834" xml:space="preserve">Intercolumnium quinque & </s>
            <s xml:id="echoid-s10835" xml:space="preserve">moduli dimidia parte. </s>
            <s xml:id="echoid-s10836" xml:space="preserve">Altitudo co-
              <lb/>
            lumnæ, præter capitulum, quatuordecim modulorum. </s>
            <s xml:id="echoid-s10837" xml:space="preserve">Capituli altitudo
              <lb/>
            moduli vnius: </s>
            <s xml:id="echoid-s10838" xml:space="preserve">latitudo modulorum duorum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10839" xml:space="preserve">moduli ſextæ partis. </s>
            <s xml:id="echoid-s10840" xml:space="preserve">Cæ-
              <lb/>
            teri operis modulationes, vti de ædibus ſacris in libro quarto ſcriptum
              <lb/>
            eſt, ita perficiantur. </s>
            <s xml:id="echoid-s10841" xml:space="preserve">Sin autem Ionicæ columnæ fient, ſcapus præter ſpi-
              <lb/>
            ram & </s>
            <s xml:id="echoid-s10842" xml:space="preserve">capitulum, in octo partes & </s>
            <s xml:id="echoid-s10843" xml:space="preserve">dimidiam diuidatur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10844" xml:space="preserve">ex his vna
              <lb/>
            craſsitudini columnæ detur. </s>
            <s xml:id="echoid-s10845" xml:space="preserve">Spira cum plintho dimidia craſsitudine con-
              <lb/>
            ſtituatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s10846" xml:space="preserve">Capituli ratio ita fiat, vti in tertio libro eſt demonſtratum. </s>
            <s xml:id="echoid-s10847" xml:space="preserve">Si
              <lb/>
            Corinthia erit, ſcapus & </s>
            <s xml:id="echoid-s10848" xml:space="preserve">ſpira, vti in Ionica: </s>
            <s xml:id="echoid-s10849" xml:space="preserve">capitulum autem, quemad-
              <lb/>
            modum in quarto libro eſt ſcriptum, ita habeat rationem: </s>
            <s xml:id="echoid-s10850" xml:space="preserve">ſtylobatisq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s10851" xml:space="preserve">ad-
              <lb/>
            iectio, quæ fit per ſcamillos impares, ex deſcriptione, quæ ſuprà ſcripta
              <lb/>
            eſt in libro tertio, ſumatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s10852" xml:space="preserve">Epiſtylia, coronæ, cæteraq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s10853" xml:space="preserve">omnia, ad colum-
              <lb/>
            narum rationem, ex ſcriptis voluminum ſuperiorum explicentur. </s>
            <s xml:id="echoid-s10854" xml:space="preserve">Me-
              <lb/>
            dia verò ſpatia, quæ erunt ſub diuo inter porticus, adornanda viridibus
              <lb/>
            videntur, quod hypæthræ ambulationes habent magnam ſalubritatem.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s10855" xml:space="preserve">Et primum oculorum, quod ex viridibus ſubtilis & </s>
            <s xml:id="echoid-s10856" xml:space="preserve">extenuatus aër, pro-
              <lb/>
            pter motionem corporis inſluens perlimat ſpeciem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10857" xml:space="preserve">ita auferens ex ocu
              <lb/>
            lis humorem craſſum, aciem tenuem & </s>
            <s xml:id="echoid-s10858" xml:space="preserve">acutam ſpeciem relinquit. </s>
            <s xml:id="echoid-s10859" xml:space="preserve">Præ-
              <lb/>
            terea cum corpus motionibus in ambulatione caleſcat, humores ex mem-
              <lb/>
            bris aër exugendo imminuit plenitates, extenuatq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s10860" xml:space="preserve">diſsipando, quod plus
              <lb/>
            ineſt, quàm corpus poteſt ſuſtinere. </s>
            <s xml:id="echoid-s10861" xml:space="preserve">Hoc autem ita eſſe ex eo licet </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>