219197DE ARCHITEC. LIB. V.
parte Odeum, quod Athenis Pericles columnis lapideis diſpoſuit, na-
uiumq́; malis & antennis è ſpoliis Perſicis pertexit. Idem autem etiam
incenſum Mithridatico bello, rex Ariobarzanes reſtituit. Smyrnæ ſtra-
tegeum. Trallibus porticus ex vtraq; parte (vt ſcenæ) ſupra ſtadium, cæ-
terisq́; ciuitatibus, quæ diligentiores habuerunt Architectos. Circa thea-
tra ſunt porticus & ambulationes, quævidentur ita oportere collocari,
vti duplices ſint, habeantq́; exteriores columnas Doricas cum epiſtyliis &
ornamentis, ex ratione modulationis Doricæ perfectas. Latitudines au-
tem earum ita oportere fieri videntur, vti quanta altitudine columnæ
fuerint exteriores, tantam latitudinem habeãt ab inferiore parte colum-
narum extremarum ad medias, & à medianis ad parietes, qui circunclu-
dunt porticus ambulationes. Medianæ autem columnæ quinta parte al-
tiores ſint, quàm exteriores, ſed aut Ionico, aut Corinthio genere defor-
mentur. Columnarum autem proportiones & ſymmetriæ, non erunt
iiſdem rationibus, quibus in ædibus ſacris ſcripſi. Aliam enim in Deorum
templis debent habere grauitatem, aliam in porticibus, & cæteris operi-
bus ſubtilitatem. Itaque ſi Dorici generis erunt columnæ, dimetiantur
earum altitudines cum capitulis in partes quindecim, & ex eis partibus
vna conſtituatur, & fiat modulus, ad cuius moduli rationem omnis ope-
ris erit explicatio, & in imo columnæ craſsitudo fiat duorum modulo-
rum. Intercolumnium quinque & moduli dimidia parte. Altitudo co-
lumnæ, præter capitulum, quatuordecim modulorum. Capituli altitudo
moduli vnius: latitudo modulorum duorum, & moduli ſextæ partis. Cæ-
teri operis modulationes, vti de ædibus ſacris in libro quarto ſcriptum
eſt, ita perficiantur. Sin autem Ionicæ columnæ fient, ſcapus præter ſpi-
ram & capitulum, in octo partes & dimidiam diuidatur, & ex his vna
craſsitudini columnæ detur. Spira cum plintho dimidia craſsitudine con-
ſtituatur. Capituli ratio ita fiat, vti in tertio libro eſt demonſtratum. Si
Corinthia erit, ſcapus & ſpira, vti in Ionica: capitulum autem, quemad-
modum in quarto libro eſt ſcriptum, ita habeat rationem: ſtylobatisq́; ad-
iectio, quæ fit per ſcamillos impares, ex deſcriptione, quæ ſuprà ſcripta
eſt in libro tertio, ſumatur. Epiſtylia, coronæ, cæteraq́; omnia, ad colum-
narum rationem, ex ſcriptis voluminum ſuperiorum explicentur. Me-
dia verò ſpatia, quæ erunt ſub diuo inter porticus, adornanda viridibus
videntur, quod hypæthræ ambulationes habent magnam ſalubritatem.
Et primum oculorum, quod ex viridibus ſubtilis & extenuatus aër, pro-
pter motionem corporis inſluens perlimat ſpeciem, & ita auferens ex ocu
lis humorem craſſum, aciem tenuem & acutam ſpeciem relinquit. Præ-
terea cum corpus motionibus in ambulatione caleſcat, humores ex mem-
bris aër exugendo imminuit plenitates, extenuatq́; diſsipando, quod plus
ineſt, quàm corpus poteſt ſuſtinere. Hoc autem ita eſſe ex eo licet
uiumq́; malis & antennis è ſpoliis Perſicis pertexit. Idem autem etiam
incenſum Mithridatico bello, rex Ariobarzanes reſtituit. Smyrnæ ſtra-
tegeum. Trallibus porticus ex vtraq; parte (vt ſcenæ) ſupra ſtadium, cæ-
terisq́; ciuitatibus, quæ diligentiores habuerunt Architectos. Circa thea-
tra ſunt porticus & ambulationes, quævidentur ita oportere collocari,
vti duplices ſint, habeantq́; exteriores columnas Doricas cum epiſtyliis &
ornamentis, ex ratione modulationis Doricæ perfectas. Latitudines au-
tem earum ita oportere fieri videntur, vti quanta altitudine columnæ
fuerint exteriores, tantam latitudinem habeãt ab inferiore parte colum-
narum extremarum ad medias, & à medianis ad parietes, qui circunclu-
dunt porticus ambulationes. Medianæ autem columnæ quinta parte al-
tiores ſint, quàm exteriores, ſed aut Ionico, aut Corinthio genere defor-
mentur. Columnarum autem proportiones & ſymmetriæ, non erunt
iiſdem rationibus, quibus in ædibus ſacris ſcripſi. Aliam enim in Deorum
templis debent habere grauitatem, aliam in porticibus, & cæteris operi-
bus ſubtilitatem. Itaque ſi Dorici generis erunt columnæ, dimetiantur
earum altitudines cum capitulis in partes quindecim, & ex eis partibus
vna conſtituatur, & fiat modulus, ad cuius moduli rationem omnis ope-
ris erit explicatio, & in imo columnæ craſsitudo fiat duorum modulo-
rum. Intercolumnium quinque & moduli dimidia parte. Altitudo co-
lumnæ, præter capitulum, quatuordecim modulorum. Capituli altitudo
moduli vnius: latitudo modulorum duorum, & moduli ſextæ partis. Cæ-
teri operis modulationes, vti de ædibus ſacris in libro quarto ſcriptum
eſt, ita perficiantur. Sin autem Ionicæ columnæ fient, ſcapus præter ſpi-
ram & capitulum, in octo partes & dimidiam diuidatur, & ex his vna
craſsitudini columnæ detur. Spira cum plintho dimidia craſsitudine con-
ſtituatur. Capituli ratio ita fiat, vti in tertio libro eſt demonſtratum. Si
Corinthia erit, ſcapus & ſpira, vti in Ionica: capitulum autem, quemad-
modum in quarto libro eſt ſcriptum, ita habeat rationem: ſtylobatisq́; ad-
iectio, quæ fit per ſcamillos impares, ex deſcriptione, quæ ſuprà ſcripta
eſt in libro tertio, ſumatur. Epiſtylia, coronæ, cæteraq́; omnia, ad colum-
narum rationem, ex ſcriptis voluminum ſuperiorum explicentur. Me-
dia verò ſpatia, quæ erunt ſub diuo inter porticus, adornanda viridibus
videntur, quod hypæthræ ambulationes habent magnam ſalubritatem.
Et primum oculorum, quod ex viridibus ſubtilis & extenuatus aër, pro-
pter motionem corporis inſluens perlimat ſpeciem, & ita auferens ex ocu
lis humorem craſſum, aciem tenuem & acutam ſpeciem relinquit. Præ-
terea cum corpus motionibus in ambulatione caleſcat, humores ex mem-
bris aër exugendo imminuit plenitates, extenuatq́; diſsipando, quod plus
ineſt, quàm corpus poteſt ſuſtinere. Hoc autem ita eſſe ex eo licet
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib