Vitruvius - De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis

222200M. VITRVVII POLL.

Rex Ariobarzanes reſtituit Smyrnæ ſtratagum. ] Stratageum
ſiue ſtrategeum, armamentarium dici potuit, vbi reponerentur hostium ſpolia, aut
prætorium, quo conuenirent milites. Hermola{us} castigationum plinĳ lib. XXXVI.
cap. XXV. & in eundem locum ſcribens stephan{us} Aquæ{us}, longe ab ædificĳ
quod interpretantur natura, vti & Raphaël Volaterran{us} commentariorum vrba-
norum lib. XXVII. aſaroton œcum videntur legiſſe, de quo nos infrà nonnulla.
Sed illos lege, ne tibi à me impoſitum, & fucum factum ſuſpiceris.

Vti duplices ſint. ] Portic{us} duplices appellatæ ſunt, à duplici columna-
rum ordine, ſicut triplices suetonio in Nerone dicuntur, in quib{us} tres ſunt colum-
narum ordines. Nam & Galien{us} Imperator porticum Flaminiam vſque ad pon-
tem Muluium parauerat ducere, vt tetrastiche fieret, aut etiam pentastiche, in-
quit Iuli{us} Capitolin{us} in ei{us} vita, id eſt quatuor aut quinque ordinum colum-
narum: ad laxitatem enim hæc ſpectant, non ad altitudinem. Nam vltra quartam
columnationem ſurſum verſ{us} non puto antiquos eſſe progreſſos. Neque ſeptiɀonium
ſepulcri gratia via Appia inter Palatinum & Calium montes à Seuero Impera-
tore extructum (cui dimidiam deeſſe partem ad Circum maximum operis ratio do-
cet) à ſepteno columnarum ordine vocatum eſt. Arguunt, qui ſuperſunt tres alti-
tudine ſpectabiles, arguunt interioris ædificĳ ex quadrato lapide interſepta ſeptem,
& veluti ſolaria, vt loquuntur, ſiue tabulata, vnde à nonnullis ſeptiſolium nomi-
natum eſt. Quod Egnati{us} Baptista, & Philipp{us} Beroald{us}, cæteri\’ parum vide-
runt, qui alios quatuor columnarum ordines ſuper impoſitos fuiſſe existimarunt.
Nec credibilis reliqua altitudo, fastigium ad cacumen æstimantib{us}, vt loquar
cum Plinio.

Vti in tertio libro eſt demonſtratum. ] Ei{us} libri cap. III. demon-
ſtrauit: quo loci & ex ſententia nostra demonſtrauim{us}, quomodo ad circinum de-
ſcriberetur Ionicum capitulum, id eſt rectè volutæ inuoluerentur. Nam quæ fiunt
ex Vitruuĳ præſcripto, niſi artificis manu adiuuentur, haud ſcio, an ſuperbo iudicio
ſint facturæ ſatis. Et quanquam hacten{us} is loc{us} habit{us} eſt, vt Delio (quod dici-
tur) haberet op{us} natatore, & Oedipo coniectore, niſi fallor, quæ ſcripſim{us}, ita ſcri-
pſim{us}, vt quæ tradiderit parum culta & difficilia, pro virib{us} non negligenter,
& dilucide tractauerim{us}.

Quemadmodum in quarto libro eſt ſcriptum. ] Id factum eſt
cap. III. nos tamen, vt ſemel totam columnationis rationem traderem{us}, libro ter-
tio in digreßione nostra, Corinthĳ capituli maluim{us} rationem indicare.

Stylobatis adiectio, quæ ſit perſcamillos impares. ] Ampliaui-
m{us} libro tertio, cum diceret ita exæquari oportere ſtylobat{as}, vti haberent per me-
dium adiectionem per ſcamillos impares. Quid verò iam tunc ſuſpicaremur, libet
hoc loco plurib{us} exponere: nam fortaſſe non fallet à diuinatione petitum auxilium.
Quid enim huiuſmodi in reb{us} aliud faci{as}? Eandem plane habuiſſe in ſtylobaus
rationem Vitruuium, quam in columnis putabam{us}. Atqui ex ei{us} ſententia
(perierat enim promiſſa deformatio) demonſtraueram{us} columnis veluti ventrem
adĳci, vt intumeſcerent in medio, & , vt loquar cum Columella, in ventrem late-
ſcerent, partib{us} ſumma atque imaſenſim à medio contractis & diminutis. Itaque
cum intelligerem{us} Athenis vrbe Græciæ vetustißima etiam hodie ostendi

Text layer

Text normalization

Search