Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Table of figures

< >
[191] d g t K z b e a o ſ h
[192] d g t k n z u e b a o ſ h m r
[193] d g p i t k b e a o l f q h
[194] p d h t z f b g a ſ e k q
[195] t f h a ſ i k d r e z b c m o g
[196] q h f d u o g c r e a n m z b
[197] t f h a p k l i d e z b n r m o g q
[198] ſ m s q c d r b n p t a h e g u i f
[199] q s n p e f o x u m l b z k d h a
[200] k q t ſ n ſ g b o e u z d h a
[201] k q p t ſ n g b o r f e u m z d h a
[202] t i n g y z x q m b c œ f h z r a d p e K o
[203] u r h d x b y m ſ o n f g i k q z t c c s a
[204] p b o n m d r h c t a K
[205] d g p i t k n u b e a o f q l h m r
[206] a h p u m z t x b n c q s d g ſ K f r
[207] d g p i t k n z u b e a ſ o q l h m r
[208] h n m ſ a s x t r c e d z b g o p q k
[209] u g z y x r s t
[Figure 210]
[Figure 211]
[212] a h e d c b k q l g f
[213] a d c g b e f
[214] k n m x b l p f s u z y t
[215] k n b l o q f g u z
[216] k n m b l d p o q f g u
[217] k b d o f u g z r e a
[218] k h b m z d e a t i g
[219] h m k o n q e f p g i
[220] a k h g p d b c l
< >
page |< < (219) of 778 > >|
225219OPTICAE LIBER VI. rum, reflexionis & ſpeculi ſphærici caui) puncta dictæ rectæ intermedia à punctis dictæ peri-
pheriæ intermedijs reflectentur. 54. 42 p 8.
SIt ergo ſpeculum ſphæricum concauum a b: & extrahamus in ipſo ſpeculo ſuperficiem planã,
tranſeuntem per centrũ:
& faciat circulũ a b circa centrũ e [faciet autem per 1 th. 1 ſphær. ] &
extrahamus in hoc circulo duas diametros ſe ſecãtes a e o, b e d:
& ſpeculum nõ excedat arcũ
b a d o:
& ponamus in b e punctum z, quocunq; modo ſit: & ponamus in linea a e punctum k: & ſit
a k maior quàm k e:
& continuemus z k: & tranſeat ad f: & continuemus e f: & ſit angulus g f e æqua
lis angulo z f e.
[per 23 p 1. ] Quia igitur [per 7 p 3] f k eſt maior k a, & k a eſt maior quàm k e: [ex
theſi] erit f k maior quàm k e:
angulus ergo f e k maior eſt angulo e f k: [per 18 p 1] ergo eſt maior
angulo e f g.
Linea ergo f g concurret cũ linea k e. [ſi enim non concurrat: erit ad ipſam parallela:
itaq;
per 29 p 1 angulus e f g æquabitur angulo f e k, quo minor eſt concluſus. ] Concurrant ergo in
g.
Duæ ergo lineæ z f, f g reflectuntur propter angu
195[Figure 195]t f h a ſ i k d r e z b c m o g los æquales z f e, g f e:
[per 12 n 4] k ergo eſt imago
g, ſi uiſus fuerit in z [per 6 n 5.
] Et extrahamus li-
neam z l h quocunq;
modo ſit: & cõtinuemus e h,
h g, z g:
& extrahamus f e uſq; ad m. Proportio er-
go z m ad m g eſt, ſicut ꝓportio z f ad f g [per 3 p 6:

quia angulus g f z bifariam ſectus eſt per rectã e f]
& [per 7 p 3] z h eſt maior quàm z f, & g h eſt mi-
nor quàm g f.
Ergo proportio z h ad g h eſt maior,
quàm proportio z f ad f g:
[ut conſtat ex 8 p 5] eſt
ergo maior quàm proportio z m ad m g.
Ergo [per
3 p 6] linea, quę diuidit angulũ z h g in duo æqua-
lia, ſecat lineã m g:
ſecat ergo lineã e g. Secet ergo
lineam e g in r:
ergo angulus g h e maior eſt angulo
z h e:
& h z ſecet a e in l. Ergo duæ lineæ z h, h r re-
flectũtur propter angulos æquales:
[r h e, z h e per
12 n 4] & erit l imago r.
Dico ergo, quòd forma cu-
iuslibet puncti lineæ g r reflectitur ad uiſum z ex
puncto aliquo arcus f h, & non ex alio.
Huius rei demonſtratio eſt, quoniam in capitulo de imagi-
ne, quinto tractatu in duabus figuris [66 n] dictum eſt, quòd duo arcus a b, d o non poſſunt eſſe ta
les, quòd ex illis reflectatur aliquid de linea e o ad z:
& arcus e o non eſt de ſpeculo: [nam ex theſi
ab arcu ſpeculi b a d o fit reflexio, cũ ille tantùm ſub uiſum in diametro d b poſitum cadat] nõ ergo
remanet niſi arcus a d.
Sed in triceſima quinta figura [66 n 5] dictum eſt, quòd forma cuiuslibet
pũcti diametri e o reflectitur ab aliquo puncto arcus a d.
Et in triceſima ſexta, capitulo de imagine
[73 n 5] patuit, quòd nunquã reflectitur forma puncti lineæ g r ad z ex arcu a d, niſi ex ſolo puncto.

Forma ergo cuiuslibet puncti lineæ g r reflectitur ad z ex uno ſolo puncto arcus a d.
Et ponamus
in linea g r punctum c.
Dico ergo, quòd illud punctũ
196[Figure 196]q h f d u o g c r e a n m z b non erit, niſi in arcu fh.
Sin autem reflectatur forma c
ad z ex u, quod eſt in arcu a f:
& continuemus lineas
z u, e u, g u, c u.
Linea ergo g u erit maior g f [per 7 p 3]
& z u eſt minor quàm z f.
Ergo [ut cõſtat ex 8 p 5] ꝓ-
portio g u ad z u eſt maior proportione g f ad f z:
ergo
maior proportione g m ad m z [quia enim angulus
g f z bifariam ſectus eſt per rectam f m:
erit per 3 p 6 g f
ad f z, ſicut g m ad m z.
] Linea ergo, q̃ diuidit angulũ
g u z per æqualia, ſecat lineam z m:
ſecat ergo z e: angu
lus ergo g u e eſt minor angulo e u z:
ergo angulus c u
e multò minor eſt angulo e u z.
[Itaq; cum anguli inci-
dentiæ & reflexionis ſint inæquales:
nulla à puncto u
ad uiſum z fiet reflexio, ut patet per 12 n 4.
] Et ſimili-
ter de quolibet puncto arcus a u.
Forma ergo c non re-
flectitur ad z, niſi ex arcu h f.
Et dico, quòd non po-
teſt reflecti ex arcu h d.
Quod ſi fuerit poſsibile: refle-
ctatur ex q, quod eſt in arcu h d:
& continuemus lineas z q, c q, r q, e q, z r: & extrahamus e h ad n. Li-
nea ergo z q eſt maior quã z h [per 7 p 3], & linea q r eſt minor quàm h r:
ergo proportio z q ad q r
eſt maior proportione z h ad h r:
[ut patet per 8 p 5] quæ eſt, ſicut proportio z n ad n r [per 3 p 6:
quia angulus r h z bifariam ſectus eſt per rectam h n.
] Linea ergo, quæ diuidit angulum z q r in duo
æqualia, ſecat lineam n r:
ſecat ergo lineam e r: angulus ergo r q e eſt maior angulo e q z: angulus er
go c q e eſt multò maior angulo e q z.
Hoc idem ſequitur in omni puncto arcus h d. Forma ergo c
non reflectitur ad z ex arcu h d:
neque ex arcu a f. Sed iam patuit, quòd omnino debet reflecti ex ar-
cu a d.
Forma ergo c non reflectitur ad z, niſi ex aliquo puncto arcus f h [nam quòd à punctis h &
freflexio nulla fiat, patet per 74.
75 n 5. ] Reflectatur ergo ex t: & continuemus lineas c t, & z t. Quia

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index