226LIBER
batur, Fuerat aũt ea℞ altitudo pedũ.
vis@ craſſitudo pedum trium, ita fabri
catæ triplici materia alternis ſe cõtra ſubſcudibus ĩter ſe coagmẽtatæ, lami/
niſ ferreis ex frigido ductis alligatæ. Hæ in arbuſculis ſiue amaxopodes di
cãtur, habuerant uerſatiões, Ita ſupra tranſtrorũ planitiẽ q̃ ſupra baſim fue
rat, poſtes erant erecti pedũ. xviii @ latitudinis. s@. craſſitudinis. F. Z. diſtãtes ĩ
ter ſe. is @ ſupra eos trabes circũcluſæ cõtinehant totam cõpactionẽ \9. . late pe
dem. i@. craſſæ. s@. ſupra eam capreoli extollebant̃ altitudine pedum. xii. Su
pra capreolos tignũ collocatũ cõiũgebat capreolo℞ cõpactiões. Itẽ fixa ha/
buerant lateraria in tranſuerſo, ꝗb{us} iſuꝑ cõtabulatio circũdata cõtegebat in
feriora. Habuerat aũt mediam cõtabulationẽ ſupra trabiculas, ubiſcorpio/
nes & catapultæ collocabant̃. Erigebant̃ & arrectaria duo cõpacta pedum.
xxxv \9. . craſſitudine ſeſꝗpedali \9. latitudine pedũ. ii. cõiũcta capitibus tranſ
uerſario cardinato tigno, & altero mediano ĩter duos ſcapos cardinato, &
laminis ferreis religato, quo ĩſuꝑ collocata erat alternis materies ĩter ſcapos
& tranſuerſariũ traiecta cheloniis & anconibus firmiter incluſa, In ea mate-
ria fuerũt ex torno facti axiculi duo, e ꝗbus funes alligati retinebant arietẽ.
Supra caput eo℞ ꝗ cõtinebant arietẽ collocatũ erat pluteũ, turriculæ ſimili
tudine ornatũ, uti ſine periculo duo milites tuto ſtantes ꝓſpicere poſſẽt, &
renũciare, q̈s res aduerſarii conarẽtur. Aries aũt eius habuerat lõgitudinem
pedũ. civ \9. . latitudine in imo palmopedali. \9. . craſſitudine pedali. \9. . contra-
ctum a capite in latitudine pes. i \9. . ~craſſitudine. s@. Is aũt aries habuerat de
ferro duro roſtrũ, ita uti naues lõgæ ſolent habere, & ex ipſo roſtro laminæ
ferreæ quatuor circiter pedũ. xv. fixæ fuerãt ĩ materia. A capite aũt ad imam
calcẽ tigni cõtẽti fuerũt funes q̈tuor, craſſitudine digito℞ octo ita religati
quẽadmodũ nauis malus a puppi ad prorã continet̃, ei funes p̃cinctoriis
trãſuerſis erant religati, hñtes ĩter ſe palmipedalia ſpatia. Inſuꝑ coriis crudis
totus aries erat ĩuolutus. Ex ꝗb{us} aũt funib{us} pendebãt eo℞ capita fuerant ex
ferro factæ q̈druplices catene, & ipſæ coriis crudis erãt ĩuolutæ. Itẽ habue/
rat ꝓiectura ei{us} ex tabulis arcam cõpactã & cõfixã rudentib{us} maioribus ex/
tentis, per qua℞ aſperitates nõ labentibus pedib{us} faciliter ad murũ ꝑuenie-
bat̃, at ea machina ſex modis mouebat̃, ꝓgræſſu, itẽ latere dextra ac ſini
ſtra, porrectiõe nõ minus in altitudinẽ extollebat̃, & in imũ ĩclinatione de-
mittebat̃. Erigebat̃ aũt machina in altitudinẽ ad diſiiciẽdũ murũ circiter pe
des. c. Itẽ a latë dextra ac ſiniſtra ꝓ currẽdo ꝑſtrĩgebat nõ minus pedes. c. Gu
bernabãt eã hoĩes. c. hñtẽ põd{us} talẽtũ q̈tuor miliũ, qđ ſit. CCCCLXXX. põdo.
catæ triplici materia alternis ſe cõtra ſubſcudibus ĩter ſe coagmẽtatæ, lami/
niſ ferreis ex frigido ductis alligatæ. Hæ in arbuſculis ſiue amaxopodes di
cãtur, habuerant uerſatiões, Ita ſupra tranſtrorũ planitiẽ q̃ ſupra baſim fue
rat, poſtes erant erecti pedũ. xviii @ latitudinis. s@. craſſitudinis. F. Z. diſtãtes ĩ
ter ſe. is @ ſupra eos trabes circũcluſæ cõtinehant totam cõpactionẽ \9. . late pe
dem. i@. craſſæ. s@. ſupra eam capreoli extollebant̃ altitudine pedum. xii. Su
pra capreolos tignũ collocatũ cõiũgebat capreolo℞ cõpactiões. Itẽ fixa ha/
buerant lateraria in tranſuerſo, ꝗb{us} iſuꝑ cõtabulatio circũdata cõtegebat in
feriora. Habuerat aũt mediam cõtabulationẽ ſupra trabiculas, ubiſcorpio/
nes & catapultæ collocabant̃. Erigebant̃ & arrectaria duo cõpacta pedum.
xxxv \9. . craſſitudine ſeſꝗpedali \9. latitudine pedũ. ii. cõiũcta capitibus tranſ
uerſario cardinato tigno, & altero mediano ĩter duos ſcapos cardinato, &
laminis ferreis religato, quo ĩſuꝑ collocata erat alternis materies ĩter ſcapos
& tranſuerſariũ traiecta cheloniis & anconibus firmiter incluſa, In ea mate-
ria fuerũt ex torno facti axiculi duo, e ꝗbus funes alligati retinebant arietẽ.
Supra caput eo℞ ꝗ cõtinebant arietẽ collocatũ erat pluteũ, turriculæ ſimili
tudine ornatũ, uti ſine periculo duo milites tuto ſtantes ꝓſpicere poſſẽt, &
renũciare, q̈s res aduerſarii conarẽtur. Aries aũt eius habuerat lõgitudinem
pedũ. civ \9. . latitudine in imo palmopedali. \9. . craſſitudine pedali. \9. . contra-
ctum a capite in latitudine pes. i \9. . ~craſſitudine. s@. Is aũt aries habuerat de
ferro duro roſtrũ, ita uti naues lõgæ ſolent habere, & ex ipſo roſtro laminæ
ferreæ quatuor circiter pedũ. xv. fixæ fuerãt ĩ materia. A capite aũt ad imam
calcẽ tigni cõtẽti fuerũt funes q̈tuor, craſſitudine digito℞ octo ita religati
quẽadmodũ nauis malus a puppi ad prorã continet̃, ei funes p̃cinctoriis
trãſuerſis erant religati, hñtes ĩter ſe palmipedalia ſpatia. Inſuꝑ coriis crudis
totus aries erat ĩuolutus. Ex ꝗb{us} aũt funib{us} pendebãt eo℞ capita fuerant ex
ferro factæ q̈druplices catene, & ipſæ coriis crudis erãt ĩuolutæ. Itẽ habue/
rat ꝓiectura ei{us} ex tabulis arcam cõpactã & cõfixã rudentib{us} maioribus ex/
tentis, per qua℞ aſperitates nõ labentibus pedib{us} faciliter ad murũ ꝑuenie-
bat̃, at ea machina ſex modis mouebat̃, ꝓgræſſu, itẽ latere dextra ac ſini
ſtra, porrectiõe nõ minus in altitudinẽ extollebat̃, & in imũ ĩclinatione de-
mittebat̃. Erigebat̃ aũt machina in altitudinẽ ad diſiiciẽdũ murũ circiter pe
des. c. Itẽ a latë dextra ac ſiniſtra ꝓ currẽdo ꝑſtrĩgebat nõ minus pedes. c. Gu
bernabãt eã hoĩes. c. hñtẽ põd{us} talẽtũ q̈tuor miliũ, qđ ſit. CCCCLXXX. põdo.
Totius operis peroratio. # Caput. XXII.
De ſcorpionibus &
catapultis &
baliſtis etiã teſtitudinib{us} &
turrib{us}, quæ
maxime mihi uidebãtur idonea & a ꝗbus eẽtĩuenta & quẽadmodũ fieri
deberẽt explicui, Scalarũ aũt & carcheſio℞ & eorũ, quo℞ rõnes ſunt imbe-
cilliores non neceſſe habui ſcribere, Hæc ẽt milites ꝑ ſe ſolent facere, ne ea
ip̃a oĩbus locis ne eiſdem rõnibus poſſunt utilia eſſe, ꝙ differẽtes ſũt mu-
maxime mihi uidebãtur idonea & a ꝗbus eẽtĩuenta & quẽadmodũ fieri
deberẽt explicui, Scalarũ aũt & carcheſio℞ & eorũ, quo℞ rõnes ſunt imbe-
cilliores non neceſſe habui ſcribere, Hæc ẽt milites ꝑ ſe ſolent facere, ne ea
ip̃a oĩbus locis ne eiſdem rõnibus poſſunt utilia eſſe, ꝙ differẽtes ſũt mu-