227200INTRODVCTIO.
tantumq;
ab eorum verticibus diſtat polus, quantum æquator;
tantũmq;
polusab horizonte eleuatur, quan-
tum æquator; vnde caloræſtatis tantus eſt, quantum hyemis frigus: & Horologium ſolare horizontale in-
ſeruit etiam pro verticali.
tum æquator; vnde caloræſtatis tantus eſt, quantum hyemis frigus: & Horologium ſolare horizontale in-
ſeruit etiam pro verticali.
De quinta Sphæra, ideſt obliqua, cuius vertex eſtin circulo polari.
HIc polus præcisè eleuatur gr.
66 {1/2}.
&
tropicus vnus totus ect ſupra horizontem, alter vero totus infra;
il-
le coincidit cum maximo paralello ſemper apparentium, hic verò cum maximo ſemper latentium. qui-
bus ſit vt aſtra, quæ ſunt intra Zonam torridam oriantur, & occidant. quæ ſunt extra ad polum eleuatũ ſem-
per lateant. habent dierum varietates, maxin uſq; dies eſt horarum 24. quando videlicet Sol percurrit tro-
picum extantem; in altero vero tropico nox eſt horarum 24. æquinoctia, & ſolſtitia ſortiuntur, vt pręceden-
tes: pariter & quatuor anni tempora. Eteroſcij ſunt, quia vmbram meridiei ad polum tantum conſpicuum
emittunt. peculiare illis eſt, quod eclipticæ polus, qui circulum polarem deſcribit, ſemel per eorum verticem
tranſeat: quo temporis momento ecliptica cum horizonte congruit, & ſtatim poſt, bifariam ſe mutuo ſec@t.
le coincidit cum maximo paralello ſemper apparentium, hic verò cum maximo ſemper latentium. qui-
bus ſit vt aſtra, quæ ſunt intra Zonam torridam oriantur, & occidant. quæ ſunt extra ad polum eleuatũ ſem-
per lateant. habent dierum varietates, maxin uſq; dies eſt horarum 24. quando videlicet Sol percurrit tro-
picum extantem; in altero vero tropico nox eſt horarum 24. æquinoctia, & ſolſtitia ſortiuntur, vt pręceden-
tes: pariter & quatuor anni tempora. Eteroſcij ſunt, quia vmbram meridiei ad polum tantum conſpicuum
emittunt. peculiare illis eſt, quod eclipticæ polus, qui circulum polarem deſcribit, ſemel per eorum verticem
tranſeat: quo temporis momento ecliptica cum horizonte congruit, & ſtatim poſt, bifariam ſe mutuo ſec@t.
De ſexta Sphæra, ideſt obliqua, cuius vertex eſt intra polarem circulum,
& polum conſpicuum.
& polum conſpicuum.
HÆc eſt frigidæ Zonæ habitatio.
habet dies maximos, &
noctes maximas conſtantes ex pluribus horis,
quam 24. imo prout magis ad polum vertex appropinquat, conſtabunt ex pluribus diebus, & noctibus; &
criam ex menſibus, ratio eſt, quia hic pars quædam eclipticæ ſemper manet ſupra horizontem verſus polum
eleuatum, & altera huic oppoſita ſemper infra manet, quare Sole per eas incedente, erit ib: dies continua, hic
vero nox: quæ vt me ius intelligas conſtitue ſphæram materialem, vt propoſitum requirit, eamque motu
diurno conuerte, interim obſeruans eclipticam ad polum ſublimem, videbiſq; portionem eius aliquam ſem-
per ſupra horizontem extare, tantumq; ad polum depreſſum latere. Sole igitur illam motu proprio obeun-
te, erit dies continuus, & quidem tot ferè dierum, quot gradus erunt in ea: hanc vero obeunte Sole, erit nox
continua. vbi aduertendum eſt, quod quamuis hæ duę portiones æquales ſint, non tamen ſequitun diem con-
tinuum æqualem eſſe nocti continuæ, cauſa eſt apogæum Solis, quod nunc eſt in Cancro, propter quod Sol
tardius incedit per ſigna ſolſtitialia Cancri, quam in oppoſiris Capricorni, & conſequenter dies ille conti-
nuus longior erit nocte continua, in boreali habitatione: in auſtrali nox erit longior. Ex ſphæra materiali
facilè eſt reperire quantitatem horum arcuum, ac proinde etiam dierum, ac noctium continuarum quæ illis
debentur. quas quantitates videre potes in Tabula temporis diurni, autſemidiurni, quam ſupra in Sole dedi-
mus, præterea ſigna exiſtentia circa vernum æquinoctium, præpoſterẽ oriuntur, ideſt, Taurus ante Arietem,
Aries ante Piſces: ſigna vero ad autumnale æquinoctium præpoſterè occidunt, ideſf, Sagittarius ante Scor-
pionem, Scorpio ante Libram, quæ vt impoſſibilia videantur, adhibita tamen materiali ſphæra, qua ratione
fiant clarè percipitur. ortus, & occaſus, æquinoctia, & ſolſtitia, quatuor anni tempora, vmbræ tandem hic ſe
habent proportionaliter, vt in præcedentibus ſphæris obliquis.
quam 24. imo prout magis ad polum vertex appropinquat, conſtabunt ex pluribus diebus, & noctibus; &
criam ex menſibus, ratio eſt, quia hic pars quædam eclipticæ ſemper manet ſupra horizontem verſus polum
eleuatum, & altera huic oppoſita ſemper infra manet, quare Sole per eas incedente, erit ib: dies continua, hic
vero nox: quæ vt me ius intelligas conſtitue ſphæram materialem, vt propoſitum requirit, eamque motu
diurno conuerte, interim obſeruans eclipticam ad polum ſublimem, videbiſq; portionem eius aliquam ſem-
per ſupra horizontem extare, tantumq; ad polum depreſſum latere. Sole igitur illam motu proprio obeun-
te, erit dies continuus, & quidem tot ferè dierum, quot gradus erunt in ea: hanc vero obeunte Sole, erit nox
continua. vbi aduertendum eſt, quod quamuis hæ duę portiones æquales ſint, non tamen ſequitun diem con-
tinuum æqualem eſſe nocti continuæ, cauſa eſt apogæum Solis, quod nunc eſt in Cancro, propter quod Sol
tardius incedit per ſigna ſolſtitialia Cancri, quam in oppoſiris Capricorni, & conſequenter dies ille conti-
nuus longior erit nocte continua, in boreali habitatione: in auſtrali nox erit longior. Ex ſphæra materiali
facilè eſt reperire quantitatem horum arcuum, ac proinde etiam dierum, ac noctium continuarum quæ illis
debentur. quas quantitates videre potes in Tabula temporis diurni, autſemidiurni, quam ſupra in Sole dedi-
mus, præterea ſigna exiſtentia circa vernum æquinoctium, præpoſterẽ oriuntur, ideſt, Taurus ante Arietem,
Aries ante Piſces: ſigna vero ad autumnale æquinoctium præpoſterè occidunt, ideſf, Sagittarius ante Scor-
pionem, Scorpio ante Libram, quæ vt impoſſibilia videantur, adhibita tamen materiali ſphæra, qua ratione
fiant clarè percipitur. ortus, & occaſus, æquinoctia, & ſolſtitia, quatuor anni tempora, vmbræ tandem hic ſe
habent proportionaliter, vt in præcedentibus ſphæris obliquis.
De ſeptima, & vltima Sphæra, ideſt paralella, cuius vertex eſt alter polorum,
alter vero i@um cœli.
alter vero i@um cœli.
HIc æquator horizonti congruit;
dimidiumq;
eclipticæ ſemper eſt ſupra, dimidiumq;
alterum infra ho-
rizontem vnde, nulla affixa ſydera diurna conuerſione oriuntur. aut occidunt, ſed motu diurno deſcri-
bunt circulos horizonti paralellos, perpetuo enim dimidium cæli conſpicuum eſt, dimidium etiam occultũ:
quare planetæ ibi oriuntur, & occidunt, non ratione motus diurni, ſed proprij. vnde Sol ſupra horizonrem
perpetuo moratur dum obit ſex ſigna conſpicua, moueturq; primo radendo horizontem, pararelloſque ei,
vel potius ſpiras quotidie altiores deſcribendo. quocirca ibi eſt dies vna, & nox vna tantum in toto anno,
vtraque conſtans ſex menſibus. aduertendum tamen eſt in eo Zodiaci ſemicirculo, in quo eſt apogæum So-
lis Solem immorari ſeptem diebus amplius, quam in altero; ideo vel dies, vel nox longior erit ſeptem diebus
nocte, vel die. quod ſi in partem vulgo crepuſculum computemus, erit dies continuus per nouem menſes, &
amplius. Sol enim crepuſculum efficit exiſtens infra horizontem gr. 18. quia vero 21. gr. Scorpij, & 9. Aqua-
rij declinant gr. 18. ab æquatore, & proinde etiam ab hoc horizonte, ideo in tota Libra vſq; ad gr. 21. Scor-
pij; & a 9. gr. Aquarij per totos Piſces, fiet crepuſculum, quod tempus erit trium menſium, dierum 12. die@
igitur artificialis vulgaris erit menſium 9. dierum 12. imo ſi etiam refractionis ratio habeatur, quæ Solem ſu-
pra horizontem eleuat, antequam reuera eum conſcendat, dies erunt longiores, crepuſcula vero breuiora.
Aequinoctium hic propriè nullum; quamuis dici poſſit eſſe ibi perpetuum, quia nox illa eſt ſemper ferè diei
æqualis, cum vterque ſit ferè ſex menſium. habent duo ſolſtitia, vt alij. quatuor etiam anni tempora perſenti-
ſcunt. ab vmbris dicuntur periſcij, ideſt, circumumbræ; cum enim Sol circa horizontem æquidiſtanter ſem-
per gyret, vmbræ quoque in gyrum quoquouerſus proijcientur. Luna per dies 14 {1/2} ſupra horizontem exi-
ſtit. Venus, & Mercurius Solem comitantur. Mars conſpicitur per menſes ferè 10. @upiter per annos ferè 6.
Saturnus per 15. ac per tautumdem temporum latent poſtea.
rizontem vnde, nulla affixa ſydera diurna conuerſione oriuntur. aut occidunt, ſed motu diurno deſcri-
bunt circulos horizonti paralellos, perpetuo enim dimidium cæli conſpicuum eſt, dimidium etiam occultũ:
quare planetæ ibi oriuntur, & occidunt, non ratione motus diurni, ſed proprij. vnde Sol ſupra horizonrem
perpetuo moratur dum obit ſex ſigna conſpicua, moueturq; primo radendo horizontem, pararelloſque ei,
vel potius ſpiras quotidie altiores deſcribendo. quocirca ibi eſt dies vna, & nox vna tantum in toto anno,
vtraque conſtans ſex menſibus. aduertendum tamen eſt in eo Zodiaci ſemicirculo, in quo eſt apogæum So-
lis Solem immorari ſeptem diebus amplius, quam in altero; ideo vel dies, vel nox longior erit ſeptem diebus
nocte, vel die. quod ſi in partem vulgo crepuſculum computemus, erit dies continuus per nouem menſes, &
amplius. Sol enim crepuſculum efficit exiſtens infra horizontem gr. 18. quia vero 21. gr. Scorpij, & 9. Aqua-
rij declinant gr. 18. ab æquatore, & proinde etiam ab hoc horizonte, ideo in tota Libra vſq; ad gr. 21. Scor-
pij; & a 9. gr. Aquarij per totos Piſces, fiet crepuſculum, quod tempus erit trium menſium, dierum 12. die@
igitur artificialis vulgaris erit menſium 9. dierum 12. imo ſi etiam refractionis ratio habeatur, quæ Solem ſu-
pra horizontem eleuat, antequam reuera eum conſcendat, dies erunt longiores, crepuſcula vero breuiora.
Aequinoctium hic propriè nullum; quamuis dici poſſit eſſe ibi perpetuum, quia nox illa eſt ſemper ferè diei
æqualis, cum vterque ſit ferè ſex menſium. habent duo ſolſtitia, vt alij. quatuor etiam anni tempora perſenti-
ſcunt. ab vmbris dicuntur periſcij, ideſt, circumumbræ; cum enim Sol circa horizontem æquidiſtanter ſem-
per gyret, vmbræ quoque in gyrum quoquouerſus proijcientur. Luna per dies 14 {1/2} ſupra horizontem exi-
ſtit. Venus, & Mercurius Solem comitantur. Mars conſpicitur per menſes ferè 10. @upiter per annos ferè 6.
Saturnus per 15. ac per tautumdem temporum latent poſtea.