Vitruvius, De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis

List of thumbnails

< >
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
6
6
7
7
8
8
9
9
10
10
< >
page |< < (3) of 530 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div24" type="section" level="1" n="24">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1264" xml:space="preserve">
              <pb o="3" file="023" n="23" rhead="DE ARCHITEC. LIB. I."/>
            multa ornamenta ſæpe in operibus Architecti deſignant, de quibus ar-
              <lb/>
            gumentis, rationem curfecerint quærentibus reddere debent. </s>
            <s xml:id="echoid-s1265" xml:space="preserve">Quemad-
              <lb/>
            modum ſi quis ſtatuas marmoreas mulieres ſtolatas, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1266" xml:space="preserve">quæ Caryatides
              <lb/>
            dicuntur, procolumnis in opere ſtatuerit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1267" xml:space="preserve">inſuper mutulos & </s>
            <s xml:id="echoid-s1268" xml:space="preserve">coronas
              <lb/>
            collocauerit, percontantibus ita reddetrationem. </s>
            <s xml:id="echoid-s1269" xml:space="preserve">Carya ciuitas Pelopon-
              <lb/>
            neſi, cum Perſis hoſtibus contra Græciam conſenſit, poſtea Græci per vi-
              <lb/>
            ctoriam glorioſe bello liberati, communi conſilio Caryatibus bellum in-
              <lb/>
            dixerunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s1270" xml:space="preserve">Itaque oppido capto, uiris interfectis, ciuitate deleta, matro-
              <lb/>
            nas eorum in ſeruitutem abduxerunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s1271" xml:space="preserve">Necſunt paſsi ſtolas, neque orna-
              <lb/>
            tus matronales deponere, vti non vno triumpho ducerentur: </s>
            <s xml:id="echoid-s1272" xml:space="preserve">ſed æterno
              <lb/>
            ſeruitutis exemplo graui contumelia preſſæ, pœnas pendere viderentur
              <lb/>
            pro ciuitate. </s>
            <s xml:id="echoid-s1273" xml:space="preserve">Ideo qui tunc Architecti ſuerunt, ædificijs publicis deſigna-
              <lb/>
            uerunt earum imagines oneri ferundo collocatas, vt etiam poſteris nota
              <lb/>
            pœna peccati Caryatium, memoriæ traderetur. </s>
            <s xml:id="echoid-s1274" xml:space="preserve">Non minus Lacones,
              <lb/>
            Pauſania Cleombroti filio duce, Platæeo prælio, pauca manu infinitum
              <lb/>
            numerum exercitus Perſarum cum ſuperauiſſent, acto cum gloria trium
              <lb/>
            pho, ſpoliorum & </s>
            <s xml:id="echoid-s1275" xml:space="preserve">prædæ porticum Perſicam ex manubijs laudis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1276" xml:space="preserve">nir-
              <lb/>
            tutis ciuium, indicem victoriæ, poſteris pro trophæo conſtituerunt, ibiq́;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1277" xml:space="preserve">captiuorum ſimulacra, barbarico veſtis ornatu, ſuperbia meritis contu-
              <lb/>
            melijs punita, ſuſtinentia tectum collocauerunt: </s>
            <s xml:id="echoid-s1278" xml:space="preserve">vti & </s>
            <s xml:id="echoid-s1279" xml:space="preserve">hoſtes horreſcerent
              <lb/>
            timore eorum fortitudinis affecti, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1280" xml:space="preserve">ciues id exemplum virtutis aſpi-
              <lb/>
            cientes, gloria erecti, ad defendendam libertatem eſſent parati. </s>
            <s xml:id="echoid-s1281" xml:space="preserve">Itaque ex
              <lb/>
            eo multi ſtatuas Perſicas ſuſtinentes, epiſtylia & </s>
            <s xml:id="echoid-s1282" xml:space="preserve">ornamenta eorum collo-
              <lb/>
            cauerunt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1283" xml:space="preserve">ita ex eo argumento, varietates egregias auxerunt operibus. </s>
            <s xml:id="echoid-s1284" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Item ſunt aliæ eiuſdem generis hiſtoriæ, quarum noticiam Architectos
              <lb/>
            tenere oportet. </s>
            <s xml:id="echoid-s1285" xml:space="preserve">Philoſophia verò perficit Architectum animo magno,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s1286" xml:space="preserve">vti non ſit arrogans, ſed potius facilis, æquus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1287" xml:space="preserve">fidelis, ſine auaritia,
              <lb/>
            quod eſt maximum. </s>
            <s xml:id="echoid-s1288" xml:space="preserve">Nullum enim opus vere ſine fide & </s>
            <s xml:id="echoid-s1289" xml:space="preserve">caſtitate fieri
              <lb/>
            poteſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s1290" xml:space="preserve">Ne ſit cupidus, neque in muneribus accipiendis habeat animum
              <lb/>
            occupatum, ſed cum grauitate ſuam tueatur dignitatem, bonam famam
              <lb/>
            habendo. </s>
            <s xml:id="echoid-s1291" xml:space="preserve">Hæc enim Philoſophia præſcribit. </s>
            <s xml:id="echoid-s1292" xml:space="preserve">Præterea de rerum natura,
              <lb/>
            quæ Græcè φυσιολογία dicitur, philoſophia explicat: </s>
            <s xml:id="echoid-s1293" xml:space="preserve">quam neceſſe eſt
              <lb/>
            ſtudioſius nouiſſe, quod habet multas & </s>
            <s xml:id="echoid-s1294" xml:space="preserve">varias naturales quæſtiones, vt
              <lb/>
            etiam in aquarum ductionibus. </s>
            <s xml:id="echoid-s1295" xml:space="preserve">In curſibus enim & </s>
            <s xml:id="echoid-s1296" xml:space="preserve">circuitionibus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1297" xml:space="preserve">li-
              <lb/>
            brata planicie, expreſsionibus, ſpiritus naturales aliter atque aliter fiunt,
              <lb/>
            quorum offenſionibus mederi nemo poterit, niſi qui ex Philoſophia
              <lb/>
            principia rerum naturæ nouerit. </s>
            <s xml:id="echoid-s1298" xml:space="preserve">Item quicunque Cteſibijaut Archime-
              <lb/>
            dis libros, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1299" xml:space="preserve">cæterorum qui eiuſmodi generis præcepta conſcripſerunt,
              <lb/>
            leget, cum ijs ſentire non poterit, niſi his rebus à Philoſophis fuerit inſti-
              <lb/>
            tutus. </s>
            <s xml:id="echoid-s1300" xml:space="preserve">Muſicen autem ſciat oportet, vti canonicam rationem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1301" xml:space="preserve">Mathe-
              <lb/>
            maticam notam habeat: </s>
            <s xml:id="echoid-s1302" xml:space="preserve">præterea baliſtarum, catapultarum, </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>