Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
page |< < (XI) of 389 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:space="preserve">
              <pb o="XI" file="0023" n="23"/>
            applicatione ita exhibuit, ut eadem in iis omnibus ubi-
              <lb/>
            que ſe prodat uniformis agendi ratio, non ex arbitrariis
              <lb/>
            hypotheſibus, & </s>
            <s xml:space="preserve">fictitiis commentationibus, ſed ex ſola
              <lb/>
            continua ratiocinatione deducta. </s>
            <s xml:space="preserve">Ejuſmodi autem eſt
              <lb/>
            omnis, ut eas ubique vel definiat, vel adumbret combi-
              <lb/>
            nationes elementorum, quæ ad diverſa præſtanda phæ-
              <lb/>
            nomena ſunt adhibendæ, ad quas combinationes Condi-
              <lb/>
            toris Supremi conſilium, & </s>
            <s xml:space="preserve">immenſa Mentis Divinæ
              <lb/>
            vis ubique requiritur, quæ infinitos caſus perſpiciat, & </s>
            <s xml:space="preserve">
              <lb/>
            ad rem aptiſſimos ſeligat, ac in Naturam inducat.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:space="preserve">Id mihi quidem argumentum eſt operis, in quo Theo-
              <lb/>
            riam meam expono, comprobo, vindico: </s>
            <s xml:space="preserve">tum ad Mecha-
              <lb/>
            nicam primum, deinde ad Phyſicam applico, & </s>
            <s xml:space="preserve">uberri-
              <lb/>
            mos uſus expono, ubi brevi quidem libello, ſed admo-
              <lb/>
            dum diuturnas annorum jam tredecim meditationes com-
              <lb/>
            plector meas, eo plerumque tantummodo rem deducens,
              <lb/>
            ubi demum cum communibus Philoſophorum conſentio
              <lb/>
            placitis, & </s>
            <s xml:space="preserve">ubi ea, quæ habemus jam pro compertis,
              <lb/>
            ex meis etiam deductionibus ſponte fluunt, quod uſque
              <lb/>
            adeo voluminis molem contraxit. </s>
            <s xml:space="preserve">Dederam ego quidem
              <lb/>
            diſperſa diſſertatiunculis variis Theoriæ meæ quædam ve-
              <lb/>
            lut ſpecimina, quæ inde & </s>
            <s xml:space="preserve">in Italia Profeſſores publi-
              <lb/>
            cos nonnullos adſtipulatores eſt nacta, & </s>
            <s xml:space="preserve">jam ad ex-
              <lb/>
            teras quoque gentes pervaſit: </s>
            <s xml:space="preserve">ſed ea nunc primum
              <lb/>
            tota in unum compacta, & </s>
            <s xml:space="preserve">veroetiam pluſquam duplo
              <lb/>
            aucta, prodit in publicum, quem laborem poſtremo
              <lb/>
            hoc menſe, moleſtioribus negotiis, quæ me Viennam
              <lb/>
            adduxerant, & </s>
            <s xml:space="preserve">curis omnibus exſolutus ſuſcepi, dum
              <lb/>
            in Italiam rediturus opportunum itineri tempus inter
              <lb/>
            aſſiduas nives opperior, ſed omnem in eodem adornan-
              <lb/>
            do, & </s>
            <s xml:space="preserve">ad communem mediocrium etiam Philoſopho-
              <lb/>
            rum captum accommodando diligentiam adhibui.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:space="preserve">Inde vero jam facile intelliges, cur ipſum laborem
              <lb/>
            meum ad Te deferre, & </s>
            <s xml:space="preserve">Tuo nuncupare Nomini non
              <lb/>
            dubitaverim. </s>
            <s xml:space="preserve">Ratio ex iis, quæ propoſui, eſt duplex:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:space="preserve">primo quidem ipſum argumenti genus, quod Chriſtia-
              <lb/>
            num Antiſtitem non modo non dedecet, ſed etiam </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>