Bernoulli, Daniel, Hydrodynamica, sive De viribus et motibus fluidorum commentarii

Page concordance

< >
Scan Original
231 217
232 218
233 219
234 220
235 221
236 222
237 223
238 224
239 225
240 226
241 227
242 228
243 229
244 230
245 231
246 232
247 233
248 234
249 235
250 236
251 237
252 238
253 239
254 240
255 241
256 242
257 243
258 244
259 245
260 246
< >
page |< < (218) of 361 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div234" type="section" level="1" n="184">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6410" xml:space="preserve">
              <pb o="218" file="0232" n="232" rhead="HYDRODYNAMICÆ"/>
            diverſa particularum aërearum gravitatione in diverſis à centro terræ diſtantiis
              <lb/>
            ſufficienter explicari, prouti Newtonus tentavit ſtatuendo gravitationes ha-
              <lb/>
            rum particularum decreſcere in ratione quadrata diſtantiarum à centro terræ,
              <lb/>
            quæ hypotheſis in altitudinibus 13000 pedes Pariſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s6411" xml:space="preserve">non excurrentibus ſenſibi-
              <lb/>
            lem differentiam non efficit ab hypotheſi uniformis gravitationis. </s>
            <s xml:id="echoid-s6412" xml:space="preserve">Similiter
              <lb/>
            ego aliquando incidi in opinionem auctam vim centrifugam particularum
              <lb/>
            aërearum in majoribus altitudinibus aliquid hic contribuere poſſe; </s>
            <s xml:id="echoid-s6413" xml:space="preserve">at pariter
              <lb/>
            inſtituto calculo opinioni huic non amplius adhæſi. </s>
            <s xml:id="echoid-s6414" xml:space="preserve">Interim non puto, ab-
              <lb/>
            ſurdum eſſe, ſi dicamus calorem aëris medium eo majorem eſſe, quo ma-
              <lb/>
            gis à ſuperficie maris diſtet. </s>
            <s xml:id="echoid-s6415" xml:space="preserve">Velim autem ut probe notetur, hic ſermonem
              <lb/>
            eſſe de calore medio in libera atmoſphæra: </s>
            <s xml:id="echoid-s6416" xml:space="preserve">ſic enim fieri poteſt, ut calor realis
              <lb/>
            quidem in montibus non creſcat ex cauſis aliis, nec tamen inde hypo-
              <lb/>
            theſis evertatur, quandoquidem §. </s>
            <s xml:id="echoid-s6417" xml:space="preserve">§. </s>
            <s xml:id="echoid-s6418" xml:space="preserve">15. </s>
            <s xml:id="echoid-s6419" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s6420" xml:space="preserve">16. </s>
            <s xml:id="echoid-s6421" xml:space="preserve">jam demonſtratum fuerit,
              <lb/>
            pondus columnæ mercurii in barometro non præciſe cenſendum eſſe æquale
              <lb/>
            ponderi columnæ aëreæ in illa regione fumtæ, ſed ponderi medio omnium
              <lb/>
            columnarum terræ inſiſtentium: </s>
            <s xml:id="echoid-s6422" xml:space="preserve">De diverſis denſitatibus itaque ſic ſentio.</s>
            <s xml:id="echoid-s6423" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6424" xml:space="preserve">§. </s>
            <s xml:id="echoid-s6425" xml:space="preserve">29. </s>
            <s xml:id="echoid-s6426" xml:space="preserve">Si æqualis eſſet ubique calor, forent utique denſitates elaſticita-
              <lb/>
            tibus ad ſenſus proportionales, reſponderentque altitudines verticales loga-
              <lb/>
            rithmis altitudinum barometricarum: </s>
            <s xml:id="echoid-s6427" xml:space="preserve">At vero id experimentis repugnare po-
              <lb/>
            no: </s>
            <s xml:id="echoid-s6428" xml:space="preserve">neque tamen crediderim in duobus locis parum à ſe invicem diſſitis no-
              <lb/>
            tabilem intercedere poſſe caloris differentiam, quia calor in corpore rariore
              <lb/>
            ut eſt aër, mox uniſormiter diſtribuitur, niſi perpetua adſit cauſa, quæ aërem
              <lb/>
            vicinum calefaciat.</s>
            <s xml:id="echoid-s6429" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6430" xml:space="preserve">Alia autem res eſt in locis remotioribus, nec enim abſurdum puto aë-
              <lb/>
            rem vel decies denſiorem ſtatuere ſub polis, quam ſub æquatore, ſi modo
              <lb/>
            aër utrobique accipiatur ſuperficiei terræ proximus; </s>
            <s xml:id="echoid-s6431" xml:space="preserve">at in magnis altitudini-
              <lb/>
            bus minor utique erit differentia inter denſitatem aëris qui polis & </s>
            <s xml:id="echoid-s6432" xml:space="preserve">ejus qui
              <lb/>
            æquatori reſpondet cæteris paribus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6433" xml:space="preserve">propterea inæqualiter admodum
              <lb/>
            decreſcent à ſuperficie terræ denſitates aëris & </s>
            <s xml:id="echoid-s6434" xml:space="preserve">multo magis decreſcent ſub
              <lb/>
            polis quam ſub æquatore: </s>
            <s xml:id="echoid-s6435" xml:space="preserve">hoc igitur modo fieri poſſet, ut ſub polis denſitates
              <lb/>
            aëris reales in parvis altitudinibus v. </s>
            <s xml:id="echoid-s6436" xml:space="preserve">gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s6437" xml:space="preserve">decreſcant in ratione ut (22000 + x)
              <emph style="super">4</emph>
              <lb/>
            ad 22000
              <emph style="super">4</emph>
            ob auctum calorem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6438" xml:space="preserve">ſub æquatore vix ſenſibiliter decre-
              <lb/>
            ſcant, ob diminutum calorem, quæ caloris diminutio prope </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>