Blancanus, Josephus, Sphaera mvndi, sev cosmographia demonstratiua , ac facile methodo tradita : in qua totius Mundi fabrica, vna cum nouis, Tychonis, Kepleri, Galilaei, aliorumq' ; Astronomorum adinuentis continentur ; Accessere I. Breuis introductio ad geographiam. II. Apparatus ad mathematicarum studium. III. Echometria, idest Geometrica tractatio de Echo. IV. Nouum instrumentum ad Horologia

List of thumbnails

< >
231
231 (204)
232
232 (205)
233
233 (206)
234
234 (207)
235
235 (208)
236
236 (209)
237
237 (210)
238
238 (211)
239
239 (212)
240
240 (213)
< >
page |< < (206) of 300 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div431" type="section" level="1" n="319">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17539" xml:space="preserve">
              <pb o="206" file="0228" n="233" rhead="APPARATVS"/>
            ros abſtractos, ideſt, abſque eo quod illis res vllæ ſenſibiles ſubſint. </s>
            <s xml:id="echoid-s17540" xml:space="preserve">reliquæ vero quatuor quoniam quantita-
              <lb/>
            tes prædictas in rebus materialibus, aut ſenſibilibus cõſtitutas contemplantur, propterea medię vocã tur, me-
              <lb/>
            diæ enim ſunt inter puras Mathematicas, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17541" xml:space="preserve">naturalem Philoſophiam. </s>
            <s xml:id="echoid-s17542" xml:space="preserve">Prædictæ duæ vocantur ſubalter-
              <lb/>
            nantes, reliquæ verò quatuor ſubalternatæ: </s>
            <s xml:id="echoid-s17543" xml:space="preserve">quidautem ſit hæc ſubalternatio mox apparebit.</s>
            <s xml:id="echoid-s17544" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17545" xml:space="preserve">3 Ex medijs, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17546" xml:space="preserve">ſubalternatis prima ſit Optica, ſeu Perſpectiua, quæ de radijs viſus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17547" xml:space="preserve">lucis, ideſt, de Vi-
              <lb/>
            ſione, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17548" xml:space="preserve">Lumine tractat, quamuis a Viſione ſola ſit denominata. </s>
            <s xml:id="echoid-s17549" xml:space="preserve">quia vero in prædictis radijs conſiderat li-
              <lb/>
            neas, angulos, atq; </s>
            <s xml:id="echoid-s17550" xml:space="preserve">hinc ſuperficies, pyramides, conos, axes, &</s>
            <s xml:id="echoid-s17551" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s17552" xml:space="preserve">quæ ad Geometriæ obiectum pertinent, ijſq;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s17553" xml:space="preserve">vtitur in demonſtrando accidentia viſus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17554" xml:space="preserve">illuminationis, ideo Geometriæ dicitur ſubalternari. </s>
            <s xml:id="echoid-s17555" xml:space="preserve">eius ſunt
              <lb/>
            tres partes.</s>
            <s xml:id="echoid-s17556" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17557" xml:space="preserve">Prima, eſt de Directione, ideſt, viſione, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17558" xml:space="preserve">illuminatione directa, ideſt, quæ fit per lineas rectas ſimpli-
              <lb/>
            ces, quod accidit quotieſcumque per vnicum medium, vt per ſolum aerem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17559" xml:space="preserve">ſine ſpeculo fit viſio, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17560" xml:space="preserve">illu-
              <lb/>
            minatio.</s>
            <s xml:id="echoid-s17561" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17562" xml:space="preserve">Secunda, eſt de Reflexione, ideſt, de viſione, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17563" xml:space="preserve">illuminatione reflexa, quę per ſpeculum fiunt, hęc propri@
              <lb/>
            dicitur Catoptrica, ſiue Specularia; </s>
            <s xml:id="echoid-s17564" xml:space="preserve">de admirandis enim ſpeculorum accidentibus demonſtrat.</s>
            <s xml:id="echoid-s17565" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17566" xml:space="preserve">Tertia, de Refractione, ideſt, viſione, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17567" xml:space="preserve">illuminatione refracta, quæ per radios fractos fiunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s17568" xml:space="preserve">quod accidit
              <lb/>
            cum radij per plura media, ideſt, diuerſæ tranſparentiæ, vt per aerem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17569" xml:space="preserve">aquam tranſeunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s17570" xml:space="preserve">hæc propriè dici-
              <lb/>
            tur Dioptrica.</s>
            <s xml:id="echoid-s17571" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17572" xml:space="preserve">Quarta, Mechanica, quæ de Machinis agit, ſiue vt ait Ariſtoteles verſatur circa artificiata, ſicuti naturali@
              <lb/>
            circa naturalia: </s>
            <s xml:id="echoid-s17573" xml:space="preserve">de ſex Machinis præcipuis, Libra, Vecte, Trochlea, Axe in Peritrochio, Cuneo, Cochlea
              <lb/>
            egregia demonſtrat: </s>
            <s xml:id="echoid-s17574" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s17575" xml:space="preserve">quia in eis conſiderat quantitates virium mouentium, ponderum, motuum, tempo-
              <lb/>
            rum, quibus mouentur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17576" xml:space="preserve">Machinas ipſas tanquam lineas quaſdam circa centra reuolutas, ideo Geometriæ
              <lb/>
            ſubalternatur, ideſt, Geometricè demonſtrat. </s>
            <s xml:id="echoid-s17577" xml:space="preserve">Eius pars ſubtiliſſima eſt, quæ centra grauitatis in planis, a@
              <lb/>
            ſolidis perſcrutatur.</s>
            <s xml:id="echoid-s17578" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17579" xml:space="preserve">Quinta, Muſica, quæ quoniam conſiderat quantitatem diſcretam in ſonis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17580" xml:space="preserve">vocibus, ſeu numerum ſono-
              <lb/>
            rum ſonoſq; </s>
            <s xml:id="echoid-s17581" xml:space="preserve">reducit ad numeros, ideo in demonſtrando Arithmetica indiget, vnde & </s>
            <s xml:id="echoid-s17582" xml:space="preserve">Arithmeticè demon-
              <lb/>
            ſtrat, Arithmeticæque ſubalternatur: </s>
            <s xml:id="echoid-s17583" xml:space="preserve">præcipuè vero circa conſonantiarum omnium naturam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17584" xml:space="preserve">rationem,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s17585" xml:space="preserve">accidentia verſatur.</s>
            <s xml:id="echoid-s17586" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17587" xml:space="preserve">Sexta, eſt Aſtronomia omnium nobiliſſ@a, cuius eſt totam Mundi Fabricam dęſcribere. </s>
            <s xml:id="echoid-s17588" xml:space="preserve">quod perficit
              <lb/>
            demonſtrando de ſingulis mundi partibus Planetis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17589" xml:space="preserve">Stellis, Locum, Figuram, Motum, Magnitudinem,
              <lb/>
            Illuminationem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17590" xml:space="preserve">Vmbram, v. </s>
            <s xml:id="echoid-s17591" xml:space="preserve">g. </s>
            <s xml:id="echoid-s17592" xml:space="preserve">oſtendit terram eſſe in medio Mundi, eſſe ſphæricam, quieſcentem, vt à
              <lb/>
            Sole illuſtretur, qualem vmbram efficiat. </s>
            <s xml:id="echoid-s17593" xml:space="preserve">hæc Geometriæ ſubalternatur quod haſce mundanas quantitates
              <lb/>
            contempletur, ſubordinatur etiam Arithmeticę quatenus cæleſles motus diſcretos facit, vnde paſſim nume-
              <lb/>
            ris vtitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s17594" xml:space="preserve">Aſtronomicæ partes cenſentur Tractatus de Sphæra, Thcoricæ Planetarum, Tabulæ Aſtrono-
              <lb/>
            micæ, Computus Eccleſiaſticus, Gnomonica, quæ Solis vmbras obſeruat, cuius pręcipuum munus eſt ſolaria,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s17595" xml:space="preserve">ſcioterica Horologia conſtruere: </s>
            <s xml:id="echoid-s17596" xml:space="preserve">Geographia, quæ totam terræ ſuperficiem, atque omnes eius prouin-
              <lb/>
            cias, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17597" xml:space="preserve">loca etiam reſpectu cęli deſcribit: </s>
            <s xml:id="echoid-s17598" xml:space="preserve">Aſtrologia, ſeu ludiciaria, cuius eſt futura prædicere etiam vul-
              <lb/>
            go pars Aſtronomiæ putatur, ſed immeritò, quia etſi nihil ferè demonſtret conatur tamen per cauſas natura-
              <lb/>
            les, non Mathen aticas demonſtrare, quare pars phyficæ cenſenda eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s17599" xml:space="preserve">Verum quidem eſt hoſce Aſtro-
              <lb/>
            logos nonnulla rerum Aſtronomicarum cognitione indigere, præſertim calculo, vnde ſibi Aſtrologię no-
              <lb/>
            men vſurparunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s17600" xml:space="preserve">Atque hæ ſunt ſex ſcientiæ Mathematicæ ſpeculatiuæ, quibus reſpondent totidem
              <lb/>
            practicæ ſequentes.</s>
            <s xml:id="echoid-s17601" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div432" type="section" level="1" n="320">
          <head xml:id="echoid-head338" style="it" xml:space="preserve">Mathematicarum practica ſex.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17602" xml:space="preserve">1 GEometria practica, cuius eſt menſurare altitudines turrium, montium, profunditates puteorum, di-
              <lb/>
            ſtantias locorum, ſuperficies agrorum, &</s>
            <s xml:id="echoid-s17603" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s17604" xml:space="preserve">Idque etiam per ſolum vll
              <unsure/>
            um. </s>
            <s xml:id="echoid-s17605" xml:space="preserve">metitur etiam ſoliditates
              <lb/>
            corporum, quæ paffim militares Duces, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17606" xml:space="preserve">Agrimenſores operantur.</s>
            <s xml:id="echoid-s17607" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17608" xml:space="preserve">2 Arithmetica practica, ſeu ſupputatrix, cuius pars mirabilis eſt Algebra.</s>
            <s xml:id="echoid-s17609" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17610" xml:space="preserve">3 Perſpectiua practica, quæ Pictoribus, Sculptoribus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17611" xml:space="preserve">Architectoribus maximè vſui eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s17612" xml:space="preserve">Huius pa@
              <lb/>
            pulcherrima eſt Scenographia, quæ ſcenarum receſſus perbelle mentitur.</s>
            <s xml:id="echoid-s17613" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17614" xml:space="preserve">4 Mechanica practica, quam qui profitentur hodie vulgo dicuntur, Ingegnieri; </s>
            <s xml:id="echoid-s17615" xml:space="preserve">huius aſt varias machi-
              <lb/>
            nas conſtruere, quibus parua vi ingentia pondera, imo quæuis pondera mouere, ac transferre poſſint, hæc nõ
              <lb/>
            ſolum domi, ſed militiæ maximè neceſſaria eſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s17616" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17617" xml:space="preserve">5 Muſica practica, quæ duplex eſt; </s>
            <s xml:id="echoid-s17618" xml:space="preserve">altera docet cantilenas & </s>
            <s xml:id="echoid-s17619" xml:space="preserve">ſonationes muſicis modulis cõponere, quæ
              <lb/>
            Melopoeia græcis dicitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s17620" xml:space="preserve">eam nunc vulgo vocant, II Contrapunto. </s>
            <s xml:id="echoid-s17621" xml:space="preserve">Altera eſt ipſa Cantatrix, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17622" xml:space="preserve">Pulſatrix,
              <lb/>
            quæ ad actum cantilenas, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17623" xml:space="preserve">ſonationes tam vocibus, quam inſtrumentorum ſonis reducit.</s>
            <s xml:id="echoid-s17624" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17625" xml:space="preserve">6 Aſtronomia practica, quæ ſyderum motus ope. </s>
            <s xml:id="echoid-s17626" xml:space="preserve">Tabularum Aſtronomicarum ad calculum reuocat,
              <lb/>
            luminarium defectus, planetarum aſpectus prædicit, cœli thema ad quoduis tempus conſtituit. </s>
            <s xml:id="echoid-s17627" xml:space="preserve">Gnomo-
              <lb/>
            nica practica, quę Horologia deſcribit; </s>
            <s xml:id="echoid-s17628" xml:space="preserve">Varij vſus inſtrumentorum, Aſtrolabij, Sphæræ, Globi, practici
              <lb/>
            ſunt, &</s>
            <s xml:id="echoid-s17629" xml:space="preserve">c.</s>
            <s xml:id="echoid-s17630" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17631" xml:space="preserve">Prædictæ practicæ habent ſuarum effectionum demonſtrationes, vnde veræ ſunt ſcientiæ; </s>
            <s xml:id="echoid-s17632" xml:space="preserve">quod ſi vt paſ-
              <lb/>
            ſim fit ſine demonſtratione tradantur, puræ practicæ appellan@ur.</s>
            <s xml:id="echoid-s17633" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>