Gravesande, Willem Jacob 's
,
Physices elementa mathematica, experimentis confirmata sive introductio ad philosophiam Newtonianam; Tom. 1
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 824
>
Scan
Original
121
64
122
123
124
125
65
126
66
127
67
128
68
129
69
130
70
131
71
132
72
133
134
135
136
73
137
74
138
75
139
76
140
77
141
78
142
78
143
144
145
79
146
80
147
81
148
82
149
82
150
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 824
>
page
|<
<
(147)
of 824
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div828
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
212
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5810
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
147
"
file
="
0215
"
n
="
234
"
rhead
="
MATHEMATICA. LIB. I. CAP. XXIII.
"/>
ſtrui curavi, qua, quantum poteſt exacte, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5811
"
xml:space
="
preserve
">omnino ſine ſenſibili errore, ex-
<
lb
/>
perimentum inſtituitur: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5812
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5813
"
xml:space
="
preserve
">poſt experimentum inſtitutum circa hoc com-
<
lb
/>
putationem inivi.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5814
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div830
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
213
">
<
head
xml:id
="
echoid-head302
"
xml:space
="
preserve
">BILANX</
head
>
<
head
xml:id
="
echoid-head303
"
style
="
it
"
xml:space
="
preserve
">Qua altitudines conferuntur, a quibus corpus cadens, pondera
<
lb
/>
paululum elevat.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5815
"
xml:space
="
preserve
">Libræ jugum eſt AB; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5816
"
xml:space
="
preserve
">pede ſuſtinetur, dum circa centrum, ut in aliis li-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0215-01
"
xlink:href
="
note-0215-01a
"
xml:space
="
preserve
">546.</
note
>
bris, volubile eſt: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5817
"
xml:space
="
preserve
">Lanx L ferrea eſt; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5818
"
xml:space
="
preserve
">oppoſita M eſt lignea & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5819
"
xml:space
="
preserve
">orbicularis,
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0215-02
"
xlink:href
="
note-0215-02a
"
xml:space
="
preserve
">TAB. XX.
<
lb
/>
fig. 4.</
note
>
excavata ad profunditatem pollicis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5820
"
xml:space
="
preserve
">Hæc, ubi experimenta inſtituenda ſunt,
<
lb
/>
argillâ molli repletur, quæ cultro ligneo abraditur, ut inæqualitatibus exem-
<
lb
/>
ptam, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5821
"
xml:space
="
preserve
">horizontalem, habeat ſuperficiem; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5822
"
xml:space
="
preserve
">qua de cauſa lanx hæc faciletol-
<
lb
/>
li poteſt, iterumque in loco ſuo ſuſpendi. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5823
"
xml:space
="
preserve
">Diſtantia B M excedit pedes tres,
<
lb
/>
quare in menſæ extremitate ponenda Machina eſt.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5824
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5825
"
xml:space
="
preserve
">Globus G filo ſuſpenditur, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5826
"
xml:space
="
preserve
">unco laminæ D cohærenti alligatur.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5827
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5828
"
xml:space
="
preserve
">Pondus Q lanci L imponitur, ut detur æquilibrium. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5829
"
xml:space
="
preserve
">Quibus poſitis, adji-
<
lb
/>
citur pondus ictu elevandum P, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5830
"
xml:space
="
preserve
">ut jugum in ſitu maneat horizontali, bra-
<
lb
/>
chium A, quod nunc magis gravatur, gnomone ferreo, cum pede cohæren-
<
lb
/>
ti, ſuſtinetur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5831
"
xml:space
="
preserve
">Facile videmus alio pede, gnomone deſtituto, ſuſtineri debe-
<
lb
/>
re machinam ante impoſitum pondus P, ut de æquilibrio conſtet.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5832
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5833
"
xml:space
="
preserve
">Gnomoni in f annectitur lamina elaſtica tenuis fg, quæ extenſa ad i, per-
<
lb
/>
tingit, ubi extremitas g retinetur, ope laminæ minimæ i, quæ cum brachio
<
lb
/>
A cohæret; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5834
"
xml:space
="
preserve
">paululum elevato brachio laxatur g; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5835
"
xml:space
="
preserve
">unde conſtare poteſt in va-
<
lb
/>
riis tentaminibus æqualiter elevati, ſi nempe, paululum tantum imminuto i-
<
lb
/>
ctu, quo agitatur libra, elaſterium non relaxetur.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5836
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div832
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
214
">
<
head
xml:id
="
echoid-head304
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Experimentum</
emph
>
.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5837
"
xml:space
="
preserve
">Omnibus ut dictum diſpoſitis, poſitoque pondere P æquali unciis quatuor;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5838
"
xml:space
="
preserve
">
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0215-03
"
xlink:href
="
note-0215-03a
"
xml:space
="
preserve
">547.</
note
>
globum G ita ſuſpendi, ut ipſius altitudo, diſtantia nempe inter inferiorem
<
lb
/>
partem globi & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5839
"
xml:space
="
preserve
">argillæ ſuperficiem, foret pollicum 6 {7/8}, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5840
"
xml:space
="
preserve
">abſciſſo filo, im-
<
lb
/>
pactione globi, laxata eſt lamina fg: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5841
"
xml:space
="
preserve
">repetitoque variis vicibus experimen-
<
lb
/>
to eodem modo proceſſit hoc; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5842
"
xml:space
="
preserve
">imminuta autem altitudine, quartâ parte polli-
<
lb
/>
cis, aut etiam minus, nunquam elaſterium fuit relaxatum, qua eadem metho-
<
lb
/>
do ſequentes altitudines fuere determinatæ.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5843
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5844
"
xml:space
="
preserve
">Duplicato pondere P, altitudo globi fuit pollicum 14 {1/8}</
s
>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5845
"
xml:space
="
preserve
">Tandem triplicato pondere P, id eſt, poſito hoc duodecim unciarum altitu-
<
lb
/>
do fuit 23 {1/2} pollicum.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5846
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5847
"
xml:space
="
preserve
">His omnibus altitudinibus cavitatum ictibus in argillâ formatarum profun-
<
lb
/>
ditates addendæ ſunt, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5848
"
xml:space
="
preserve
">altitudines neglectis exiguis fractionibus erunt
<
lb
/>
7. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5849
"
xml:space
="
preserve
">14 {5/16}. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5850
"
xml:space
="
preserve
">23 {3/4}.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5851
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5852
"
xml:space
="
preserve
">Si hac eâdem machinâ eadem inſtituantur Experimenta, aliâ adhibitâ argil-
<
lb
/>
lâ, altitudines paululum variari poſſunt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5853
"
xml:space
="
preserve
">Si argilla minus mollis ſit cavitates
<
lb
/>
minores erunt, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5854
"
xml:space
="
preserve
">altitudines ſupra argillæ ſuperficiem planam majores, in-
<
lb
/>
tegræ autem altitudines eædem. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5855
"
xml:space
="
preserve
">Sed ſi magis aut minus ponderet argilla, il-
<
lb
/>
lud diſcrimen dabit, nam, licet eo non mutetur materia elevanda, materia ta-
<
lb
/>
men movenda mutatur, unde diſcrimen neceſſario ſequitur, ut hoc compu-
<
lb
/>
tatione ſequenti clarius patebit.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5856
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>