Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Page concordance

< >
Scan Original
191 171
192 172
193 173
194 174
195 175
196 176
197 177
198 178
199 179
200 180
201 181
202 182
203 183
204 184
205 185
206 186
207 187
208 188
209 189
210 190
211 191
212 192
213 193
214 194
215 195
216 196
217 197
218 198
219 199
220 200
< >
page |< < (215) of 677 > >|
235215LIBER SECVNDVS. In , denique & , eundẽ oriri paulò ante ſeptimam horá à media nocte, & occidere paulo poſt
horam
5.
à meridie. Sic quoque vides in boreali horologio, Solem in principio , exiſtentem
oriri
circam horam 4 {1/2}.
à media nocte, & occidere circa horam 7 {1/2}. à meridie, & c. Idem officiũ
habet
linea horizontalis in omnibus alijs horologijs, excepto horizontali, in quo linea horizonta-
lis
duci non poteſt, vt conſtat ex ſcholio propoſ.
11. ſuperioris lib.
HIC autem, & in omnibus alijs ſequentibus horologijs, in quibus horizontalis linea ducitur,
11Horizontalis li
nea
diſtribuit
totum
horolo-
gium
in portio
nem
diurnam,
& nocturnam.
animaduertendum eſt, lineam horizontalem diſtribuere etiam totum horologium in duas par-
tes
, quarum ea, quæ infra ipſam eſt, interdiu horas commonſtrat, quamdiu à Sole illuſtratur;
illa
verò
, quæ ſupra horizontalem lineã eſt poſita, noctu, hoc eſt, mane ante aſcenſum Solis ſupra Ho-
rizontem
, vel veſperi poſt deſcenſum Solis ſub Horizontem horas indicaret, ſi, ablato impedimen
221033Portio horolo-
gii
infra lineã
horizontalem

dicitur
horolo-
gium
diurnũ,
& arcus ſigno-
rum
, ac dierum
appellantur
ar-
cus
diurni. Por
tio
vero eiuſdẽ
ſupra
lineã ho-
rizontalem
di-
citur
horologiũ
nocturnum
, &
arcus
ſignorũ
ac
dierũ uocan
tur
arcus no-
cturni
.
to terræ, Sol eam poſſet illuminare.
Quemadmodum enim, Sole ſupra Horizontem exiſtente, in-
terdiu
vmbra ſtyli proiicitur infra horizontalem lineam, in ipſam verò lineam horizontalem,
in
ipſo Horizonte fuerit conſtitutus ſiue mane, ſiue veſperi;
ita eodem exiſtente ſub Horizonte,
vmbra
gnomonis ſupra lineam horizontalem caderet tam mane, quàm veſperi, ſi planum horolo
gii
tunc temporis à Sole illuminaretur.
Itaque ineptè priorem partem horologii auſtralis, quæ
nimirũ
infra horizontalẽ lineam exiſtit, horologiũ diurnũ appellabimus, omnesq́, arcus ſignorũ,
&
dierũ in co contentos dicemus arcus diurnos; poſteriorem autem partem ſupra lineam hori-
zontalẽ
contentam, horologiũ nocturnũ, omnesq́;
arcus, quos horizontalis linea abſcindit, no-
cturnos
dicere licebit:
ita vt arcus nocturni ſint cõplementa arcuum diurnorum vſque ad 24. &
contra
, hoc eſt, ſi v.
g. arcus diurnus comprehendit horas 10. nocturnus complectatur 14. & c.
4420
EADEM ratione in horologio boreali, quod diximus eſſe illam portionem, quæ à linea ho-
rizontali
abſcinditur, ſi tamen inuertatur, vt ſupra diximus, arcus, qui ſunt in eo, diurni;
qui ve-
55Arcus nocturni
ſunt
complemẽ
ta
arcuum diur
norũ
vſque ad
24
. & contra.
ſupra lineam horizontalem, quales ſunt omnes illi, qui in auſtrali horologio includuntur, no-
cturni
dicendi erunt:
ita vt linea æquinoctialis, quæ in horologio boreali ſupra lineam horizon-
talem
exiſtit, ſit arcus nocturnus horarum 12.
cum in auſtrali horologio eadem ſit arcus diurnus
horarum
12.
& ſic de cæteris. Quæ res mirificum vſum habebit in deſcriptione horarum ab or-
tu
, vel occaſu, vt ſuo loco docebimus.
66Qua ratione ex
Anal
ẽmate hu
ius
ꝓpoſ. in ho-
rologio
deſcri-
bantur
arcus ſi
gnorum
ad ma
@orẽ
, minorẽve
longitudinem

gnomonis
.
QVOD ſi maius, vel minus horologium deſcribendum fuerit, ſumendus erit longior, aut
breuior
ſtylus D M, in Analemmate huius propoſ.
& per M, parallela ducenda ipſi A D. Ita enim
inuenientur
maiores, minoresve diametri conicarum ſectionũ, circa quas eodem modo ſectiones
7730 ipſæ conicæ deſcribi poſſunt.
Sed ęquinoctialis linea in meridiana linea tãto interuallo debet diſta
re
à cẽtro H, quãta eſt portio parallelæ per M, ductæ inter puncta, vbi ab axe DE, &
radio Æ quato-
ris
F D, ſecatur.
Lineæ autem horariæ non mutantur, ſed eædẽ permanent, in eadẽ altitudine poli.
DESCRIBI quoque
163[Figure 163]88Alia deſcriptio
arcuũ
ſignorũ
Zodiaci
in ho-
sologi@
Ver@@-
.
poſſunt arcus ſignorũ hac ra-
tione
.
Circa rectam D H, vt-
cunque
ductam, quæ mundi
axem
referat, ex quolibet pun
cto
D, vt centro ſemicirculus
deſcribatur
cuiuſcunque ma-
9940 gnitudinis, ſitq́ue D H, ex par-
te
dextra ipſius D, æqualis aſ-
ſumpto
axi D H, in portione
Analẽmatis
præcedentis pro-
poſ
.
vel in triangulo H D I, ex
quo
ad ſinem ſcholij eiuſdem
propoſ
.
horologium ſine por-
tione
Analemmatis deſcripſi-
mus
;
ductaq́; D C, pro radio
Æquatoris
perpendiculari ad
101050 axem D H, ſumatur D I, æqui
noctiali
lineæ D I, eiuſdẽ por-
tionis
Analemmatis, vel dicti
trianguli
H D I, æqualis, duca
turq́ue
recta H I, ad partes I,
quantumlibet
, vel certè (ne
error
committatur in ducen-
da
recta H I, ob propinquita-
tem
punctorum H, &
I,) ex
puncto
H, deſcribatur arcus
ad
partes D, in quo

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index